Rusya, İran’a iki nükleer santral daha yapacak; anlaşma imzalanıyor

İran’ın 1000 megavat gücündeki ilk nükleer santralini Buşehir’de inşa eden Rusya, bölgede iki yeni santral daha yapacak. İran nükleer sorununun çözümü ile ilgili 24 Kasım olarak belirlenen takvim yaklaşırken yeni anlaşmanın imzalanacak olması dikkat çekiyor.

İran Atom Enerjisi Kurumu Başkanı Ali Akbar Salihi, 11 Kasım’da Moskova’ya bir ziyaret gerçekleştireceğini ve iki yeni nükleer santralin yapımı ile ilgili anlaşmaların imzalanacağını açıkladı. Fars haber ajansına konuşan Salihi, “Yeni nükleer santrallerin inşası ile ilgili anlaşmayı imzalamak üzere Moskova’ya gidiyorum.” dedi.

İran Atom Enerjisi Kurumu ve Rusya devlet nükleer enerji şirketi Rosatom Mart 2014’de iki yeni nükleer santralin inşası konusunda prensip anlaşması sağlamıştı. İki yeni nükleer santralden her birinin 1000 megavat kapasitesinin olması planlanıyor. İnşaat çalışmalarının ise Mart 2015’e kadar başlaması planlanıyor.

Rusya ile İran arasında 1995’de imzalanan anlaşma çerçevesinde Buşehir nükleer santrali 1999’da teslim edilecekti. Siyasi ve ekonomik nedenlerle santralin tesliminin gecikmesinde ABD, İsrail ve müttefiklerinin Rusya üzerindeki baskılarının etkili olduğu ifade ediliyor. Rusya, Buşehir'de inşa ettiği nükleer santrali Eylül 2012’de yüzde 100 kapasite ile çalışmaya başlamış, geçen yıl da tamamı ile Tahran’a devretmişti.

Kasım 2013’de Cenevre’de P5+1’in (Rusya, ABD, İngiltere, Fransa, Çin ve Almanya) İran’la yaptığı görüşmelerde Tahran’ın nükleer programının barışçıl olduğunun garantisini veren anlaşmanın Temmuz 2014’e kadar imzalanması gerekiyordu. Daha sonra tarih 24 Kasım 2014 olarak revize edildi.

İran nükleer sorunu ile ilgili P5+1’in yeni zirvesi 11 Kasım’da Umman’ın başkenti Maskat’ta yapılması planlanıyor. Rusya ve ABD’den sorunun çözülmesine yönelik olumlu açıklamalar gelirken, ABD Başkanı Barack Obama anlaşma sağlanmasının garanti olmadığı uyarısında bulundu.

Kommersant’a konuşan İran kaynakları P5+1’le anlaşmada mutabakat sağlandığı, tek sorunun yaptırımların hemen kaldırılması ilgili olduğunu belirtti. Kommersant’a göre, İran anlaşmanın imzalandığı gün yaptırımların kaldırılmasını isterken, diğer ülkeler bunun zaman alacağını savunuyor.