Rusya'daki siyasi tutukluların haklarını savunan insan hakları derneği kapatıldı

HABERRUS - Rusya’nın en eski ve önde gelen insan hakları kuruluşu olan Memorial, Rusya Anayasa Mahkemesi tarafından kapatıldı.

Karara gerekçe olarak, Memorial'ın ''yabancı ülke lobisi'' olarak kaydedilmesini gerektiren yasayı ihlal etmesi gösterildi. Söz konusu dernek, 2016’da Rusya Adalet Bakanlığı tarafından “yabancı ajan” listesine alınmıştı. BBC'nin haberine göre, Rusya'da muhalifler, "Yabancı ülke lobisi yasasının" yetkililer tarafından insan hakları kuruluşlarını, bağımsız gazetecileri ve aktivistleri hedef almak için kullanıldığını söylüyor.

Karar duruşmasında savcı, Memorial'ın geniş çaplı medya kampanyaları düzenleyerek, devlet yetkililerini itibarsızlaşmaya çalıştığını iddia etti. Memorial avukatlarından Grigory Vaipan ise savunmasında, insan hakları kuruluşunun yasalara uymak için elinden geleni yaptığını söyledi.

Moskova’daki mahkemeye İspanya, Estonya, Litvanya, Finlandiya, İsveç, Danimarka, ABD ve Almanya’dan diplomatlar da katıldı.

İnterfax haber ajansına konuşan söz konusu derneğin avukatı, kararın siyasi nedenlerle alındığını savundu ve temyiz başvurusu yapıp gerekirse konuyu Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'ne taşıyacaklarını söyledi. Memorial İnsan hakları kuruluşu, yakın dönemde ise Putin yönetimini eleştiren kesimlere yönelik baskılara karşı sesini yükseltiyordu. Kuruluşun mücadele ettiği devlet kurumları arasında, Devlet Başkanı Vladimir Putin'in geçmişte ajan olarak çalıştığı Rusya Dış İstihbarat Servisi de vardı. Putin, bu ay Memorial'ın Rusya'nın "terörist" olarak kabul ettiği örgütleri savunduğunu ve geçmişte siyasi baskı mağduru olduğunu söylediği kişiler arasında Nazilerle işbirliği yapanların olduğununu söylemişti.

Eski Sovyetler Birliği döneminde 1989’da kurulan Memorial Uluslararası Tarih ve Eğitim Derneğinin, Rusya, Ukrayna ve Kazakistan’ın yanı sıra bazı Avrupa ülkelerinde merkezleri bulunuyor. Nobel Barış Ödülü sahibi bilim insanı Andrey Saharov'un dahil olduğu bir grup muhalif tarafından kurulan Memorial, özellikle Stalin dönemine ait suçların belgelenmesi için mücadele etmişti. Sovyetler Birliği’nde sürgün edilenlerin ve Rusya’daki siyasi tutukluların haklarını savunmasıyla biliniyor.