Rus basını: Ortadoğu’da ortaklık için Türkiye’den iyisi yok
Rus basını Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın dünkü Moskova temaslarına geniş yer ayırdı. Haberlerde Erdoğan’ın Putin’in ile üç saatten fazla Suriye’yi görüştüğü, gizli gündemi çok açığa vurmadıkları, ancak Esed rejiminin gidici olduğu izleniminin ağırlık kazandığı görüşüne yer verildi.
RIA Novosti haber ajansı “Suriye, Türkiye ile Rusya’nın arasını bozmadı” başlıklı haberinde yazar siyasi uzman Dmitriy Kosirev Suriye konusunun çok hassas bir konu olması nedeniyle Erdoğan-Putin toplantısının -Kofi Annan ile de olduğu gibi- görüşme içeriğinin yansıtılmasını kimsenin beklemediğini belirtti. Ancak basın toplantısında ne kadar ticari ve siyasi alanda işbirlikleri konusunda bahsedilse de asıl konunun Suriye olduğunu herkesin bildiğini yazan Kosirev, Türkiye’nin de bu konuda en büyük ağırlığa sahip olduğunu belirtti.
Moskova’nın özellikle Erdoğan’a karşı özel muamele ile yaklaştığını da ifade eden yazar, Türkiye’nin bir NATO ülkesi olarak bölgenin çok önemli aktörü haline geldiğini kaydetti. Yazının sonunda “Rusya kiminle partner olsun?” sorusunu soran yazar, “Kendimize bir soralı ‘Büyük müsülman Orta Doğu’sunda Rusya’ya en yakın kim? Suudi Arabistan mı? İran mı? Suriye mi? Şunu grüyoruz ki Türkiye’den iyisi yok” cevabını verdi.
Kommersant gazetesi yazarı Andrey Kolesnikov, “Şam’daki patlamanın ekosu Kremlin’den duyuldu” başlıklı haberinde Esed’in artık kimse için önemli bir figür olmadığını ima etti. Basın toplantısında Putin’in içeride konuşulan meselenin dışında olan konulardan bahsettiğini yazan Kommersant, gazeteciler daha çok Suriye ile ilgili olanlarla ilgilendiğini belirtti. Erdoğan’ın da Putin gibi ticari, enerji ve uzay alanlarından işbirliklerinden bahsettiğini kaydedilen makalede, “Daha sonra Suriye’nin Esed sonrası kaosa sürüklenmesinden endişe etmiyor musunuz sorusu üzerine Erdoğan, ülkesine sığınan 40 bin mülteci ve Suriye rejimi tarafından öldürülen 18 bin kişiden bahsetti.” ifadelerine yer verdi.
Esed artık kimse için Suriye’nin lideri değil
Yazar, Erdoğan’ın konuşmasından kendisi için Esed diye birisinin artık olmadığını hissettirdiğini kaydederek, “En azında Suriye lideri olarak Erdoğan için Esed diye birisi yoktu. Anlamak isterdim, kimin için o lider olarak kalmaya devam ediyor? Anlaşılan şu ki, hiç kimse için.” şeklinde yazı.
Erdoğan-Putin görüşmesinin 3 saat kadar sürdüğüne değinen RBC, iki liderin gelişmekte olan ekonomik ilişkiler ve dış politika gelişmelerini ele aldığına değindi. BM’nin Güvenlik Konsey toplantısının ardından nihayet savaş halinde bulunan Suriye konusunda bazı ortak noktaların yakalandığını ifade edilen değerlendirmede, “Liderler iki ülke toplam ticaret hacminin 100 milyar dolara ulaşması konusunda hemfikir. Hammadde ihracatında Türkiye’nin 2. sırada bulunmasını Putin memnuniyetle ifade etti. Ancak asıl konu Suriye’deki iç çatışma idi. 18 bin insanın öldürülmüş olması, 230 insanın başka ülkelere sığınması ve 1 milyon insanın yardıma muhtaç olması” ifadeleri yer aldı.
Cenevre mutabakatı Putin’i memnun etti
Türkiye’nin Esed’in ayrılmasından yana olduğu vurgulanan haberde, “Ancak Rusya Batı’ya nazaran Esed’in geleceği ve ülkenin geleceği ile kararı halkın vermesini istiyor ve tarafları bir araya getirerek diyalog kurma çabasını sürdürüyor. Erdoğan bazı ortak noktalarda hemfikir kaldıklarına dair işaretler verdi. Erdoğan’ın “Cenevre görüşmesi önemli yol haritasıdır” cümleleri ve en azından bunların Türkiye tarafından desteklenmesi Putin’in mutlu etti.” tespitinde bulundu.
Putin-Erdoğan görüşmesinde gündemin Suriye olduğuna değinendevlet televizyonu Vesti de, “Erdoğan, Rusya temaslarını çalışma ziyareti olarak nitelendirdi ve ekonomik konuları değerlendirdi. Tabi ki Suriye konusu da ele alındı. Tüm bölgeyi etkileyen bir konu. Son patlama olayları ve komşu ülkeye sığınan insanların durumu. Ayrıca Türk jetinin düşürülmesi ile ilgili kesin sonuca varılmış değil. Türkiye direk Esed’i hedef almış durumda. Ancak Erdoğan, şiddete karşı olduklarını dile getirdi. Ve Cenevre anlaşmasına vurgu yaptı.” ifadelerini kullandı.
Putin ve Erdoğan Suriye konusunda hemfikir kaldığını vurgulayan Lifenews, “İki ülke ilişkilerinin yanı sıra dış politika ele alındı. Özellikle Suriye meselesi. Erdoğan, Cenevre’de kabul edilen görüşmeler çerçevesinde Suriye konusunda sonuca varılabileceğini söyledi. Suriye halkı kendi karar vermesini vurguladı Erdoğan. Erdoğan’ın Cenevre toplantısını değerlendirmesi Putin tarafından memnuniyetle karşılandı” vurgusu yaptı.