100 yıllık uzay-zaman bükülmesi teorisi doğrulandı, çekim dalgaları gerçekten var
Bilim insanları Albert Einstein’ın varlıklarını 100 yıl önce söylediği yerçekimsel dalgaları ilk kez tespit ettiklerini duyurdu. Yeni bulgular, evrenin anlaşılması konusunda yeni pencereler açacak. Araştırmacılar, Einstein’ın 100 yıl önce öngördüğü çekim dalgalarını doğrudan gözlemledi. Bu da Einstein’ın uzay-zaman bükülmesi teorisini doğruluyor.
California Teknoloji Enstititüsü (Caltech), Massachusetts Teknoloji Üniversitesi (MIT) ve LIGO Bilimsel İşbirliği, Einstein’ın hipotezinin kanıtlandığını Washington'da duyurdu.
Dünya'ya 1.3 milyar ışık yılı uzaklıktaki iki kara deliği mercek altına aldıklarını belirten bilim insanları, bu ikisinin birbiri etrafında dönüp çarpması sonucu meydana gelen yerçekimsel dalgaları ilk kez 14 Eylül'de saptadıklarını ancak keşif, yapılan son çalışmaların ardından dünyanın geri kalanıyla paylaşıldı.
Çekim dalgaları yıldız gibi büyük gök cisimleri hızlandığında ortaya çıkıyor. Uzayı büküp genişletiyorlar. ABD'deki Ligo Çekim Dalgaları Gözlemevi astrofizikçileri, gözlemleri sırasında birbiriyle çarpışan iki kara delik tespit etti. Çarpışma sesinin kaydedildiği bildirildi. Nobel Ödülü alabileceği düşünülen keşifte Rus araştırmacılar da yer aldı.
Max-Planck Enstitüsü Çekim Fiziği Bölümü Direktörü Bruce Allen, kara deliklerden alınan sinyalin çekim dalgalarının doğrudan varlığı konusunda hiçbir şüphe bırakmadığını bildirdi. Bruce Allen, Hannover'de grubundaki iki bilim insanının sinyali ilk keşfedenler olduğunu belirtti. Allen'in meslektaşı Alessandra Buonanno, çekim dalgalarını doğrudan gözlemleme olasılığıyla birlikte evrenin araştırılması yolunda şimdi temel bir aracın ortaya çıkmış olduğunu belirtti.
ARTIK SESİ BİLE DUYULUYOR
MIT'de görev yapan astrofizikçi Nergis Mavalvala, "Astronomi için yeni bir aracın ortaya çıkışına şahit oluyoruz" derken, meslektaşı Matthew Evans da yerçekimsel dalgaları tespit etmelerinin ardından bunları ses dalgalarına dönüştürdüklerini belirterek, "Karadeliklerden çıkan sesi duyabilirsiniz" diye konuştu.
Dünyayı sarsan görecelilik teorisiyle yerçekiminin uzay ve zamanın bükülmesi anlamına geldiğini ortaya koyan Einstein, 1916'da bu teorinin bir uzantısı olarak, yerçekimsel dalgaların varlığını savunmuştu. Ancak bugüne kadar bu dalgaların varlığına dair doğrudan bir kanıt bulunamamıştı. ABD'li bilim insanlarının araştırmaları sonucunda ise 100 yıl önce teknolojik yetersizlikler sebebiyle kanıtlanamayan yerçekimsel dalgaların bugün sesi bile duyuldu.
Araştırmacılar, çalışmanın ayrıntılarını "Physical Review Letters" adlı dergide anlatacak.
Einstein'ın genel görelilik kuramı, kütle çekim dalgalarının varlığını öngörüyor. Buna göre, cisimlerin kütleleri ne kadar büyükse, çekim kuvveti de o kadar büyük olur. Bu kuram, kara delik gibi büyük kütleli cisimlerin hem çok fazla çekim kuvvetine, hem de zamanı bükebilme yeteneğine sahip olduğunu öngörüyor.