Rus ekonomi uzmanları: Ruble’nin güçlenmesi engellenmeli
Rus ekonomi uzmanları son günlerde rublenin güçlenmesinin ve neredeyse kriz öncesindeki günlere yaklaşmasının Rusya ekonomisi için sorun oluşturacağı uyarısında bulundu. Uzmanlara göre, Ekim sonunda neredeyse kriz öncesi değerlere yaklaşan rublenin güçlenmesine izin verilmemeli. Hükümetin tercih ettiği, faizlerin düşürülmesi yolu ile reel ekonominin canlanmasını beklemek kısa vadede mümkün değil.
Rublenin dolar karşısında yükselişini Vedomosti gazetesinde yayınladığı makalesinde değerlendiren Makroekonomik Analiz Merkezi uzmanı Oleg Solntsev bu durumun 'yumuşak devalüasyon' ile Rus girişimcilerine ihracatla rekabet etmek için verilen fırsatın sona erdiği anlama geldiğini belirtti.
Solntseva göre devalüasyon sayesinde Rus ürünlerinin fiyatları ile ihraç malları arasındaki fark açılmıştı ve bu durum iç üretimin ayağa kalmasına fırsat sağlamıştı. Solntsev, ancak son günlerde tekrar güç kazanmaya başlayan Ruble kuru nedeni ile, Rus şirketleri artık rekabet edemez hale gelecek.
Faizlerin düşürülmesi politikası başarılı olmayabilir
Diğer taraftan Ruble'nin güçlenmesi kredilerde faiz oranlarının düşürülmesini sağlıyor. Halen Rusya'da kredi için bankalar tarafından yüzde 14,5 oran belirlenirken, bu rakam kriz öncesinden çok farklı değil. 2008'de kredilerde faiz oranı yüzde 11,9'a eşitti. Rusya Merkez Bankası faiz oranlarını 9,5 puana çekse de, geri ödenmeyen krediler nedeni ile, bankalar kredi oranlarını aşağıya çekme konusunda aceleci davranmıyor.
Ekonomist Solntsev, hükümetin bir ikilem içinde bulunduğunu belirtiyor. Çünkü hükümet ya kredilerde faiz oranının düşürülmesi siyasetini benimseyecek, ve böylelikle ekonominin canlanmasını yol açacak, ya da Ruble kurunun zayıflama siyasetini gözleyecek.
Ruble serbest dalgalanmalı
Kredi yönetme siyasetinin Ruble kurunun serbest dalgalanmasıyla sağlanabileceğini kaydeden Solntsev, kötümser senaryoya göre Rus şirketleri rekabet edemez hale gelecek. Solntsev olumlu senaryoyu şöyle resmediyor: "En önemlisi enflasyonun ve faizlerin düşmeye başlaması. Ancak bu siyasetin benimsenmesi halinde derhal rublenin güçlenmesi gibi olumsuz sonuçlar ortaya çıkacak, faizlerin düşmesi ise daha ileriye dönük, rublenin dengesini bulduğu bir döneme kalacak."
Senaryonun gerçekleşmesinin önündeki en büyük engel, Rusya Merkez Bankası'nın büyük risk alması olduğunu yazan ekonomist, Ruble kurunu yönlendirmedeki zorluğun ise Rus şirketlerinin yabancı bankalardan daha yüksek faizle kredi almamaları halinde yaşanacağını kaydediyor.
Rublenin güçlenmesini engelleme politikası tercih edilmeli
Ekonomist Solntsev sonuç olarak hükümetin kredide faiz oranlarının düşürülme siyasetinin yerine ruble kurunun güçlenmesini önleme siyasetine yönelik tercih yapması gerektiğini öne sürüyor. Nedenini ise yazar şöyle açıklıyor: "Kredilerin daha erişebilir hale getirmenin önündeki önemli engel, Rus şirketlerinin verimliliklerinin az olması ve yüksek risk taşımaları. Ruble'nin aşırı güçlenmesi Rus şirketlerini daha fazla harcama yapmaya zorlayacak ve kriz başlangıcında oluşan 'kredi tümörünün' daha da ağırlaşmasına yol açacak. Merkez Bankası'nın kredi faizlerini düşürmesi ve çözüme yardımcı olması zor. Çünkü bu yolla kredi riskinin azalması mümkün değil. Ayrıca son zamanlarda Rusya piyasasına akmaya başlayan karaborsa sermaye, iç mali piyasada yeni baloncukların oluşmasına neden olacak."
Faiz oranlarını yönlendirme siyasetine geçiş ortamının ekonominin yükselmeye doğru geçmesi halinde mümkün olacağını ifade eden Solntsev, bu yükselme perspektifinin ise iki yıl sonra ancak doğabileceğinin altını çiziyor.