Rus ve Türk gümrükçüler anlaştı; kara ve denize de BGH geliyor
Rusya’nın başkenti Moskova’da bir araya gelen Türk ve Rus gümrük üst düzey yetkilileri, Basitleştirilmiş Gümrük Hattı (BGH) ile ilgili kaynaklanan sorunları masaya yatırdı. İki taraf 1 Kasım’dan itibaren BGH’in kara ve deniz gümrük kapılarında da uygulanması konusunda mutabakata vardı.
Türkiye’nin Moskova Büyükelçiliği’nde ikincisi düzenlenen Türk-Rus BGH Bilgilendirme Toplantısı’na Büyükelçi Aydın Adnan Sezgin’in yanı sıra Başbakanlık Gümrük Müşteşarı Ziya Altunyaldız, Rusya Federal Gümrük Servisi (FTS) Başkanı Andrey Belyaninov, Büyükelçiliği Gümrük Müşaviri Recai Şen, Türk ve Rus gümrük yetkilileri katıldı. Yaklaşık 60 Türk iş adamının katıldığı toplantıda Rus taşımacılık sektörü temsilcileri de hazır bulundu.
Açılış konuşmasını yapan Büyükelçi Sezgin, BGH’nin her alanda hızla gelişen ikili ilişkilerin somut göstergesi olduğuna işaret etti. İkili ticari ilişkilerin daha da gelişmesi için iki ülke kurumlarının sıkı temas halinde olduğunu vurgulayan Sezgin, “Sayın Belyaninov’la bunları konuşurken, kendisi 100 milyar dolarlık hedefe nasıl ulaşacağımızdan bahsetti. BGH de yeni model arayışlarının bir neticesidir.” dedi. BGH’nin ikili ticari hacme henüz fazla katkı sağlamadığına dikkat çeken Büyükelçi, “Tabii henüz başlangıç aşamasındayız. İki ülke gümrük başkan ve yetkilileri bu işlemlerin artması için çok önemli çalışmalar yapmakta ve bunu başaracaklarına inanıyorum. Yapılan görüşmelerde bu hattın 3 gümrük kapısına da genişletilmesi kararı alındı.” dedi.
BGH henüz tarafları tatmin etmiyor
FTS Başkanı Belyaninov da yapılan ikili görüşmelerde BGH işleyişinin henüz iki tarafı tatmin etmediğine işaret ederek, “İki tarafın da görüşü bu yönde. Bu her iki tarafın işine yarayacak önemli tecrübe. İki ülke liderleri toplam ticaret hacminin 100 milyar dolar hedefine ulaşması gerektiğini ifade ederek önümüze çok ciddi bir görev koydu. Dolayısıyla FTS olarak Türk meslektaşlarımızın önerisini kabul ederek BGH’nin coğrafi olarak genişletilmesi kararına varıldı. 1 Kasım’a kadar Triyebortneye (Bryansk) kara kapısında işlemlerin başlatılmasını planlıyoruz. Deniz gümrük kapısı Tuapse limanı olacak. Türk tarafı Gürcistan’da Yukarı Lars kapısı üzerinden taşımacılık hacminin ciddi şekilde artırılmasını önerdi. Biz bunu destekliyoruz. Bu konuyla ilgili bazı incelemeler yapmamız lazım. Çünkü o kapıyla ilgili güzergahta bulunan Roksin tünelinde bazi inşaat çalışmaları söz konusu. Gürcü meslektaşlarımızla bazı iştişarelere ihtiyaç var. Çalışmalarla ilgili teknik konularda süreci Ekim’in sonuna kadar bitirmeyi planlıyoruz. Yukarı Lars kapısına gelince ise çok isterdik ki ilk Türk araçları yıl sonuna kadar gelsin. Her iki taraf taşıyıcıları da bu kapıdan ayda 10 bin aracın geçmesini istiyor. Bu büyük sayıya iyi hazırlanmamız lazım.” şeklinde konuştu.
Rusya ile ticaret açığımız 20 milyar dolar
Gümrük Müsteşarı Altunyaldız, “100 milyar dolarlık hedefden bahsettik. Peki şimdi nerdeyiz? 2012 yılı rakamlarına göre Rusya’nın dış ticarette 200 milyar dolar fazlalığı var. İhracat-ithalat rakamlarına baktığımızda Türkiye aleyhine 20 milyar dolar açığımız var. Daha çok ticaret yapabilecek çok büyük bir potansiyelle karşılaşıyoruz. Bunun için Rus dostlarımızla ticaretteki tüm kanalları sonuna kadar açmak için çaba gösteriyoruz. Ticaret kanallarını daha fazla açmak ve tıkanma noktası varsa tamamen yok etmek gerekir. BGH da bunun bir neticesi. Buna karar vererken, belgede fiziki kontrol yapılmayacak denildi. Ürünlerle ilgili bilgiler daha önceden gönderildiği için kapılarda bekleme olmayacak. Dolayısıyla gümrük maliyetleri daha minimum düzeyde olacak. Ama sayın Belyaninov’un dediği gibi bugüne kadar bizim tatmin edici bir rakama ulaşamadık. Şimdi ne yapıyoruz? Öncelikle güvenli paket dediğimiz form A belgesi, yani ürün ve ihracatcıya ilişkin olan bilginin yer aldığı belge, fatura, beyanname belgesinin e-mail yoluyla fiziken gönderilmesi ortadan kaldırılmasına ve bu bilgilerin web tabanlı olarak bilgi değişimine Ekim ayı tarihinden itibaren başlama kararı almışız. BGH’nin hava ve kara yoluyla da genişletilmesine karar verildi. Çünkü bazı ürünler vardır ki havayoluyla maliyeti çok yüksek. Dolayısıyla Rusya-Ukrayna sınırındaki Triyebortneye, Yukarı Lars kara sınır kapılarında ve Tuapse deniz limanında BGH’nin genişletilmesi yönünde karar aldık.” dedi.
Büyükelçiliği Gümrük Müşaviri Recai Şen de BGH’nin teknik işleyişini sunarken, Müsteşar Altunyaldız ve FTS Başkanı Belyaninov, Türk ve Rus iş adamlarının sorularını yanıtladı.