"Rusya krizi işadamlarının katkısıyla çözülür"
Çin’de geçen hafta düzenlenen B20 açılış toplantılarına katılan TOBB Başkanı M.Rifat Hisarcıklıoğlu, Başkan yardımcıları Ege Bölgesi Sanayi Odası Başkanı Ender Yorgancılar ve İstanbul Ticaret Odası Başkanı İbrahim Çağlar’la birlikte, Rusya Federasyonu Girişimciler ve Sanayiciler Birliği Başkanı Alexander Shokhin ile görüştü.
Görüşmenin iki ülke ekonomisi için önemine değinen Yaşar Üniversitesi Ekonomi Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Ufuk Tutan, “Karşılıklı uygulanan ambargolar her iki ekonomiye de zarar verirken bu kayıpları da en çok iş dünyası hissediyor ve etkilerini birebir yaşıyor. Bu nedenle Hisarcıklıoğlu ve Shokhin’in, ekipleriyle birlikte Çin’de başbaşa görüşmeleri bu çerçeveden değerlendirilmeli. Rusya krizi, iki ülke işadamlarının katkısıyla daha kısa sürede çözülür.” dedi.
Görüşmenin, iki ülke arasındaki gerilimin ekonomiye etkisinin azaltılması açısından önemli olduğunu ifade eden Doç. Dr. Tutan, “Rusya'nın en büyük işveren örgütü lideri Alexander Shokhin, aynı zamanda eski bakan ve başbakan yardımcısı, Hisarcıklıoğlu da Türkiye’nin en güçlü sivil toplum liderlerinden. Görüşmenin içeriğine hakim değiliz ancak ekonomik ilişkilerin sürdürülebilirliği açısından çok önemli. Shokhin’in, gelecek haziranda Rusya’daki Ekonomik Forum’da Türkiye'nin temsil edilmesini çok önemsediklerini belirterek, Hisarcıklıoğlu ve heyetini toplantıya davet ettiği kamuoyuna yansıdı. Hisarcıklıoğlu’nun da katılacaklarını belirtip, ‘İki ülke arasındaki ilişkileri ısıtmak için haziranı beklemeyelim.’ sözüne Shokhin’in, ‘Heyetlerimiz arasında hemen bir diyalog başlatalım.’ dediği basında yer aldı. Bu sözlerden de anlıyoruz ki işadamları, sürecin normalleşmesi için kolları sıvadı.” diye konuştu.
'RAKAMLAR 10 YIL ÖNCESİNE DÖNEBİLİR'
Rusya ile 2002 yılında toplam dış ticaret hacminin 5 milyar dolar olduğunu hatırlatan Ufuk Tutan, “2011 ile 2014 yılları arasında ise 30 milyar doları buldu ancak her iki ülkenin ekonomisinin hızla yavaşlaması sonucu 2015 yılında aniden 23 milyar dolara düştüğünü ve ihracatımızın neredeyse önceki yıla kıyasla yarı yarıya azaldığını izledik. Rus uçağının düşürülmesi olayı olmasaydı, her iki ülkenin ekonomilerinin yavaşlaması nedeniyle bu yıl toplam dış ticaret hacmimiz 20 milyar dolar seviyelerinde seyredecekti ancak bu olayın sonucu, enerji ithalatı dışındaki birçok mal ve hizmet ticaretine her iki ülkenin karşılıklı ambargosu sonucu 10 yıl önceki seviyesine ineceği bekleniyor.” dedi.
'KRİZİN ÇÖZÜMÜNE İŞ DÜNYASININ EL ATMA ZAMANI'
Doç. Dr. Tutan, şunları kaydetti: “Karşılıklı uygulanan ambargolar her iki ekonomiye de zarar verirken bu kayıpları da en çok iş dünyası hissediyor ve etkilerini birebir yaşıyor. Örneğin, yaptığımız hesaplamalara göre Türkiye ekonomisinin, Rusya krizi nedeniyle en az 10 milyar dolarlık zarara uğrayacağı tahmin ediliyor. Bu zararın 40 milyar dolara kadar çıkma olasılığı da var. Bu nedenle Hisarcıklıoğlu ve Shokhin’in, ekipleriyle birlikte Çin’de başbaşa görüşmeleri bu çerçeveden değerlendirilmeli. Bu ekipler tarafından yakın gelecekte sunulan çözüm yolları mutlaka desteklenmeli. Rusya krizi, iki ülke işadamlarının katkısıyla daha kısa sürede çözülür.”
'OLUMLU SENARYOLARI ANLATMALILAR'
Her iki işadamı gurubunun, ülke liderlerini uygulanan karşılıklı ambargoların kaldırılması için ikna etmesinin yolu konusunda da öneride bulunan Tutan, “Öncelikle her iki ülkenin, bu olumsuz senaryoda ne kadar zarara uğrayabileceğini rakamsal olarak, ayrıntılarıyla ortaya çıkarmalarını tavsiye ediyorum. Bunun yanında her iki ülkenin, karşılıklı ilişkilerini devam ettirmeleri durumunda olumlu senaryoları da hazırlayarak, hem ülkelerin hem de vatandaşların ne kadar kazançlı çıkabileceğini ortaya dökmesini, bu olumlu sonuçları da hem ulusal hem de uluslararası platformlarda paylaşmalarını öneriyorum.” diye konuştu.
'YORGANCILAR'IN OLMASI EGE İÇİN ÖNEMLİ'
Rusya krizinin özellikle ihracat açısından en çok etkilediği bölgelerden birinin Ege olduğunu kaydeden Ufuk Tutan, "Rusya krizinin, 2016 yılında Ege Bölgesi ekonomisine tahmini maliyetinin en az 2,5 milyar dolar civarında olacağı hesaplanıyor. Ege'nin özellikle otomotiv, tekstil, makine, elektronik ve kimya sektörlerinin ihracatında önemli kayıplara uğrayacağı saptanırken yaş meyve ve sebze gibi tarımsal ihracat ürünleri üzerinden de bölgenin kırsal ekonomisine maddi kayıplar vereceği düşünülmekte." dedi.
TÜRKİYE–RUSYA İHRACAT RAKAMLARI
Rusya’ya ihracat, 2014 yılında 6 milyar doları geçerken 2015 sonunda 3 milyar 679 milyon dolar seviyesine geriledi. Ege İhracatçı Birlikleri (EİB) üyesi firmalardan Rusya’ya yapılan ihracatta da düşüş yaşandı. 2015 yılında rublenin değer kaybetmesi sonucu ithalatı düşmeye başlayan Rusya’ya EİB’in ihracatı, son aylardaki uçak krizinin de etkisiyle yüzde 33 gerilemeyle 299 milyon dolardan 202 milyon dolara indi.