TeliaSonera, Rus telekom şirketini de ele geçirmek istemiş - Yorum
21 Nisan'daki genel kurulda Turkcell yönetimini ele geçireceğini açıklayan TeliaSonera'nın Rusya'daki benzer bir girişimi mahkemeden döndü. Şirketin, bu ülkedeki ortağı Alfa ile Megafon'un hisselerini ABD veya İngiltere'de kurulacak bir holding çatısı altında toplama planına Rus Yüksek Mahkemesi onay vermedi.
Türkiye'de 34 milyon aboneye sahip cep telefonu operatörü Turkcell'i, Rus ortağı Altimo (Alfa) ile ele geçirmeye kararlı olduğunu açıklayan İsveç-Finlandiya konsorsiyumu Teliasonera'nın (TS) Üst Düzey Yöneticisi (CEO) Lars Nyberg zor günler geçiriyor. Turkcell'in 21 Nisan'da yapılacak genel kuruluna hazırlanırken üst üste gelen kötü haberler Nyberg'in bütün planlarını altüst edeceğe benziyor. Çoğunluk hissesini elinde tuttuğu Fintur'daki yolsuzluk skandalından çıkış yolu bulmaya çalışan Nyberg'e bir kötü haber de önceki gün Rusya'dan geldi. Bu ülkedeki ortağı Alfa ile Rusya'nın en büyük üçüncü operatörü Megafon'un hisselerini ABD veya İngiltere'de kurulacak bir holding çatısı altında toplama planına Rus Yüksek Mahkemesi 19 Şubat 2011'de ret kararı vermişti. Temyiz merciinin verdiği bu karar, hisselerin yurtdışına çıkmasına ve TS'nin Rusya için stratejik konumdaki şirkette ağırlığının artırılmasına izin verilmediği anlamına geliyor. Alfa'ya rağmen bu kararın verildiğini not etmekte fayda var.
Bu hatırlatmadan sonra Nyberg'in canını sıkan kötü habere gelelim. TS ile Alfa'nın Megafon'u ele geçirme planını mahkemeye götüren diğer ortak (yüzde 31'lik pay) Rus milyarder Alisher Usmanov önceki gün uluslararası haber ajansı Bloomberg'e kısa bir mülakat verdi. Mülakatta bazı cümleler dikkat çekiciydi. Ortaklarına 'elinizdeki hisseleri alabilirim' teklifinde bulunan Usmanov'un şu sözleri kulağa hiç yabancı gelmiyor: "Rusya'nın en büyük üçüncü cep operatörü Megafon, hissedarları Teliasonera ve Alfa Grubu elinde rehin ve bu da şirketin genişlemesini engelliyor." Turkcell'de yapılmak istenenlerle ne kadar da benziyor. TS ve Alfa'nın 24 Afrika ülkesine girme planlarını nasıl engellediğini Çukurova'dan üst düzey bir isim hafta içinde Zaman'a açıklamıştı.
Usmanov'un beyanatını hatırlattığımda aynı isim bakın neler söyledi? "Tam da bunu anlatmaya çalışıyoruz. Her yerde aynı taktiklerle ele geçirme planları yapıyorlar. Çünkü hakim oldukları Avrupa pazarında büyüme imkânları yok. Türkiye'de Turkcell'i ele geçirmek istedikleri gibi Rusya'da Megafon'u yabancılaştırma planı yaptılar. Mahkeme izin vermedi. Başbakan Putin de yargıda stratejik şirketlerden biri olan Megafon'un Rus kontrolünde kalmasını istiyor. Bundan sonra benzer bir girişim olmaması için de Usmanov'un devralacağı hisselerin kamuya ait telekom şirketine devri gündemde." Nasıl bu kadar emin olabildiğini sorduğumda da "Usmanov daha önce Rusya'nın egemen uzun mesafe operatörü Rostelecom ve ulusal telefon şirketi Svyazinvest'in bölgesel birimlerinin birleşmesinin tüm taraflar için yararlı olacağını açıklamıştı. 2009'da Vedmosti gazetesinde yer alan bir haberde de Megafon'daki hisselerini Rostelecom hisseleri ile takas etmek için hükümetle görüşmelerde bulunduğu bilgisi vardı. Hepsini bir araya getirin. Sonuç ne? Megafon'un kontrolü Rus devletinde kalacak. Bir anlamda 'planı unut' dediler TS'ye ve devletin elinin armut toplamadığını gösterdiler." cevabını verdi. Konuştuğum isim, Turkcell'i ele geçirmek için TS ile Alfa'nın 1 Haziran 2010'da anlaşma yaptığını iddia etti. Şimdilik ayrıntı veremeyeceğini, ancak pazartesi bu anlaşmaya dair bazı bilgileri paylaşabileceğini söyledi. Israrlı sorularım üzerine, "Bir ihbar mailindeki ortalığı sarsacak bilgiler." dedi ve telefonu kapattı.
Zihnim e-maille ilgili sorularla meşgulken telefonum çaldı. Arayan teknoloji muhabirimiz Kenan Mehmetzade idi. Kenan, Sapanca'da Serbest Telekomünikasyon İşletmecileri Derneği'nin (TELKODER) zirvesinde Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK) Başkanı Tayfun Acarer ile görüşmüş. Acarer, Turkcell'in devletin verdiği 25 yıllık imtiyazla işletildiğine dikkat çekerek genel kurul öncesi ortaklara 'tapusu devletin' imasında bulunmuş. Ayrıca, devlet ile imtiyaz sözleşmesi olan şirketlerde kontrolün değişiminin yine BTK onayı gerektirdiğinin altını çizmiş. TS ile Alfa'ya daha önce yapılmak istenen işlemin tam da bu kapsamda değerlendirileceği belirtilmişti.
BTK BAŞKANI'NDAN 'TAPUSU BİZDE' İMASI
Turkcell'de halka açık yüzde 34'lük hissenin de yönetimde temsil edilmesinden yana olduklarını belirtmiş Acar ve eklemiş: "Bu da BTK'dan ziyade SPK'nın konusudur. Bu konuyu kendileriyle görüşüyoruz." Aynı zirvede eski Ulaştırma Bakanı Binali Yıldırım da açıklamalar yapmış: "Borsa'da açık olan bir şirketin hissedarları, hisselerinin sağlamda olmasına önem verir. Ona da ilgili kurumlar göz kulak olur." Bu sözler gösteriyor ki genel kurul öncesi ilgili kurumlar gelişmeleri pürdikkat takip ediyor. Rusya'dan Sapanca'ya niye mi sıçradık? Dünya iletişimle küçücük bir köye döndü ya! Anlayana sivri sinek saz...
Turhan Bozkurt, Zaman