5 soruda Rusya ekonomisi hakkında merak edilenler
Küresel enerji devi Rusya, istatistiksel revizyonların ve petrol fiyatlarının da toparlanmasının yardımıyla, 20 yıllık uzun süreçli bir ekonomik daralmadan çıktı. Peki bu uzun süren resesyonun asıl sebepleri neydi? Bloomberg özel haberi, Rusya ekonomisiyle ilgili beş olguyu kaleme aldı.
Rusya ekonomisi gerçekten daralmada mıydı?
Aslında, Rusya Merkez Bankası’nın araştırma ve tahmin departmanı tarafından yapılan hesaplamalara göre, ekonomik daralma, tahmin edilen zaman diliminden birkaç çeyrek daha önce sona ermişti. Yine de, Federal İstatistik Ofisi, 2015’ten bu yana üç aylık bir büyüme rakamı çıkarmadı, bu yüzden rakamlar resmi değil. Merkez bankası ise, çeyrek büyümenin sadece geçen yılın ikinci yarısında olumlu olduğunu düşünüyordu. Bunun sebebi aslında büyük ölçüde askeri harcamaların yeniden sınıflandırılması ile ilgili. Silah sistemlerine yapılan harcamalardaki devasa artışlar doğrudan daha iyi bir rakamsal çıktı vermiş oldu.
ING Grup NV’nin Rusya’daki ekonomisti Dmitry Polevoy ise bu yılın ilk aylık verilerine göre, Rusya’nın 2017’de geniş bir makro toparlanma yaşamasını beklediğini açıkladı. Polevoy’a göre, Ocak ayındaki iyileşme muhtemelen güçlü ruble, düşük enflasyon ve iç talebi iyileştirme ile ilişkili olabilir.
Ekonomik toparlanma sadece petrol fiyatı ile açıklanabilir mi?
Petrol fiyatlarının doğrudan ekonomik iyileşmeye etkisi tartışmaya açık bir konu. Petrol fiyatları, OPEC ülkelerinin üretimdeki azalmalarla ilgili geçen yıl yaptığı mutabakat sonrasında yükseliş göstermişti. Ülkeler kesintilere bağlı kalmaya başladığında, Rusya Aralık ayında birliğin en büyük ham petrol üreticisi olan Suudi Arabistan’ı sollamıştı. Rusya’nın Ural rezervinde yılın ilk iki ayında ortalama üretim maliyeti 53,32 dolar iken hükümet bu yıl 40 dolar maliyetle petrol üretmeyi planlıyor. Petrol ve doğal gaz, 2016 yılında Rusya’nın bütçe gelirinin yüzde 40’ını oluştururken, ekonomik çeşitlenme politikası neticesinde diğer sektörlerde de büyüme sürüyor.
Yaptırımlar Rusya ekonomisini nasıl etkiledi?
Rus yetkililer, hep bir ağızdan ülkenin yaptırımlara alıştığını söylüyor. Rusya’nın Kırım’ı ilhakı ve Doğu Ukrayna’daki ayrılıkçı gruba verdiği destek iddiaları sonucunda, ABD ve Avrupa Birliği, Rusya’ya batı sermayesine ve teknolojilerine erişimi sınırlandırmak gibi yaptırımlar uygulamıştı. Rusya ile bağları olduğu iddia edilen Trump yönetimi hükümetin önceden koyduğu yaptırımları hafifletmeye ilişkin adımlar atabilir. Bloomberg tarafından araştırmalara göre böyle bir durumda ruble yüzde 5 ila yüzde 10 arasında değer kazanabilir.
Sokaktaki Rus vatandaşlarının yaklaşımı nasıl?
Tüketim talebi uzun zamandır Rusya’nın büyümesinde ittirici güçtü ancak çünkü ruble’nin düşmesi ile hızlanan enflasyon tüketim talebinde daralma oluşturmuştu. Merkez bankası ise enflasyon hedefini göz önünde bulundurarak daha sıkı para politikası sayesinde enflasyonu hafifletmeye çalışıyor. Bloomberg araştırmasına göre ekonomistler, 2017 yılı sonunda Rusya için % 4’lük enflasyonu hedefliyor, tüketici fiyat artışı yüzde 4,3’e kadar geriledi.
Büyüme tahminleri geçmişe nazaran nasıl değişti?
Büyüme tahminlerinde olumlu yönde çok da radikal bir değişim yok. Bunun bir nedeni, ekonomide başka dinamiklerin de ortaya çıkmasıyla yeni reformlara ihtiyaç duyulması. Bu reformlar olmadan, büyüme potansiyeli yüzde 1,5-2 ile sınırlanmış gibi görünüyor. Bu, rakam ise Putin’i tatmin etmek için yeterli olmayabilir. Ekonomi Bakanı Maxim Oreshkin, 2019’a kadar küresel ekonomininkiyle eşleşecek şekilde büyümeyi hızlandırma amaçlı bir plan hazırlamaya başladı ki bu rakamlar oldukça özverili bir çalışmayı gerektiriyor.
Haberrus