ABD’de yeni bir kriz olursa, Rusya nasıl etkilenir?
The Moscow Times’tan Howard Amos uzmanlarla konuştu ve ABD’de yeni bir krizin ortaya çıkması durumunda Rusya’ya etkilerinin nasıl olacağını değerlendirdi. Dünyanın en büyük ekonomilerinden ABD’nin yılın ilk beş ayında 14,3 trilyonluk borç limitini doldurması ve Başkan Barack Obama’nın daha fazla borçlanma taleplerine kongrenin yeşil ışık yakmaması nedeniyle Amerikan ekonomisinin yeni bir küresel krizi tetiklemesinden endişe ediliyor.
Uluslar arası derecelendirme kuruluşları Moody's ve Standard & Poor's’un Amerikan ekonomisini tarihte ilk kez negatif izlemeye alması “2008 krizi tekrarlanır mı?” sorusunu gündeme taşıyor.
Tüm küresel finans sistemi etkilenir
Rusya’nın en büyük devlet bankası Sberbank Başkanı Germamn Gref’e göre Cumhuriyetçi ve Demokrat Parti Amerikan bütçe açığının azaltılması konusunda uzlaşma sağlayamazsa, muhtemel bir resesyon dönemi yaşanabilir. Böyle bir düşüncenin aklından geçmesine izin vermek istemediğini kaydeden Gref, “Eğer böyle olursa, kelimenin hafif ifadesi ile, tüm dünya finans sistemi için bir çöküş olur” uyarısı yaptı.
ABD’nin borçlanma sorununu çözememesi durumunda 2008 benzeri bir krizin kaçınılmaz olduğuna işaret eden batılı bir bankacı, “Küresel gayri safi milli hasılanın küçülmesi, küresel anlamda ürünlere talebin azalacağı anlamına geliyor… Yani kimse petrol, doğalgaz ve çelik yeterince almayacak… Böylece Rusya’nın ekonomisi de kötü etkilenecek.” yorumunda bulundu.
Rusya yüzde 9 küçülür
Alfa Bank Baş Ekonomisti Natalya Orlova Rusya için krizin 2008 benzeri olabileceğine dikkat çekerek, “Hammadde ihracına dayalı ekonomilerde belirsizlik tüm diğer iş kollarını etkileyebilir” dedi. Uzmanlara göre ABD’de bir mali bir kriz yaşanırsa, Rusya’dan nakit çıkışı hızlanır, petrol varil fiyatları hızla düşer ve Rusya’nın gayri safi milli hasılası da yüzde 9 küçülür.
Bu durumda rublenin zayıflayacağını ve halkın alım gücünün düşeceğine değinen Orlova, yerli ekonomide bir kısım sektörlerin bundan olumlu etkilenebileceğini kaydetti.
Bu sefer Rusya için daha kötü olabilir
Yeni Ekonomi Okul’u Başkanı Sergey Guriyev ise Rusya Merkez Bankası’ndaki rezervlerin 250-300 milyarının dolar cinsinden olduğunu hatırlatarak, Rusya’nın 2008’e göre daha savunmasız olduğunu iddia etti. Guriyev’e göre Rusya’nın daha az rezervi var ve bütçenin petrol gelirlerine bağımlılığı daha fazla. Kriz öncesinde Rusya bütçesinin petrol varil fiyatlarının 50-60 dolar civarında olması durumunda denk bütçe oluşabildiğine değinen Guriyev, şimdilerde bu rakamın 120 dolar kadar çıktığı uyarısı yaptı. “Eğer benzer bir kriz olursa bu Rusya için korkunç olur” değerlendirmesinde bulunan Guriyev, hükümetin harcamaları acı bir şekilde kesmek zorunda kalacağını söyledi.
Rusya krize karşı iyi pozisyonda
Renaissance Capital Baş Ekonomisti Charles Robertson ise Rusya için olumlu konuştu. Robertson, “Rusya’nın iyi bir pozisyonda olduğunu söyleyebiliriz. Borcu yeterince düşük. Mevcut rezervi ve borç alabilme kapasitesi iyi durumda. ABD’de bir çöküş olursa, Rusya sürpriz bir şekilde bunu istikrarlı olarak karşılar” tahmininde bulundu.
Faruk Akkan, Moskova, Cihan