Rusya TIR sisteminden çıkmadı, ek garanti istiyor

Cenevre merkezli Uluslar arası Nakliyeciler Birliği’nin (IRU) Rusya’ya olan 650 milyon dolarlık borcunu ödememesi nedeni ile Moskova ülkeye girecek TIR’lardan ek teminat istiyor. Daha önce ertelenen yeni sistem 1 Aralık 2003’ten itibaren tam olarak uygulanmaya başlayacak.

Cihan Haber Ajansı’na açıklamada bulunan kaynak, Rusya’nın uluslar arası TIR sisteminden çıkmadığını, IRU’nun oluşan zararlarla ilgili borçlarını ödememesi nedeni ile Rusya’nın da ek teminat sistemi geliştirmek zorunda kaldığını söyledi.

Son 6 aydır gündemde olan tartışma süresinde Rusya Gümrük İdaresi ile görüşerek TIR Karnesi’nin yanı sıra ek tedbirleri alan Türk lojistik firmalarının TIR’ları herhangi bir sıkıntı yaşamadan ülkeye giriş yapabiliyor. Banka teminatı gösterilerek firma bazlı çözülebilecek sorun, TIR başına 200-300 dolarlık ek ödemelerle Rusya giriş sigortası alabiliyor.

Rusya bazı gümrük kapılarında 1 Aralık’ta başlayacağı yerel teminat sistemini erken uygulamaya başladı. Rusya’nın talep ettiği tedbiri almayan ulaşım şirketlerinin TIR’ları Ukrayna sınırında yaklaşık 230 aracı bulan kuyruk oluşturdu.

Rusya Federal Gümrük Servisi (FTS)’nden yapılan açıklamada, Troebortnoe sınır noktasında 130, Novıe Yurkoviç sınır noktasında ise 95 taşıma aracının bekletildiği ifade edildi. Açıklamada, araçların yoğunluğun daha az olduğu “Pagar” ve “Krupets” sınır noktalarına gitmeleri önerildi.

Rus basını, sınırda bekleyen araç şoförlerinin, sınır bölgesinde yemek, tuvalet ve yıkanma ihtiyacını karşılayamadığı için sıkıntı yaşadığını yazdı. Ukrayna Federal Gümrük Servisi ise, sınır bölgesinde bekleyen şoförlere ücretsiz çay ve kahve dağıtıldığını duyurdu.

İstanbul’da çözüm aranacak

İstanbul’da 14 Kasım’da Federal Gümrük Servisi Başkanı Andrey Belyaninov, IRU Başkanı ve Türk yetkililer sorunun çözümü için bir kez daha masaya yatıracak. Rusya coğrafyasının geniş olduğunu ve sorunlu araçların yüksek olduğuna değinen yetkililer, Rusya’nın zararının ödenmemesinin kendi alternatif yapılanmasına neden olduğunu kaydediyor.

Ağustos ayından ilk anlaşmazlık çıktığında gerekli tedbirleri alanların herhangi bir ek masraf ödemediğini hatırlatan kaynak, “Lojistik firmalarının Rusya Gümrük İdaresi ile görüşerek ek teminat almaları gerekiyor. Rusya uluslar arası TIR sisteminde kalmaya devam ediyor. Rus Gümrük İdaresi haklı gerekçelerle bu sisteme geçti. Türkiye’ye özel bir durum söz konusu değil.” dedi.

Yeni sistem zaman kaybına neden oluyor

Rusya’da faaliyette bulunan lojistik firması TLT Global Yönetim Kurulu Başkanı Akın Tokay, Rusya’nın haklı gerekçelerle sistemde değişikliğine gittiğini, kendileri açısından uygulamanın sürpriz olmadığını söyledi. Türkiye’de IRU adına TOBB’un Rusya’da da ASMAP adlı kuruluşun TIR Karnelerini verdiğini kaydeden Tokay, “ASMAP’ın oluşan zararları karşılayacak durumda olmaması alternatif arayışa itti. Yeni uygulamada teminat gösterildiğinde ek masraf yok. Ancak işlemler nedeni ile zaman kaybı oluyor. Teminatın dışında TIR başına 150-200 dolarla ek karneler alınabiliyor. Kontrolde de zaman kaybediliyor. Sistem oturuncaya kadar daha temkinli olmaya çalışıyoruz. Türkiye’den gelen TIR’larımız şu an Rusya’ya rahatlıklar girebiliyor.” bilgisini verdi.

Türk firmaları için yeni sisteme bir an önce ayak uydurmaları tavsiyesinde bulunan yetkililer, Rusya’nın bu uygulamadan vazgeçme ihtimalinin düşük olduğuna işaret ediyor.