ABD’nin ‘iPhone’ yasağı Rusları nasıl etkileyecek?

HABERRUS - Ukrayna krizinde batılı yaptırımlar Rusya’da yaşayan sıradan vatandaşları daha çok vurmaya başladı.

ABD, son yayınladığı yaptırım paketiyle Rusya'ya 300 doların üzerindeki akıllı telefon ve çok sayıda ev aletlerinin ihracatına yönelik yasak getirdi.

Peki ihracat kısıtlamalarının genişletilmesinden sonra Rusya'daki iPhone satın almak mümkün olacak mı?

Rusya'ya ithal edilmesi yasak olan ekipmanların listesi, 300 doların üzerindeki akıllı telefonları, yani tüm Apple ürünlerini içeriyor. Yeni yaptırım paketi, yazıcı, sabit dist, klavye gibi bilgisayar ürünlerinin de Rusya’ya satışını yasaklıyor. Yasak, ABD dışındaki ülkelerde üretilseler de, parçalarının ya da teknolojisinin yüzde 25’inden fazlası ABD üretimi olan ürünlerin de Rusya’ya ihracatını engelliyor.

Uzmanlar, zaten uzun zamandır iPhone telefonların ABD'den Rusya'ya ihraç edilmediğini, Çin'de üretilen modellerin farklı yollarla ülkeye sokulduğunu, ülkede yeteri kadar stok ürün olduğunu, henüz herhangi bir eksiklik veya aşırı talebin olmadığını belirtiyor.

Apple'ın ana üretimi Çin'de. Prensip olarak, uzmanlara göre, Rusya pazarında orijinal Amerikan iPhone'ları yok. Ayrıca elektronik tedarikçileri, pazarın halihazırda paralel ithalat yoluyla yeni tedarik zincirleri oluşturduğunu belirtiyor. Özellikle iPhone akıllı telefonlar artık Rusya'ya Türkiye, Kazakistan, Özbekistan ve Birleşik Arap Emirlikleri üzerinden giriyor.

Peki, paralel ithalat yapan tüm şirketler ve ürünlerin getirildiği ülkeler Washington tarafından yakından takip ediliyor. Bu durum paralel ithalat yapan şirketleri daha çok gri alana itebilir.

Bussines FM’in konuya ilişkin haberinde Yaptırım hukuku uzmanı Sergey Glandin, yeni yaptırımlarla herhangi bir arz kesintisi olacağını düşünmediğini, ABD’nin üçüncü ülkelere ne kadar baskı uygularsa uygulasın Türkiye, BAE gibi ülkelerin bir şekilde bir yolunu bulup Rusya ile çalışmaya devam edeceğini söylüyor.

İzini sürmek neredeyse imkansız

Öte yandan tüm yaptırımlara rağmen Apple Rusya'dan hiç ayrılmadı. RuStore halen ülkede faaliyet göstermektedir ve şirket, hizmetlerinin ülkedeki işleyişini sınırlamamaktadır. Bunun istisnası Apple Pay'dir. Sadece Apple Pay ülkede durduruldu. Ayrıca şirket, ofisini Rusya’dan, Gümrük Birliği'nin bir parçası olan Kırgızistan'a taşıdı.

TelecomDaily analitik ajansının CEO'su Denis Kuskov, yaptırımların küçük ve büyük ölçekli firmaları korkutmak için uygulamaya alındığını öte yandan, hiç kimse bir kişinin 10 yadsa 100 iPhone almasını ve Rusya'ya getirmesini yasaklayamayacağını, bunun izini sürmenin son derece zor olacağına vurgu yapıyor.

Bazı uzmanlar, Apple gibi büyük şirketler için Rusya pazarını kaybetmenin olumsuz etkilerinin olacağını hatırlatarak akıllı telefonların Çin’de başka bir marka adı altında montajının yapılabileceğini ve böylece yaptırımlara takılmadan Rusya’ya satılabileceğini de dışlamıyor.

Her halükarda uzmanlara göre paralel ithalat yöntemiyle komşu ülkelerden yasaklı ürünler Rusya’ya gelmeye devam edecek.