Akkuyu Nükleer Güç Santrali (NGS) için hazırlanan Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED) raporu, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından onaylandı.

Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, Akkuyu NGS için hazırlanan ÇED raporuna ilişkin açıklama yaptı. Açıklamaya göre, toplamda 3 bin 730 sayfa ve 22 ekten oluşan nihai ÇED raporu, 56 kurum-kuruluş tarafından incelendi, komisyon çalışmalarının tamamlanmasını müteakip halkın görüşüne açıldı. TEMA, Yeşil Barış gibi sivil toplum kuruluşları ve yöre halkından temsilciler İnceleme Değerlendirme Komisyonu (İDK) toplantılarına katılarak sürece katkı sağladı.

BASINÇLI SU REAKTÖR TEKNOLOJİSİNE DAYALI

Açıklamada, inceleme-değerlendirme komisyonunda yer alan kurum, kuruluş ve enstitülerin sayıca fazlalığının, oldukça kapsamlı bir ÇED raporu çıkmasına sebep olduğu belirtildi. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı açıklamasında "Akkuyu NGS Projesi, basınçlı suyun yavaşlatıcı ve soğutucu olarak kullanıldığı, basınçlı su reaktör teknolojisine dayalıdır. TAEK 16.08.2012 tarih ve 124/1 sayılı Nükleer Enerji Komisyonu Kararı ile Novovoronezh-2'yi Akkuyu NGS'nin referans santrali olarak kabul etmiştir. Bu durum, Akkuyu NGS'nin yapımı ve inşaatı için kontrol edilmiş modern bir teknolojinin kullanıldığını ortaya koymaktadır." denildi.

Radyoaktif atıkların güvenli bir şekilde yönetiminin (işlenmesi ve sahada geçici süre ile depolanması) proje şirketi tarafından gerçekleştirileceğine işaret edilen açıklamada, kullanılan yakıt ve radyoaktif atıkların yönetiminin Türk mevzuatına, Rusya ile yapılan anlaşmaya, Türkiye'nin taraf olduğu uluslararası sözleşmelere uygun olarak yapılacağı vurgulandı. Radyoaktif maddelerin taşınmasının Ulaştırma Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı ile TAEK'in güvenlik denetimi altında gerçekleştirileceği ifade edildi.

NÜKLEER KAZADA SORUMLULUK

Açıklama, şu ifadelere yer verildi: "Hükümetler Arası Anlaşma'nın (HAA) 16. maddesi uyarınca, nükleer zarar halinde, işbirliği ve sorumluluklar dahilinde üçüncü taraflar nezdinde doğabilecek yükümlülükler, Türkiye Cumhuriyeti'nin taraf olduğu veya olacağı uluslararası anlaşmalar ve belgeler ile Türkiye Cumhuriyeti ulusal kanun ve düzenlemeleri çerçevesinde yönetilecektir. Türkiye Cumhuriyeti, 29 Temmuz 1960 tarihli Nükleer Enerji Alanında Üçüncü Taraf Sorumluluğuna İlişkin Paris Sözleşmesi ile Viyana Sözleşmesi ve Paris Sözleşmesi'nin uygulanmasına ilişkin 21 Eylül 1988 tarihli Ortak Protokol'e taraftır. Nükleer bir kaza sonucu meydana gelen hasardan işleten sorumlu olup, Akkuyu NGS'de işletici firma olarak Akkuyu Nükleer AŞ (proje şirketi) sorumlu olacaktır."

4 FARKLI SİSMİK TEHLİKE ÇALIŞMASI YAPILDI

Akkuyu sahasının, ODTÜ Deprem Mühendisliği Araştırma Merkezi'nin yapmış olduğu çalışmaya göre 5. derece deprem kuşağında yer alması nedeniyle Türkiye'deki en az riskli bölgelerden birisi olduğuna işaret edilen açıklamada, şu bilgilere yer verildi: "En son güvenlik önlemleri ile donatılmış 3(+) (üç artı) jenerasyon bir santral modelidir. Santral aktif ve pasif güvenlik sistemlerine sahiptir. Proje sahasının sismik riskini belirlemek adına yapılan çalışmalar, 1970'li yıllarda başlamıştır. Ancak, UAEA gereksinimi kapsamında, güncel veriler elde etmek adına 2011- 2012 yıllarında Akkuyu NGS için 4 farklı sismik tehlike çalışması yapılmıştır. Bu çalışmaları ise ENVY / Boğaziçi Üniversitesi KRDAE (Türkiye), Rusya Bilim Akademisi, Dünya Fizik Enstitüsü IPE RAS (Rusya), WorleyParsons (Avrupa) ve Rizzo (Amerika Birleşik Devletleri) gerçekleştirmiştir."

TSUNAMİ DEĞERLENDİRMESİ YAPILDI

Akkuyu NGS için kapsamlı bir tsunami tehlike değerlendirmesi yapıldığı dile getirilen açıklamada, "Değerlendirme, Orta Doğu Teknik Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Bölümü ve Deniz Mühendisliği Araştıma Merkezi tarafından yapılmıştır. Tsunami tehlike değerlendirmesi IAEA SSG-18'in tavsiye ettiği üzere hem belirleyici hem de istatiksel metotlar uygulanarak gerçekleştirilmiştir." ifadesi kullanıldı.

NE KADAR ELEKTRİK ÜRETECEK ÖMRÜ NE KADAR?

İnşaat tamamlandıktan sonra Akkuyu NGS'nden yılda yaklaşık olarak 35 milyar kilovatsaat elektrik üretmesinin beklendiğine dikkat çekilen açıklamada "Akkuyu NGS, AES-2006 dizaynı esas alınarak geliştirilmektedir. Akkuyu NGS için NVAES-2 Santrali 'referans santral' olarak belirlenmiştir. Akkuyu NGS'nin tasarım ömrü 60 yıldır. NGS'de yakıt olarak hafif zenginleştirilmiş uranyum dioksit kullanılacaktır. Her bir güç ünitesi bir reaktör ve bir türbin binası içermektedir." denildi.

TEDBİR VE TAAHHÜTLERDEN BAZILARI

Açıklamada, alınacak önlemler, tedbir ve taahhütlerden bazıları şöyle sıralandı:

• Hava basınçlı ve aspirasyon sistemlerinde yüksek temizleme katsayısına sahip etkin toz tutucuları kullanılacak.

-Parçacık halindeki tozlu maddeler (çimento, kum ve benzeri), özel teçhizat ve kapalı variller kullanılarak yüklenecek, taşınacak ve depolanacak.

-Kurak dönemlerde yollar ve üzeri açık toplu depolama alanları nemlendirilecek.

-İnşaatın teknik ihtiyaçları için katı veya sıvı yakıtlar yerine tercihe bağlı olarak elektrik enerjisi kullanılacak.

-Sahada inşaat ve yiyecek atıklarının yakılarak bertaraf edilmesi yasaklanacak. Üretim atık ve enkazı konteyner ve çuvallarda kontrollü bir şekilde toplanarak periyodik olarak şantiye dışına çıkarılacak.

-İnşaat ve montaj alanında bulunan mevcut ve yeni arıtma tesisleri kullanılarak atık su arıtımı yapılacak.

-Gres yağı ve bitüm maddelerinin depolanması, doldurulması ve uygulanması esnasında oluşabilecek kirlenmeye karşı toprak koruma programı hazırlanacak.

-Kazı fazlası malzemelerin yanı sıra inşaat atıkları ile çalışacak olan personelden kaynaklı günlük evsel katı atıkların ve üretim kalıntılarının depolanması için şantiye sahası dışında uygun alanlar tahsis edecek.

-İnşaat aşamasında yapılacak faaliyetlerden olumsuz yönde etkilenecek araziler, tesisin işletmeye alınmasından önce yeniden düzenlenecek.

-Akkuyu NGS'nin işletme döneminde, santralin yanına kurulacak cihazlar yardımı ile atmosferin termodinamik yapısı ve kinematik özellikleri sürekli olarak gözlemlenecek.

-NGS'nin işletme dönemi boyunca işçilerin alacağı bireysel doz ve toplu dozun kapsamlı analizi yapılacak.

-Sahada meteorolojik ölçümlere inşaat ve işletme döneminde de devam edilecek.