Türkiye ambargo yasağını nasıl deliyor? Abhazya'dan Rusya'ya domates ihracatı 15 kat arttı

Rusya'ya bağlı Abhazya Cumhuriyeti'nden Rusya'ya gerçekleştirilen domates ihracatı son bir yılda tam 15 kat arttı. Federal Gümrük Servisi (FTS) verilerine göre Türkiye'de yetiştirilen domatesler komşu ülkeler üzerinden Abhazya'ya daha sonra ise Rusya'ya gidiyor.

FTS'nin verilerine göre Abhazya Rusya'ya 2016 yılında 2 milyon dolar değerinde 2 bin ton domates ihraç etti. 2015 yılında bu rakam sadece 144 bin dolarlık 140 ton domatesten oluşuyordu. Bu durumda 242 bin nüfuslu Abhazya, yalnızca bir yılda domates ihracatını 15 kat artırmış oldu.

Uzmanlara göre domates ihracat rakamları gümrüklerde belirtilenden daha yüksek de olabilir. Örneğin geçtiğimiz yıl Mart ayında 13,5 ton olarak deklare edilen bir tırın, 17 ton domates taşındığı tespit edilmişti.

Rusya'da Ulusal Sebze Üreticiler Birliği Başkanı Sergey Karolev, Abhazya'dan Rusya'ya gelen domateslerin Türk domatesi olduğunu, Abhazya'da sadece döküman hazırlandığını söylüyor.

Yasak nasıl deliniyor?

Daha önce yapılan açıklamalarda da Türkiye'den çevre ülkelere domates ihracatından önemli artışlar gözlemlendiği söylenmişti. Örneğin Rusya'nın domates yasağından sonra, Türkiye'den Gürcistan'a domates ihracatı aniden 4 kat artmıştı. Gürcistan halkının aniden domates ihtiyacının artması ihtimali uzmanlar tarafından pek mantıklı karşılanmıyor. Bu durum Türkiye'nin çevre ülkeler aracılığıyla ambargoyu deldiğini gösteriyor.

Rusya 1 Ocak 2016 tarihinden itibaren Türkiye'den gelen domates ve diğer ürünlere yasak koymuştu. Son 1,5 yıldır domates yasağının kaldırılması için Türk makamlar ellerinden geleni yapıyor. Geçtiğimiz günlerde Rusya bazı ürünlerden (turuncu meyveler, kayısı, erik, soğan, çilek gibi...)yasağı kaldırdığını açıklamıştı. Ancak bu ürünlerin içerisinde domates yer almıyor.

Son olarak Türkiye de 15 Mart tarihinden itibaren 'domates yasağına karşılık' Rusya'ya tahıl ürünleri ambargosu başlattı. Buna göre Rusya en büyük tahıl müşterisi Türkiye'ye yüksek vergiler nedeniyle artık ürün satamıyor.

Rusya-Türkiye arasındaki ambargo krizinde neler yaşanacağını önümüzdeki günlerde göreceğiz.

Selim Saygıner, Moskova