AB krizde, “Avrasya Birliği” atağa kalktı

Borç krizi ile mücadele eden Avrupa Birliği ülkelerinde yönetimler değişirken, Rusya’nın öncülüğünde temelleri atılan Avrasya Birliği ete kemiğe bürünmeye başladı. Rusya Başbakanı Vladimir Putin’in öncülüğünü yaptığı “Avrasya Birliği” projesi için Gümrük Birliği kuran Rusya, Kazakistan ve Belarus liderleri Moskova’da bir araya geldi.

Rusya Devlet Başkanı Dmitri Medvedev, Kazakistan Cumhurbaşkanı Nursultan Nazarbayev ve Belarus Cumhurbaşkanı Aleksander Lukaşenko’nun gün içinde Avrasya Ekonomik Topluluğu’nun kuruluşu ile ilgili ortak deklarasyonu imzalaması bekleniyor. Rusya’nın 18 yıldır müzakerelerini sürdürdüğü Dünya Ticaret Örgütü üyeliği temellerinde hazırlanan ekonomik topluluk bildirgesi Avrasya Birliği’nin ilk adımını teşkil edecek.

Kremlin’den yapılan açıklamada üç liderin Avrasya Ekonomik Topluluğu ile ilgili ilk adımı atacakları kaydedildi. Böylece üç ülkenin Gümrük Birliği çerçevesinde başlattıkları birlik çalışmaları bir adım öteye taşınmış oluyor. Kremlin anlaşmada hedefin ekonomik entegrasyon olduğunu vurguladı.

Avrasya Birliği’nde hükümetler üstü idari organının kurulması ve ortak bir ekonomik bölge oluşturulması hedefleniyor. 2012’de uygulamaya başlaması planlanan yapıda, Brüksel merkezli AB kurumlarında olduğu gibi Avrasya Ekonomik Komisyonu oluşturuluyor.

Sovyet sonrası ilk siyasi oluşumun öngörüldüğü yapıda Komisyon’un tarafsız olması ve bir kısım ulusal yetkilerin zamanla komisyona devredilmesi planlanıyor. Kremlin Avrasya Birliği’nin kuruluş tarihi ile ilgili herhangi bir açıklamada bulunmazken, Vedomosti gazetesi 2015’i Avrasya Birliği’nin kuruluş tarihi olarak niteledi.   

Avrasya Ekonomik Topluluğu’nun ilk üyeleri Rusya, Kazakistan ve Belarus olacak. Eski Sovyet ülkeleri ise zamanla birliğe dahil olabilecek. Putin Avrasya Birliği düşüncesini ortaya attığı makalesinde Avrupa Birliği tecrübesinden istifade edileceğini vurgulamış, eski Sovyet ülkeleri için de tarihi bir adım olacağını kaydetmişti.

Sovyetler Birliği’nin dağılmasını 20. Yüzyılın en büyük trajedisi olarak tanımlayan Putin, basitçe eski SSCB’nin canlandırılacağı ile ilgili iddiaları reddediyor.

Kremlin’de topluluk oluşumu ile ilgili zirvede Medvedev yaptığı konuşmada Avrasya bölgesinde üç ülkenin ekonomik entegrasyonu güçlendirmek istediklerini söyledi. Yapıcı müzakerelere katkıları nedeni ile iki ülke liderlerine teşekkür eden Rusya lideri, önemli konuları müzakere edeceklerini kaydetti.

Uzmanlar muhtemel krizlere karşı bölge ülkelerinin kendilerini koruyabilmeleri için birlik oluşturmalarının tek alternatif olduğuna dikkat çekerken, RT’ye açıklamada bulunan Moskova Devlet Üniversitesi’nden İgor Panarin, “Avrasya Birliği AB, ABD ve Asya arasında mal, hizmetler ve iş gücü açısından güvenli bir koridor olacak” dedi. Avrasya Birliği’nde iş gücü serbest dolaşımı açısından hedef Shengen tarzı bir oluşum gerçekleştirmek.