Trump - Rusya soruşturmasında kimlerin adı geçiyor?
Rusya'nın ABD başkanlık seçimlerine müdahale ettiği ve Trump kampanyasının Kremlin yönetimiyle işbirliği yaptığı iddilarına yönelik soruşturmalarda, her gün Washington'daki komploları anlatan gelişmeler yaşanıyor.
Trump'ın seçim kampanyasının Rusya'yla bağlarına yönelik devam eden birkaç soruşturma ve her an tutuklamalar olabileceği haberleri var.
BBC Türkçe servisi, dünyanın dikkatle izlediği siyasi dramadaki ana karakterlerin kimler olduğunu irdeledi.
1 - Başkan Donald Trump
70 yaşındaki ünlü Amerikalı iş adamı Donald Trump önce Cumhuriyetçi Parti'nin başkan adayı oldu, sonra da ABD'nin 45. başkanı seçildi. 20 Ocak 2017'de görevi Barack Obama'dan devralan Trump, çok zorlu bir seçim yarışının ardından belki de ABD tarihinin en büyük seçim sürprizine imza attı.
Donald Trump, ülkeyi dolaşıp oy toplamaya çalışırken, ABD'li istihbarat yetkilileri Rusya'nın Trump'ın Demokrat Partili rakiplerinin e-posta hesaplarına sızdığını duyurdu.
Burada soru neden bunu yaptıklarıydı? Kremlin seçim sonucunu etkilemeye mi çalışıyordu, Trump ve kampanya yetkilileri ne biliyordu?
Dahası, Donald Trump devam eden Rusya soruşturmasını sümenaltı etmek için ne yapmıştı?
2 - Kampanya Müdürü Paul Manafort
Rus oligarkları ve Ukrayna'yla bağlantıları nedeniyle istifa etmek zorunda kalmadan önce Trump kampanyasının bir numaralı ismiydi.
Paul Manafort Ukrayna'da siyasi danışman olarak 10 yıldan fazla bir süre geçirdi. Ukrayna'daki Rusya yanlısı gruplarla bağlantılı olduğu suçlamaları karşısında Ağustos 2016'da görevinden istifa etti. Bir Rus avukatın Trump'ın ekibine gizli bilgiler vermeyi vaat ettiği önemli buluşmada (daha sonra bu toplantıyla ilgili yeni bilgiler de ortaya çıkacak) yer almıştı. Şimdi Rusya soruşturmasında resmen yargılanacak ilk isim olacak.
3 - Patronun oğlu Donald Trump Jr
Başkanın en büyük çocuğu. Ruslar ile buluştuğunu bildiğimiz Trump ailesi ferdi. Buradaki en büyük soruysa, neden buluştuğu?
Bütün bu olan bitende Donald Trump Jr'ın rolü bir Rus avukatla müzik yapımcısı Rob Goldstone tarafından ayarlanan toplantıya dayanıyor.
Haziran 2016'da, müzik yapımcısı Rob Goldstone, Hillary Clinton'la ilgili 'kirli çamaşırlar' vaat eden bir Rus avukatla toplantı önermesiyle başladı. Goldstone "Çok açık ki bu çok üst düzey ve hassas bir bilgi ve ayrıca Rusya ve hükümetinin Trump'a destiğinin bir parçası" diye yazmıştı. Trump Jr ise "Çok beğendim" diye yanıt verdi ve ikiliyi Trump Tower'daki toplantıya davet etti. Toplantıda Trump'ın damadı Jared Kushner ve Paul Manafort da vardı.
Bu toplantı gelişmelerde çok önemli bir rol oynuyor çünkü birçok soruyu gündeme getiriyor. Toplantı, Trump kampanyasının yabancı bir hükümetle işbirliği yaptığı anlamına gelir mi? Trump Jr neden bu toplantıya katılmayı kabul etti? Donald Trump Jr toplantının Rusya'nın çocuk evlat edinme politikasıyla ilgili olduğunu, Veseltnitskaya ise Rus hükümetinin temsilcisi olmadığını savunuyor.
4 - General Michael Flynn
Sert bir yüz ifadesine sahip emekli general, Trump kabinesinin en kısa süre görevde kalan ismi oldu. Bir Rus yetkiliyle temasları konusunda dürüst davranmadığı için istifaya zorlandı. Ne biliyordu ve kimlere anlatmıştı?
Michael Flynn seçimden birkaç gün sonra Ulusal Güvenlik Danışmanlığı görevine atandı. Eski Başkan Obama, Flynn'ın bu göreve getirilmemesi konusunda yeni başkanı uyarmıştı. Flynn'ın dramada öne çıktığı dönem, Rusya Büyükelçisi Sergey Kislyak ile görüştüğü Aralık 2016'ydı.
Washington Post ve New York Times gazeteleri, ulusal güvenlik danışmanının Rus Büyükelçi ile Rusya'ya yönelik ambargoları görüştüğünü ve Flynn'ın daha sonra Kislyak ile görüşmesinde neler konuşulduğu konusunda Başkan Yardımcısı Mike Pence'e yalan söylediğini yazdı.
Şu anda Flynn FBI tarafından soruşturuluyor.
5 - Elçi Sergei Kislyak
Bu olayda birçok yol, Temmuz 2017'ye dek Rusya'nın Washington Büyükelçiliğini yapan, neşeli ve karizmatik bir karakter olarak bilinen Sergey Kislyak'a çıkıyor.
Kislyak'ın bu olaydaki rolü net değil ama kilit oyuncuların toplantılar yaptığı bir isim olarak birkaç kez karşımıza çıkıyor. Soruşturma makamlarının sorduğu başlıca sorular, neden bu kadar çok ismin büyükelçi ile görüştüğü ve neler konuşulduğu. Büyükelçi, Flynn ve Adalet Bakanı Sessions ile görüşmeler yapmış ve Trump yönetimi yetkilileri başta bu görüşmelerin gerçekleşmediğini savunmuşlardı.
Kislyak ile ilgili bilmemiz gereken bir başka şey de Rusya'nın CNN televizyonunun Kislyak'ın "önde gelen bir casus, yeni casuslar bulan bir isim olduğu" iddialarına şiddetle kaşı çıkması.
6 - Adalet Bakanı Jeff Sessions
Jefferson Sessions, ilk başta Alabama senatörü ve Trump'ın güvendiği danışmanlarından biri olarak karşımıza çıkmıştı ama kendisini asıl olarak Trump'ın Adalet Bakanı olarak karşımıza çıktığında tanıdık.
Sessions, Trump'ın ekibinden Rus Büyükelçi Sergiey Kislyak ile görüşen isimlerden biri ve bu görüşmelerin neden yapıldığına ilişkin soru işaretleri var.
FBI soruşturmasının Trump'ın kampanya ekibine odaklanmasından bu yana Sessions Adalet Bakanı sıfatıyla soruşturmaya nezaret etmekten affını istedi. Bu kararı Trump'la arasında gerilime yol açtı ve ABD Başkanı Twitter'da birçok kez Sessions'ı hedef aldı.
Sessions Rusya'yla işbirliği yaptığı iddialarını ise "berbat ve iğrenç" bir yalan olarak niteledi.
7 - Aracı Natalia Veselnitskaya
ABD'nin Rusya'ya yönelik ambargolarıyla savaşan, korkutucu bir şöhrete sahip bir Rus avukat. Peki Kremlin'in bir piyonu mu? Kendisi 'hayır' diyor.
Küçük ama önemli bir rol oynadı. Trump Jr, Kushner ve Manafort ile Haziran 2016'da buluşan isim. Toplantının detayları Trump'ın başkan seçilmesinden bir yıl sonra ortaya çıktı. Kendisi toplantının Rusya'nın evlat edinme politikalarıyla ilgili olduğunu savunuyor. Ancak toplantıyı ayarlayan isim, Veseltnitkaya'nın Demokratlar ve Hillary Clinton'ın kampanyasıyla ilgili 'kirli çamaşırlar' önerdiğini belirtiyor.
8 - Pop yıldızı ve babaso Emin & Aras Agalarov
Emin Agalarov tabii ki Azerbaycan'ın en büyük pop yıldızı. "Love is a Deadly game- Aşk ölümcül bir oyundur" şarkısını duydunuz mu? Emin, Donald Trump'ın Kainat Güzeli yarışmasını Rusya'ya taşımasına yardımcı olmuştu ve ikili birbirlerine doğum günü mesajları yollayacak kadar yakınlar. Babası Aras da Moskova'nın nüfuzlu çevreleriyle görüşen milyarder bir işadamı.
Trump Jr'ın toplantısıyla sonuçlanan süreci başlatan kişi Emin. Trump Jr'a gönderilen bir e-postada Emin Demokratlarla ilgili bilgi vaat ediyor. (Emin etmediğini savunuyor). Elektronik postada Emin ayrıca Aras Agalarov'un "kraliyet savcısıyla" görüştüğünü, ki Rusya'da böyle bir makam yok ve Hillary Clinton'la ilgili bilgilere sahip olduğunu söylüyor. Kafanız karışmadı değil mi?
9 - Yılmayan avukat Sally Yates
Sessions göreve gelene kadar vekaleten Adalet Bakanlığı görevini yürüttü. Ve sonra da kovuldu.
Flynn'in Ruslarla görüşmeleri konusunda dürüst davranmadığını Beyaz Saray'a bildiren oydu. Rusya'nın bu toplantıları bilip, Beyaz Saray'ın bilmemesinin Flynn'i şantaja açık hale getirdiğini vurguladı. Ödülü ne mi oldu? Haftalar sonra başka bir nedenden kovuldu. Kovulduğundan bu yana Trump yönetimini sürekli eleştiriyor.
10 - Bakan Yardımcısı Rod Rosentein
Adalet Bakanı Jeff Sessions'ın yardımcısı oldu. Bu olayda, tipini bildiğiniz ama ismi aklınıza gelmeyen karakter oyuncuları gibi bir kişi.
Sessions'ın Trump-Rusya ilişkileriyle ilgili ana soruşturmadan affını istemesinden bu yana, bu görevi yerine getirmek Rosenstein'a düştü. Beyaz Saray'ın pek hoşuna gitmeyen bir adım atarak, soruşturmanın başına bir özel savcı atadı. Bir mektupta FBI Başkanı Comey'in kovulmasını tavsiye eden de oydu. Bu hamlesi Başkan Trump'ın daha çok hoşuna gitti.
11 - Damat Jared Kushner
Trump'ın kızı Ivanka'yla evli olan Kushner, çok görülen ama nadiren duyulan bir isim.
Adam kayırmacılık eleştirilerine karşın, Beyaz Saray'da kayınpederinin üst düzey danışmanı görevine getirildi. Seçim kampanyası ve sonrasında Ruslarla temasları, soruşturmacıların Kushner'in etrafını sarmasına yol açtı. Kushner Haziran 2016'da Rus avukatla yapılan o toplantıya Donald Trump Jr ile katılan isimlerdendi. Daha sonra, toplantıda çok sıkıldığı için, asistanına mesaj atıp çıkabilmesi için kendisini aramasını istediğini söyledi.
Kushner, Rus Büyükelçi Sergey Kisylak ile görüşen, telefon konuşmaları yapan (bunu reddediyor) ve Moskova ile gizli bir iletişim kanalı kurulmasının tartışıldığının iddia edildiği Aralık 2016'daki görüşmede yer aldı. Kushner bunu da reddediyor ama soruşturmacılar bu görüşmeden başta neden söz etmediğini bilmek istiyor.
12 - Müzisyen Rob Goldstone
İngiliz bulvar basınında çalışan eski bir gazeteci. Garip şapkalarıyla selfie çektirmek gibi bir alışkanlığa sahip, çoğu iyi dramada karşımıza çıkan enteresan tiplerden biri.
Rob Goldstone, Donald Trump'ın yakın çevresiyle Rus pop yıldızı Emin Agalarov üzerinden ulaştı.
Goldstone pop yıldızının menajerliğini yapıyor ve müşterisi adına Donald Trump Jr'a Haziran 2016'da Trump Tower'da yapılan o meşum görüşmeyi öneren isim.
Goldstone Trump Jr'a yolladığı elektronik postada Hillary Clinton'ın 'kirli çamaşırlarını' vaat eden isim.
Goltstone'un CV'sindeki bir diğer önemli nokta da Kainat Güzellik Yarışmasını Rusya'ya götürmesi; bu bağlantıları sayesinde Donald Trump'ın kendisiyle de tanıştı.
13 - FBI Başkanı James Comey
James Comey iki metrenin üzerindeki boyuyla kule gibi bir karakter ve kendisiyle ilgili çok az şey söylüyor ama bu olayda büyük bir rol oynuyor.
Bu olaya ilk olarak FBI'ın başkanı sıfatıyla, seçimden sadece birkaç hafta önce Hillary Clinton'ın elektronik postalarıyla ilgili soruşturmayı yeniden açmasıyla dahil oldu. Demokratlar Clinton'ın kaybetmesinden Comey'i sorumlu tutarken, Cumhuriyetçi Partililer kahraman mumelesi yaptı. Bu noktada kendisini bir daha görmeyeceğimizi düşündük.
Ancak Trump'ın görevi devralmasından birkaç ay sonra kovuldu. Kovulduğunu Los Angeles'a seyahati sırasında televizyon izlerken öğrendi. Comey bu noktada, Trump'ın kampanyası ve Rusya arasındaki soruşturmanın başındaydı. Kovulmasının nedeni bu muydu?
Senato'da verdiği ifade, olayın en heyecanlı anlarından biriydi. Yemin altında verdiği ifadede, kendisinden başkana sadakatini bildirmesinin istendiğini ve bunu reddettiğini söyledi. Ayrıca Trump'ın kendisinen Flynn ile ilgili soruşturmayı "bırakmasını" istediğini anlattı. Karşımıza ne zaman tekrar çıkacağı net değil.
14 - Özel Savcı Robert Mueller
Trump yönetimin kaderini belirleyebilecek isim.
Bazı karakterler çok güçlüdür; ancak öyle çok fazla öne çıkmazlar. James Comey'nin kovulmasından sonra Rusya soruşturmasına "özel savcı" olarak başkanlık eden Robert Mueller de öyle. Mueller, Comey ile benzer bir kariyerden geliyor, her ikisi de eski FBI başkanı. Bu durum da Mueller'in tarafsız olmayacağı eleştirilerini beraberinde getirdi.
Başkan Trump'ın Mueller'i kovmayı düşündüğü haberleri vardı, ancak hala görevde. 15'ten fazla avukat ve 30'dan fazla personeliyle, sessizce perde arkasında çalışıp kanıt topluyor. Adli suçlamaların yöneltileceği ve tutuklamalar yapılacağına dair haberler var.
Mueller'in soruşturması, Kongre'deki politikacıların sürdürdüğü soruşturmaya paralel yürüyor, ancak herhangi birine suçlama yöneltebilecek tek isim de Mueller.
İleride çok büyük bir rol oynayabilir.
HABERRUS