Soçi limanı yük taşımacılığına kapandı, Trabzon ekonomisi darbe aldı
Rusya’nın 2014 yılında yapılacak Kış Oyunları nedeniyle Soçi Limanı'nı yük taşımacılığına kapatıp yeni adres olarak da Kavkas Limanı'nı göstermesi, Trabzon Limanı'nı vurdu. Soçi Limanı'nın kapatılmasıyla Trabzon Limanı’ndan çalışan Ro-Ro ve feribotlar başta Samsun olmak üzere diğer limanlara yöneldi. Bunun sonucunda da geçmişte Rusya ile ticarette ilk sırada yer alan Trabzon’un bu ülkeye yönelik deniz ticareti durma noktasına geldi. Yaşanan gelişmelerden dolayı ihracatçıların da faaliyetlerini bu illere taşımasının istihdam başta olmak üzere ilin ekonomisine büyük darbe vurduğu belirtiliyor. Doğu Karadeniz İhracatçılar Birliği (DKİB) Başkanı Ahmet Hamdi Gürdoğan, Rusya’nın Soçi Limanı'nı yük trafiğine kapatmasıyla Trabzon ekonomisi ve dış ticaretinin büyük bir yara aldığını söyledi. Gürdoğan, Trabzon Limanı’nda Liman İşletme Müdürü Muzaffer Ermiş ile düzenlediği basın toplantısında, Türkiye ile Rusya arasındaki ticari ilişkilerin başlangıç noktasının Trabzon olduğuna dikkat çekti. İki ülke arasındaki ticari ilişkilerin Trabzon-Soçi arasında kurulan altyapı ile geliştiğine değinen Gürdoğan, “Ülkemizden Rusya Federasyonu’na ilk açılan kapı Trabzon’dan olmuş, ilk yolcu ve tarifeli gemi seferleri Trabzon-Soçi arasında başlamıştır. Bu çerçevede gelişen ilişkiler Trabzon’u Rusya’ya en fazla ihracat yapan il konumuna getirmiş ve ülkemizden bu ülkeye yapılan ihracatta da Trabzon Limanı birinci sırada yer almıştır.” dedi.
Bu ticari ilişkilerin Trabzon’un ekonomisinin ana girdi kaynağı olduğunun altını çizen Gürdoğan, ihracatçılara ait 20’ye yakın geminin her gün Ege, Akdeniz ve Marmara bölgelerinden ortalama 150’ye yakın TIR’ın getirdiği yükü Rusya’ya taşıdığına işaret etti. Gürdoğan, yükleri araçlardan boşaltma ve gemilere aktarılması işlemlerinde ortalama 3 bin kişiye istihdam sağlandığını vurguladı. Trabzon’un Soçi Limanı bağlantısı nedeniyle Türkiye’nin Rusya’ya açılan tek yolcu kapısı olma işlevini de gördüğüne değinen Gürdoğan, “Eylül 2010 itibariyle Rusya’nın Soçi Limanı'nı yük trafiğine kapatması ile bütün bu potansiyeller yok olmuş ve Trabzon ekonomisi ve dış ticareti bu durumdan büyük boyutta olumsuz etkilenmiştir. Sadece ihracat açısından değil, önceki yıllarda binlerce yolcunun haftalık giriş-çıkış yaptığı bu hatta yolcu kapasitesinin de bitme noktasına gelmesi olayın ekonomik boyutunu daha da büyütmüştür.
Soçi Limanı'nın kapatılması ile Trabzon Limanı'ndan çalışan Ro-Ro ve feribotlar başta Samsun olmak üzere il dışındaki diğer limanlara yönelmesi, ihracatçıların faaliyetlerini bu illere taşımalarına yol açmış ve bu durum istihdam başta olmak üzere her yönden ilimiz ekonomisine büyük darbe vurmuştur.” dedi.
Başkan Gürdoğan, Soçi Limanı'nın kapatılmasını takip eden süreçte alternatif olabilecek Adler Limanı'nın yük trafiğine açılması için girişimler sonucu liman işletmesi ile anlaşma imzalandığını ve diğer limanlara oranla yüzde 30 fiyat indirimi sağlanarak gerekli altyapının hazırlandığını ifade etti. Ancak, Rus Ulaştırma Bakanlığı'nın çeşitli gerekçelerle bu limanın açılmasına müsaade etmediğini söyleyen Gürdoğan, “Bunun en önemli nedeni de ihraç yüklerinin, ülkemize diğer limanlara oranla çok uzak mesafede olan ve Kerç Boğazı geçişlerinde sorun yaşanan, kış aylarında ulaşılması çok zor olan ve büyük tonajlı gemilerin ulaşım imkanının olmadığı Azak denizindeki Kavkas Limanı’na sevk edilmesini ve dolayısıyla yeni yapılan bu liman etrafında kurulan depo ve antrepoların kullanımını sağlamaktır. Bundan dolayı Kavkas Limanı'nı pazarlamak isteyen çevreler tarafından Rus hükümetine baskı yapılmakta ve Rus Ulaştırma Bakanlığı da Adler Limanı'na Trabzon’dan tarifeli gemi seferi düzenlenmesini ve ihraç yükü taşımalarına müsaade etmemektedir.” iddialarında bulundu.
Gürdoğan, bunun yanında, halen sevkıyatların yapıldığı Novorossiysk ve Tuapse limanlarında yaşanan yoğunluğun, Tuapse Limanı'na 11 metrenin üzerindeki araçların girişine müsaade edilmemesi ve bu limanların da 2011 yılından sonra kara yolu trafiğine kapatılacak olmasının Trabzon ihracatını durma noktasına getireceği endişesini taşıdıklarını dile getirdi. Türkiye’nin menfaatleri açısından en uygun limanın Adler olduğunu savunan Gürdoğan, bu limanın açılması konusunda yoğun diplomasi faaliyetinde bulunulması gerektiğini belirtti.
Trabzon Limanı ile Soçi Limanı arasındaki hareketlerin son üç yılda giderek azalması dikkat çekiyor. Son üç yılın rakamları şöyle: 2009 yılı 7 bin 52 araç, 56 bin 84 yolcu, 258 bin 522 ton yük, 547 gemi. 2010 yılı (Eylül ayına kadar) 5 bin 117 araç, 43 bin 550 yolcu, 121 bin 895 ton yük ve 317 gemi. 2011 yılı Temmuz ayı itibariyle 430 araç, 8 bin 481 yolcu, 79 gemi.