Rusya ve Çin, Batı'ya Karşı Güçlerini Birleştiriyor
NATO yaptırımları ve agresif söylem, Moskova ve Pekin'i yakınlaşmaya itiyor.
HABERRUS - Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Çin Devlet Başkanı Xi Jinping ile yaptığı görüntülü görüşmede, Moskova ve Pekin arasındaki ilişkileri 21. yüzyılda devletlerarası işbirliğinin bir örneği olarak nitelendirdi. Dünyadaki istikrarı korumak için önemine vurgu yaptı.
Yaklaşık bir buçuk saat süren görüşmelerin ardından yorumcular, Çin'in Rus Sputnik V ve Sputnik Light aşılarının üretimi için sözleşme imzalamasının yanı sıra iki liderin gündeminde asıl önemli konunun Rusya ve Batılı devletler arasında yaşanan gerilim oldu.
Rus Nezavisimya Gazeta’nın konuya ilişkin haberinde ABD Başkanı Joseph Biden'in "demokrasiler birliği" cephesi yaratma girişimine bir yanıt olduğu yorumları yapılıyor.
Bir zamanlar düşman olan iki ülkenin Batı karşıtı bir "birleşik cephe" oluşturduğu belirtiliyor.
Henüz askeri bir bloğa dönüşmedi
Uzmanlar Rusya ve Çin’in kurduğu yakınlaşmanın henüz askeri bir bloğa dönüşmediğini ancak Rusya ve Çin arasındaki jeopolitik ortaklığın giderek daha da birbirine yakınlaşarak o yöne doğru ilerlediği uyarısında bulunuyor.
Görüşmelerin uluslararası arenada tansiyonun yükseldiği bir dönemde gerçekleşmesi dikkat çekiyor.
Batılı politikacılar Putin'i Ukrayna'yı işgal etmeye hazırlamakla suçluyor ve Putin NATO'dan güvenlik garantileri talep ederken, Çin ise, Amerika Birleşik Devletleri ve bir dizi müttefiki tarafından ilan edilen Pekin Olimpiyatları'nın diplomatik boykotunun yanı sıra Çin'in Sincan Uygur Özerk Bölgesi'ndeki Uygur Müslümanlarına zulmedilmesine yönelik Amerikan yaptırımlarına yanıt vermek zorunda kalıyor.
Biden yönetimi, Çin’i cezalandırmak için Uygurların gözetimini organize ettiği iddia edilen sekiz Çinli şirketi kara listeye aldı. Amerikalı yatırımcıların bu şirketlerde hisse edinmeleri yasaklandı. Yaptırımlardan etkilenen Çinli firmalar arasında, dünyanın en büyük ticari insansız hava aracı üreticisi olan DJI yer alıyor. Toplam 60 Çinli finans grubu kara listede.
Öte yandan ABD Temsilciler Meclisi, ABD'nin Uygur-Sincan’dan mal ithalatını tamamen yasaklayacak bir yasa tasarısını onayladı. Senato'da da benzer bir yasa tasarısı ele alındı. Kongre'nin her iki kanadının da yakında teklifleri üzerinde anlaşmaya varması ve bunları imza için Başkan'a göndermesi bekleniyor.
AL-Jazeera, Xi ile Putin arasındaki çevrimiçi toplantının "iki taraf arasındaki karşılıklı güveni daha da güçlendireceğini" söyleyen Çin Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Wang Wenbin'den alıntı yaptı.
Güven kesinlikle büyük bir rol oynar. Yine de Rusya ve Çin'in dışarıdan gelen baskılara nasıl bir yanıt vereceği resmi açıklamalarla netlik kazanmadı.
Rusya Bilimler Akademisi Uzak Doğu Araştırmaları Enstitüsü Ekonomik Araştırma Merkezi başkanı Andrei Ostrovsky, NG ile yaptığı röportajda şunları kaydetti: “Moskova ve Pekin'den gelen en etkili yanıt, ticari ve ekonomik bağları güçlendirmek ve askeri işbirliği. Ancak Rusya ve Çin, askeri bir blok oluşturmayacaklarını belirttiler. Ancak 2001 yılında imzalanan iyi komşuluk, dostluk ve işbirliği anlaşması beş yıl daha uzatıldı. Benim düşünceme göre, Amerikalılar, baskıyı artırırlarsa birbirlerine askeri yardım sağlanmasını öngören bir anlaşmanın imzalanacağını açıkça belirtmelidir.” İfadelerini kullanıyor.
Uzman, ülkelerin ticari ve ekonomik bağlarla daha fazla meşgul olmaları halinde baskıya başarıyla direnebileceklerine inanıyor.
Rusya ve Çin, ticaretteki ruble ve yuan'a geçişi de müzakere ettiği ancak henüz anlaşma sağlanamadığı belirtiliyor.
Çinliler, rublenin çok oynak olduğunu bu nedenle, ruble-yuan döviz kuru üzerinden küçük işlemler gerçekleştirildiğini ve büyük teslimatların hala dolar cinsinden olduğu bilgisi paylaşılıyor.
Ekonomi Yüksek Okulu Şarkiyat Okulu başkanı Andrey Karneev, ise Çin’in çok güçlü bir ekonomik güç olduğunu Rusya’nın ise askeri alanda ciddi atılımlar gösterdiğini aralarındaki işbirliği düzeyinin artırılması, her iki ülke üzerindeki baskıyı da sınırlamaya yardımcı olacağını belirtiyor ancak tarihte Rusya ve Çin'in aktif olarak birlikte çalıştığı şu ana kadar hiçbir örneğin olmadığının da altını çiziyor.