Nazi saldırısı öncesi Türk elçisinin yazışmaları Moskova'da deşifre olmuş
Rusya, Nazi Almanyası’nın SSCB’ye saldırmadan önce Türkiye'nin Moskova Büyükelçisi tarafından Ankara'ya gönderilen bilgi notlarını ele geçirmiş. Rusya İç İstihbaratı'nın ( FSB) 1998 yılında yayınladığı savaş dönemiyle ilgili gizli belge ve yazışmalarda, Türkiye Moskova Büyükelçiliği ve Ankara arasındaki gizli yazışmaların da yayınladığı ortaya çıktı. Belgelerde Türk diplomasisinin Hitler'in SSCB'ye saldıracağı yönünde yeterli bilgiye sahip olduğu görülüyor. Aynı belgeler Ukrayna Dış İstihbaratı'nın resmi web sayfasında İgor Pşeniçnıy imzalı yazıda da yer almıştı. Yazara göre KGB, Türk Büyükelçiliği'nin Ankara ile yaptığı yazışmalara hakim idi.
Rusya'da faaliyet gösteren "Demokratiya" isimli Uluslararası Vakfın 1998' de çıkardığı "1941 Belgeleri" adlı kitapta, savaştan önceki aylarda yapılan gizli yazışmalar yer alıyor. 26 Mart 194'de dönemin Türkiye Moskova Büyükelçisi Haydar Aktay, Berlin'deki İsveç elçisinin gizli bilgisine atıfta bulunarak Ankara'ya şöyle bilgi aktarıyor: "Almanlar, Rusya'ya karşı saldırının zorunlu olduğunu düşünüyor. Almanların Rusya sınırındaki birliklerini önemli ölçüde artırması bu tezi kuvvetlendiriyor. Varşova yakınlarında çalışan İsveçli mühendisler, Rus sınırına doğru her gece çok sayıda Alman motorize birliğinin hareket ettiğine tanık olmuş. Berlin'deki siyasi çevrelere göre Rusya'ya saldırı kara kuvvetleri tarafından yapılacak. Almanların Rusya'ya saldıracağıyla ilgili güvenli olan yukarıdaki bilgilerimi lütfen sır olarak tutunuz. Haydar Aktay."
7 Nisan 194'de ise Büyükelçi Aktay merkeze şöyle bilgiyi aktarıyor: "Aynı kaynaklardan gelen bilgilere göre Almanya, Rusya'ya saldırıya hazırlanıyor. Bir gün önce Yugoslav elçisi Kremlin'de Dostluk Anlaşması'nın imzalanmasının ardından Stalin'e saldırı tahminleriyle ilgili açıklamalar yaptı. Stalin büyük ilgiyle elçiyi dinledi ve Almanların olası saldırı tarihi bilgisi için elçiye iki kere teşekkür ederek, 'Biz hazırız, eğer istiyorlarsa buyursunlar' dedi. Belgrad kaynaklarından bilgi alan İngiliz elçisi, Prens Pavel'in (Sırp) Hitler'le görüştüğünü söylüyor. Hitler, SSCB'ye saldırmaya hazırlandığını anlatmış".
Yine 7 Nisan 1941 tarainde Türkiye Dışişleri Bakanlığı, Büyükelçi Aktay'a, "Cenevre'deki konsolosluğumuzdan edinilen bilgi. İngiliz konsolos dün Londra'dan aldığı bilgiler doğrultusunda Almanya'nın Rusya'ya saldırı için büyük hazırlıklar içinde olduğu ortaya çıktı. İtalya'dan gelen ve Roma'da geniş çevresi olan bir eski arkadaşım Nazi mareşalı Göring'in yardımcılarından birinden benzer bilgiler duymuş. Almanların amacı Moskova'yı ele geçirmek ve Ukrayna, Kafkasları işgal etmek. İstihbarata göre Almanlar, mayıs sonu Rusya'ya saldıracak"
16 Nisan 1941 tarihinde Türkiye Dışişleri Bakanlığı, Moskova Elçiliği'ne Almanların mayıs başlarında ya da sonunda Rusya'ya saldıracağı bilgisini veriyor.
Fuad Seferov, Moskova, Cihan