Rusya ekonomisinde dalgalanma sona erdi, önümüzü görüyoruz
Fiba Holding’in Rusya’da en büyük yatırımların Credit Europe Bank’ın (CEB) Genel Müdürü Haluk Aydınoğlu, Ukrayna krizi ve petrol fiyatlarının sert düşüşü nedeni ile Rusya ekonomisinde yaşanan dalgalanma sürecinin sona erdiğini, istikrarın oluşması ile birlikte orta vadede ekonominin toparlanacağını söyledi. 2015’de yüzde 3,5 civarında küçülme bekleyen Aydınoğlu, petrol varil fiyatlarının 80 dolar seviyesine çıkması durumunda doların da 50 ruble seviyesine düşebileceğini belirtti.
Cihan Haber Ajansı’na Rusya ekonomisinde son bir yıllık dönemde yaşanan krizi değerlendiren Aydınoğlu, “Rusya ekonomisinde en büyük sorun petrol fiyatlarında yaşanan sert düşüş oldu. Bu ekonomide şok etkisi oluşturdu. Kur yükseldi ve faizler arttı. Petrol fiyatlarında şu an kısmen istikrar oluştu. Bence petrol varil fiyatları iki yıl içinde 85 dolar seviyesine çıkar. Derin deniz, arktik ya da yeni açılacak kuyuların maliyeti 65-70 dolar gerekir. Fiyat 60 dolar olduğunda bu maliyetler karşılanmaz. O zaman yeni kuyu açılmaz. Ancak petrol tüketimi hiç düşmemiş. Dolayısı ile arzın azalması ile birlikte fiyatların da yükselişe geçmesi beklenir… Bu da Rusya ekonomisinin toparlanmasına önemli katkı sağlar.” dedi.
Suudi Arabistan’ın petrol tüketimini artırması, ABD’nin kaya gazı ve kaya petrolü üretiminin istihdama sağladığı katkı gibi unsurlar da petrolün uzun vadeli düşüşüne imkan vermeyeceğini belirten Aydınoğlu, “Petrol fiyatlarının bu şekilde düşük seyretmesi ABD ve Suudi Arabistan’ın işine gelmez. Libya’da sorun var. Irak petrolünün arzı da çok güvenli değil. Tüm bunlar dikkate alındığında petrol fiyatlarında yükselme bekleyebiliriz…” öngörüsünde bulundu.
Dolar 50 rubleleri görebilir
Petrol fiyatlarının kısmen istikrarlı hale geldiğini, dolar kurunun Rusya’da petrol fiyatları ile doğrudan bağlantılı olduğunu belirten Aydınoğlu, “Dolar 30 rubleye tekrar inmez. Petrol 80 doları bulursa dolar da 50 rubleye geriler. Rusya ekonomisi 2015’de yüzde 3,5 küçülebilir. Ancak gelecek yıldan itibaren çok küçük de olsa yeniden büyüme rakamları görülebilir. Rusya’nın nüfusu büyük. En büyük enerji üreticisi bir ülke. İnsanların eğitim düzeyi çok yüksek. Bütçe açığı yok ve hala dış borçlar sorun yok.” dedi.
Enflasyon ve faizler düşer
Rusya’da enflasyon rakamlarının yüzde 15’leri bulduğunu, ancak bunun gelecek yıllar için kalıcı olmadığını kaydeden Aydınoğlu şu tespitlerde bulundu: “Rusya’da yüksek enflasyon rakamları kalıcı değil. Gelecek yıl yeniden tek haneli rakamları görürüz. Yüzde 15’lere çekilen faiz oranları bir iki ay içinde 1 veya 2 puan düşebilir. Rusya Merkez Bankası’nın krizi kötü yönettiğini düşünmüyorum. Petrolün hızlı düşmesi tahmin edilemedi. Faiz artışında belki daha hızlı adım atılabilirdi.”
Rusya ekonomisinin mevcut krizden Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeleri (KOBİ) güçlendirerek çıkabileceğini vurgulayan Aydınoğlu, “Rusya’da uzun vadede yüzde 5 büyümeler artık zor. Rusya KOBİ’lere dönüş yaparsa bu çok büyük bir artı olur.” dedi.
Türkiye ile ticari ilişkilerin gelişimi için tedbir alınmalı
Rusya-Türkiye ticari ilişkilerinin gelişimi için çok somut adımlar atılması gerektiğini kaydeden Aydınoğlu, “Rus turistler Türkiye’ye önemli gelir sağlıyor. Yeni dönemde Avrupa’ya giden turistlerin Türkiye’ye yönelme ihtimali var. Bir de akaryakıt teşviki gibi tedbirler isabetli. İç pasaportlarla seyahat imkanı olursa bu çok önemli bir açılım olur. Rusların büyük çoğunluğunda dış pasaport yok. Otellerde masraflar kısılabilir. Rus turistler Antalya’da güzel para harcıyor. Turizm sektöründe geriye gidiş olmamalı. İkinci olarak Rusların iş yapma tarzını dikkate almalıyız. Bizde önce iş bağlanır, sonra anlaşma vs. Rusya’da iş bağlantısı yapmak kolay. Sonrası zor. 100 milyar dolarlık ticaret hacmi hedefi peynir ve sütle olmaz. Otomobil yedek parça ve diğer katma değeri yüksek ürünler dikkate alınmalı. Rusya’da üretim yapan şirketlerimiz çok önemli. Bir diğer konu Rusya’da Türklere karşı saygı var. Dilimiz, dinimiz ve rengimiz farklı. Ancak kültürlerimiz benziyor. Bu Avrupa ve Asya arasında kalmışlık kültürü.” şeklinde konuştu.
Sorunlu krediler 1-2 puan arttı
Rusya’da bir anda doların ve faizin arttığını ve sert dalgalanmaların yaşandığını hatırlatan Aydınoğlu, “Biz bu süreçte bir durduk. Ancak şimdi toparlanma görüyoruz. Normalleşme var. İstikrar olduktan sonra her ortamda iş yapılır. Türkiye’de yıllarca yüksek enflasyonda iş yapıldı. Önümüzü yavaş yavaş görüyoruz. Her şey biraz kaydı. Lüks restoranlara gidenler orta kademeye geçti. Orta kademe bir alta kaydı. Kredi ödemelerinde çok ciddi sorunlar yok. Sorunlu krediler yüzde 4-5’den yüzde 5-6 seviyesine çıktı. Dünya ortalamasına göre bu çok iyi. Türkiye’de kriz sürecinde bu oran yüzde 14-15’leri bulmuştu. Bunda müşterilerimizi tercih etmemiz ve temkinli davranmamız da etkili oldu.” ifadelerini kullandı.
Birçok alanda Rusya’nın ilk 10 bankası arasında
Rusya’da 1997’den itibaren bankacılık yapan CEB, ülkenin en büyük Türk bankası. 4.3 milyondan fazla bireysel, 1600 kurumsal şirket ve 19 bine yakın KOBİ ile çalışıyor. Rusya’nın 34 kentinde 87 şube ile müşterilerine ulaşan CEB, bine yakın bankanın bulunduğu Rusya’da bireyselde ilk 20 banka içerisinde yer almakta. CEB araç kredilerinde 7. büyük banka. CEB bir çok alanda ilk 10’a girmeyi başarıyor. CEB kredi kartı piyasasında yüzde 1,3 paya sahip. CEB’in AUCHAN, METRO Cash&Carry, MEGA ve Leroy Merlin şirketleri ile özel partnerlikleri bulunuyor.