Rus uzman Lyukyanov: Türkiye ile Rusya ulaştıkları güven ve partnerlik düzeyini mücevher gibi korumalı - ÖZEL
Rusya'nın önde gelen uluslarası ilişkiler uzmanlarından Russia in Global Affairs dergisi Genel Yayın Yönetmeni Fyodr Lukyanov, Rusya ile Türkiye arasında son zamanlarda gelişen ilişkilerine değerlendirdi.
Cihan Haver Ajansı'nın sorularını yanıtlayan Lyukyanov, "Soğuk savaş sonrasında Rus elitinin Türkiye algısında her şey değişti. İki ülke arasındaki güven çok yüksek. Bugün gelinen karşılıklı güven ve saygı büyük başarıya ulaştığımızı gösteriyor. Bunu mücevher gibi korumalıyız" şeklinde konuştu.
Erdoğan ÜDİK toplantısı için 15-17 Mart'ta Rusya'ya geliyor. İki ülke ilişkilerinde stratejik ortaklığa doğru giden gelişmeleri nasıl değerlendiriyorsunuz?
Stratejik partnerliğin tanımını yapmak zor. Son yıllarda bu anlayış gücünü kaybetti, çünkü her şeyin adına 'stratejik partnerlik' dendi. Rusya ile Türkiye arasında ilişkiler genel anlamda çok iyi ve büyük gelişme potansiyeline sahip. Çıkarlar her zaman örtüşmeyebilir, ancak tarafların bir birine karşı samimi olması ve gizli gündem karıştırmadan kendi duruşlarını sonuna kadar savunması çok değerli bir şey ve perspektif vaad eden bir şey.
Siyasi alanda ilişkilerin gelişiminde yeterli karşılıklı güven var mı?
Bence aradaki güven çok yüksek. Özellikle yüzyıllar boyunca kolay olmayan tarihi dikkate alırsak, bugün gelinen karşılıklı güven ve saygı büyük başarıya ulaştığımızı gösteriyor. Bunu mücevher gibi korumalıyız.
Gelişen Rusya-ABD ilişkileri Ankara ile ilişkilerde olumlu katkı mı sağlıyor?
Rüsya ile Türkiye bağımsız şekilde, karşılıklı çıkarları hesaba katarak kendi mantıklarına göre gelişiyor. Aynı şekilde Rusya ile ABD'nin arasından yaşanan ilişkiler konusunda da bu yaklaşım var. Bunlar paralel süreçler.
Rus elitinin Türkiye algısında soğuk savaş sonrasında neler değişti?
Her şey değişti. Soğuk savaş artık olmayan ve bir daha olmayacak olan ideolojik karşıtlık çizgisi üzerinde kuruluydu. Bugün ülkeler arasında bu prensibe benzer kurulan ilişkiler yok. İlişkiler daha esnek ve değişken. Türkiye bir rakip olarak algılanmıyor. Türkiye ilgi çeken partner ve potansiyel olarak bölgenin çok etkin güçlerden birisi olarak görülüyor. Bu aynı zamanda hem işbirliği hem rekabet potansiyelini içeriyor olabilir.
Türkiye'de askeri darbe girişimleri ve Ergenekon operasyonlarını nasıl değerlendiriyorsunuz?
Türkiye'nin iç politikası konusudna yorum yapacak kadar yakından takip etmiyorum. Genel itibari ile geçmişte yaşanan darbeler bugün mümkün değil. Askeriyenin rolü ancak Orta Doğu kaos içine bürünürse ve istikrarsızlık kontrolsüz nitelik kazanırsa büyüyebilir. Fakat şu anda en önemli soru şu: Askeriyenin şu anki durumu ne? Görüldüğü kadarıyla o da toplum ile birlikte değişiyor. Ve askerlerin yeniden siyasette rol oynamaya kalkışırsa ne gibi amaç gözeteceklerini şu anda söylemek mümkün değil.
Kafkaslarda barış için Rusya ve Türkiye neler yapabilir?
Rusya ile Türkiye bölgenin en etkin güçleri. Koordinasyon içinde hemen hemen her hedeflerine ulaşabilirler. Her düzeyde dayanışmaya ihtiyaçları var: uzmandan başlayarak yüksek siyasi düzeye kadar. Bunu karşılıklı anlayış ve değerlendirmelerle paylaşarak yapmalılar. Böylelikle birlikte haraket edebilmek için güvene ulaşabilirler.
Son Ortadoğudaki gelişmeler Rusya'yı nasıl etkiler?
Doğrudan bir etkisi olacağını düşünmüyorum, durumlar birbirinden çok farklı. Otoriter rejimlerin dayanıklığını, istikrarın korunması gibi tartışmalar hep konuşuluyor. Arap ülkelerinde meydana gelen olaylar bu tartışmalara yol açtı. Ancak bunun dışında bence önemli bir etki beklenemez.
Yaşar Niyazbayev, Moskova, Cihan