Rus Ekonomisinde Dengesiz Soğuma: Sanayi Daralıyor

HABERRUS - Ağır yaptırımlar altında ekonomik istikrarını korumaya çalışan Rusya'da göstergeler alarm vermeye başladı.

Ekim 2025 verileri, Rus ekonomisinde sektörel bazda belirgin farklılaşmalar olduğunu ortaya koydu.

Sanayi sektöründeki daralma devam ederken, hizmet sektöründeki canlılık özel sektördeki genel iş hacmini olumlu yönde etkiledi.

Sanayi Sektöründe Endişe Verici Göstergeler

Rusya Bilimler Akademisi Halk Ekonomisi Tahmin Enstitüsü ve S&P'nin anket verilerine göre, sanayi sektörü beşinci ay üst üste daralma eğilimini sürdürdü. Ekim ayında S&P PMI endeksi 48,0 puana gerileyerek Temmuz 2025'ten bu yaki en belirgin düşüşü kaydetti. İşletmelerin yalnızca %40'ı ekipman kullanım oranlarını "normal" olarak değerlendirirken, %66'sı yetersiz iç talebi büyümenin önündeki ana engel olarak gösterdi.

İstihdam ve Yatırım Eğilimlerinde Değişim

Sanayi sektöründe personel sıkıntısı çeken işletmelerin oranı 2023-2024'teki %50'nin üzerindeki seviyelerden %30'a geriledi. Anketler, küçük çapta bir personel fazlalığı ve belirgin bir kapasite rezervi olduğunu işaret ediyor. Yatırım niyetleri pandemi dönemindeki seviyelere yaklaşırken, yatırım yapma niyeti dengesi derin bir negatif alanda seyrediyor.

Hizmet Sektöründe Geçici Toparlanma

Hizmet sektörü Ekim ayında beş ay sonra ilk kez büyüme bölgesine girdi. S&P Global Russia Services PMI endeksi 47,0'dan 51,7'ye yükselerek Mayıs 2025'ten bu yaki en yüksek seviyeye ulaştı. Bu toparlanma, kompozit PMI endeksinin 50,2 puana yükselmesine ve özel sektörün aylık bazda sembolik de olsa genişleme göstermesine yardımcı oldu.

Sürdürülebilirlik Endişeleri

Ancak hizmet sektöründeki iyileşmenin sürdürülebilirliği konusunda şüpheler bulunuyor. Yeni siparişlerdeki düşüş eğilimi devam ederken, işletmeler müşterilerin ödeme gücü konusunda endişelerini koruyor. Hizmet şirketlerinin maliyetleri, özellikle maaş ve lojistik giderlerindeki artışlar nedeniyle altı ayın en hızlı artış oranını kaydetti.

Makroekonomik Görünüm

Merkez Bankası ve analistler, KDV artışı öncesinde özel tüketim talebinin yıl sonuna kadar yüksek kalacağını öngörüyor. Ancak mevcut veriler bu hipotezi doğrulamakta yetersiz kalıyor. Ekim ayındaki toparlanmanın yeni bir büyüme döngüsünün başlangıcından ziyade, devam eden ekonomik soğuma içindeki kısa süreli bir soluklanma olduğu değerlendiriliyor. Ekonomideki dengesiz soğuma sürecinin önümüzdeki aylarda da devam etmesi bekleniyor.