NATO, Rusya’nın ortak füze kalkanı önerisini reddetti

Tarihinde ilk kez ortak askeri tatbikat gerçekleştiren Rusya-NATO, resmi belgelerden de karşılıklı olarak “düşman” tanımlamasını çıkardı. Brüksel’de yarın başlayacak Rusya-NATO Konsey toplantısına katılmak üzere Rusya Savunma Bakanı Anatoli Serdyukov bu kente gidiyor. Askeri işbirliğinin yanısıra uluslararası alanda güvenlik önlemlerin artırılması ile ilgili uzun bir liste müzakere masasında duruyor. Libya başta olmak üzere Kuzey Afrika ve Ortadoğu ülkelerinde yaşanan sorunlar, NATO’nun Afganistan’dan çekilme takvimi, Suriye’nin muhtemel Irak senaryosuna doğru sürüklenmesi ve diğer konular ele alınacak.

Rusya Savunma Bakanlığı, Ağustos 2008’de Gürcistan’la yaşanan savaşın ardından ilk kez bakan düzeyinde toplantıda yer alacak. Serdyukov’un NATO üyesi ülkelerin savunma bakanları ile ikili görüşmeler yapması bekleniyor.

NATO Rusya’ya saldırmayacak

Rusya açısından çok daha önemli olan bir konu ise ABD’nin Avrupa füze savunma sistemi ile ilgili çalışmaları. Hedefin Rusya olmayacağını yasal olarak garanti altına almak isteyen Moskova, füze kalkanının tam bir ortaklık anlayışı ile kurulmasını istiyor. Rusya önerisini NATO’ya iletmiş durumda. Ortak yapı yerine, ayrı iki yapı kurulması ve bilgi paylaşımını öneren NATO, tam ortaklığa karşı.

NATO Genel Sekreteri Anders Fogh Rasmussen Interfax’a yaptığı açıklamada Moskova’nın önerisinin kabul edilemez olduğunu söyledi. İttifakın Rusya’ya saldırmak gibi bir niyeti olmayacağı garantisi veren Rasmussen, “Yirminci yüzyıl Sovyetler Birliği ve NATO’nun mücadelesi ile dolu bir dönem oldu. Yirimibirinci yüzyıl ise Rusya ve NATO’nun işbirliği dönemi olacak” dedi.

NATO’nun genişlemesi Rusya’nın güvenliğini artırıyor

NATO’nun doğu avrupa ülkelerine doğru genişlemesini ve başka hangi ülkelerin ittifak içinde yer alacağı ile ilgili soruyu yanıtlayan Rasmussen, “İttifaka yeni ülkelerin katılması sadece NATO’yu güçlendirmiyor. Rusya da dahil olmak üzere Euro-Atlantik bölgesinde güvenliğin güçlenmesine katkı sağlıyor” cevabını verdi. Rasmussen’e göre NATO içinde yer alan ülkelerin güvenlik yapıları daha istikrarlı ve öngörülebilir hale geliyor.

Rusya’nın arka bahçesi ile ilgili çıkarları konusunu doğru bulmadığını değerlendiren Rasmussen, “Açık söylemem gerekirse NATO bu yaklaşımı doğru bulmuyor. Bu düşünce tarihte kalmalı. Küreselleşen ve birbirine bağımlı hale gelen dünyada büyük, orta ölçekli ya da küçük ülkeler bağımsız ve eşit yapılar olarak aynı haklara sahip olmalı” dedi. Rasmussen, NATO’nun da hiç bir zaman kendi arka bahçesini oluşturma çabasında olmadığını iddia etti.

Tüm NATO ülkelerinin Rusya ile ilişkilerin geliştirilmesinden yana olduğunu kaydeden Rasmussen, “Biz füze kalkanında Rusya ile sıkı işbirliğini öngörüyoruz. NATO ittifak dışındaki ülkelere ortak savunma sorumluluğunu aktaramıyor. Buna ek olarak Rusya da bağımsızlığını birilerine devretmeye hazır değil. Burada en iyi yöntemin iki ayrı yapının bilgi paylaşımı yapması olarak görüyorum” dedi.

Faruk Akkan, Moskova, Cihan