Obama, Rusya-ABD zirvesini iptal etti; Kremlin sert tepki gösterdi

Rusya’nın CIA eski çalışanı Edward Snowden’e geçici siyasi sığınma hakkı vermesi iki ülke arasında soğuk rüzgarların esmesine neden oluyor. ABD Başkanı Barack Obama’nın, 5-6 Eylül’de St. Petersburg’da yapılacak G20 zirvesi öncesi, Moskova’da yapılması planlanan Rusya-ABD zirvesine katılmayacağı açıklandı.

Beyaz Saray Sözcüsü Jay Carney’in yaptığı açıklamada, ikili ilişkilerde ilerleme sağlanamaması nedeni ile zirvenin ertelendiği belirtildi. Obama’nın Moskova ziyaretinin iptalini değerlendiren Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in dış politika danışmanı Yuri Uşakov, Washington’un Moskova ile eşit şartlarda ilişkilere hazır olmadığı eleştirisi getirdi.

Beyaz Saray internet sayfasından yapılan değerlendirmede, “Yaptığımız değerlendirmede, Eylül başında yapılması planlanan Rusya-ABD zirvesi için yeterli ilerleme olmadığını gördük. Ortak ajandamızda daha fazla sonuç alabileceğimiz bir tarihe zirvenin ertelenmesinin daha yapıcı olacağına inandığımız Rusya hükümetine bildirdik.” ifadeleri yer aldı.

Açıklamada, Rusya’nın Snowden’e geçici siyasi sığınma hakkı vermesi ile ilgili “hayal kırıklığı” oluşturan kararının ikili ilişkiler açısından değerlendirildiğine vurgu yapıldı. Obama’nın ilk başkanlığı döneminde nükleer silahlarda indirim anlaşması, Afganistan, İran ve Kuzey Kore konularında Rusya ile işbirliği içinde olunduğuna değinilen açıklamada, ABD Başkanı’nın St. Petersburg’da gerçekleşecek G20 zirvesine katılacağı kaydedildi.

ABD suçluların iade anlaşmasını imzaya yanaşmıyor

Zirvenin iptalinin ABD’nin Rusya ile eşit şartlarda ilişki kurmaya hazır olmadığının bir testi niteliğinde olduğunu kaydeden Uşakov, “Amerikalılar uzun yıllardır ikili iade anlaşmasının imzalanmasından kaçınıyor. ABD bu anlaşmanın olmamasını gerekçe göstererek Rusya topraklarında suç işleyenlerin iadesine yanaşmıyor…” eleştirisi getirdi. Uşakov, Rusya’nın ABD’ye yönelik davetinin hala geçerli olduğunu da kaydetti.

Soğuk Savaş refleksleri hala canlı

Siyasi uzman Aleksander Rahr Interfax’a yaptığı değerlendirmede, zirvenin iptalinin Soğuk Savaş yıllarındaki reflekslerin hala canlı olduğunun bir işareti olduğunu söyledi. Soğuk Savaş kalıp ve kültürünün capcanlı durduğunu vurgulayan Rahr, “Küçük bir sorun da bile bu refleksler ortaya konuyor. Amerika açısından bu durum anlaşılabilir. ABD’nin yarısı Rusya’nın Snowden’i iade etmesi gerektiğini düşünüyor… Obama otoritesini kaybetmek istemedi. Zirveyi iptal etti, ancak St. Petersburg’a da geliyor.” dedi.

Rahr, ABD Başkanı Obama’nın Rusya’ya misillemede bulunmuş olabileceğini de hatırlattı. Siyasi uzman, “Putin’in Chicago’da gerçekleşen G8 zirvesine başbakan Dmitri Medvedev’i göndermişti. Obama da Vladivostok’da düzenlenen APEC zirvesine katılmadı. Bu Rusya’nın prestijini ciddi şekilde etkiledi. Bu zincir aynı şekilde devam ediyor.” değerlendirmesinde bulundu.

2+2 görüşmesi yapılacak

İki ülke dışişleri ve savunma bakanlarının Suriye krizi, İran nükleer programı ve füze kalkanı gibi önemli başlıkları ele alacakları 2+2 görüşmesi ise 9 Ağustos’ta Washington’da yapılması bekleniyor.