Rusya’da Suriye konferansında uzlaşı sağlanamadı

Rusya’nın başkenti Moskova’da gerçekleşen ikinci Suriye konferansında muhalefet ve Suriye rejimi arasında temel konularda anlaşma sağlanamadı. “Suriye Krizi İstişare Toplantıları” olarak tanımlanan konferansta moderatör görevi yapan Rusya Bilimler Akademisi Şarkiyat Enstitüsü Başkanı Vitali Naumkin, bir kısım prensiplerde anlaşma sağlandığını, zaman darlığı nedeni ile 4-5 konu üzerinde farklılıkların sürdüğünü söyledi.

İkinci tur görüşmeleri başarılı olarak değerlendiren Naumkin, Suriye krizinin barışçıl yollarla çözümü konusunda tarafların tavır aldığını, bu açıdan faydalı ve yapıcı bir çalışma olduğunu belirtti. Mahkumların serbest bırakılması dahil, iktidar ve muhalefetin güven kurucu prensipler konusunda uzlaşamadığını belirten Naumkin, üçüncü bir konferansın Kazakistan ya da farklı bir yerde de yapılabileceğini ifade etti.

İktidar ve muhalefet birbirini yumruklamadı

Gelecek toplantılarda bir hafta daha konular üzerinde çalışılması durumunda görüşmelerde ilerleme sağlanabileceğini ifade eden Naumkin, “Onlar bir masa etrafında oturdu. Birbirlerine yumruk atmadı. Birbirlerini dinledi. Bu güzel.” değerlendirmesinde bulundu. Naumkin görüşmelerden büyük beklenti içinde olmadıklarını, bir çırpıda Suriye krizini çözmelerinin de mümkün olmadığını vurguladı. Bir kısım tutukluların Şam yönetimi tarafından serbest bırakılmasını hatırlatan Naumkin, Şam yönetiminin muhalefetle diyaloga hazır olduğunu belirtti.

Cenevre 3 mümkün

Taraflar 30 Haziran 2012 tarihli Cenevre Mutabakatı’nı temel alarak akan kanın durması, sığınmacıların Suriye’ye geri dönmesi, ekonomik ambargonun kaldırılması, ekonomik ambargonun kaldırılması ve orduya terörle mücadelede destek olunması gibi bir dizi başlıkta mutabakata vardı. Suriye lideri Beşşar Esed’in geleceği ile ilgili konu ise müzakere edilmedi.

Muhalif Halk İradesi Partisi Genel Başkanı Kadri Cemil, Sputnik’e yaptığı değerlendirmede görüşmelerin krizin çözümüne yönelik tarihi bir adım olduğunu söyledi. Cemil’e göre görüşmelerde elde edilen sonuçlar anlaşma için temel oluşturacak. İkinci tur görüşmelerde önlerinde bulunan görevlerden yüzde 50’den fazlasını tamamladıklarını kaydeden Cemil, Cenevre-3’e daha yakın olduklarını belirtti.

Ortak belge umut vermiyor

Moskova’da düzenlenen görüşmelere katılan Ulusal Çağrı Platformu Başkanı Semir el-Ayta toplantıda oyalama taktiği yapıldığını, Suriye yönetimi adına toplantıda bulunan Suriye BM Temsilcisi Beşşar El-Caferi’nin muhalefetin taleplerini görüşürken ciddi olmadığını, sadece terörle mücadele konusunun konuşulmasını istediği eleştirisi getirdi. Şam yönetimini sürece darbe vurmakla suçlayan Ayta, ortak belge konusunda umutlu olmadığı değerlendirmesinde bulundu.

Suriye'de faaliyet gösteren Koordinasyon Kurulu Genel Sekreteri Hasan Abdulazim ise, Şam yönetiminin güven ortamının kurulması ile ilgili konuları görüşmeye yanaşmaması nedeni ile görüşmeleri başarısız olarak değerlendirdi.

İlk görüşmeler Moskova’da 26-29 tarihlerinde gerçekleşmiş, Moskova Prensipleri olarak bilinen ortak bildiri kabul edilmişti.

Suriye lideri Beşşar Esed’in dış askeri müdahale devrilmesine karşı çıkan Moskova, diyalog yolu ile krizin çözülmesini istiyor. Moskova görüşmelerinin uluslar arası bağlayıcılığı bulunmuyor.