Rusya’da ‘Haç-Hilal’ kavgası; Kilise müdahale etti o paraların basımı durduruldu
HABERRUS - Rusya Merkez Bankası’nın geçtiğimiz günlerde duyurduğu yeni 1000 rublelik banknotlar beraberinde ‘Haç-Hilal’ tartışmasını getirdi.
Yeni tasarlanan bin rublelik banknotun üzerinde yer alan müze-klise binasında haçın olmaması, arkasındaki tarihi kulenin üzerinde ‘hilal’ olması tartışmalara neden oldu.
Merkez Bankası’nın yeni banknot tasarımını beğenmeyen Rus Ortodoks Kilisesi sert eleştirilerinin ardından bin rublelik banknotun basımı durduruldu.
Merkez Bankası (CB), güncellenen bin rublelik banknotun tedavülünü askıya alma kararı aldı. Banka, banknotun tasarımını tamamlayacağını açıkladı. Merkez Bankası bir basın açıklamasında henüz tasarım aşamasında olan paranın yaygın bir şekilde dolaşıma sokulmadığını belirtti. Ancak neden böyle bir karar aldığı belirtilmedi.
16 Ekim'de Merkez Bankası bin ve 5 binlik banknotları güncelleştirdi.
Bin rublelik banknot Nijniy Novgorod ve Volga Federal Bölgesi'ne ithaf edilmişti. Ön tarafta Nijniy Novgorod Kremlin'in Nikolskaya Kulesi, arka tarafta Kazan'daki Tatar Halkı ve Tataristan Cumhuriyeti Devlet Tarihi Müzesi, Kazan Kremlin topraklarındaki Syuyumbike Kulesi, Ufa'daki Arkeoloji ve Etnografya Müzesi yer alıyordu.
'Korkunuzu mu kaybetiniz?'
Rus Ortodoks Kilisesi, banknotta eski tarihi minare üzerinde hilal tasviri kullanılırken, aynı banknotun üzerinde şu anda müzeye ev sahipliği yapan eski kilisenin binasında haç olmamasına en sert eleştiri Kiliseden geldi.
Rus Ortodoks Kilisesi rahibi ve TV sunucusu Pavel Ostrovsky, yeni banknotların sunumunun ardından, banknotun üzerinde hilal yer aldığı Syuyumbike minaresinin yanında haçsız bir tapınağı tasvir etmesine kızarak; “Ne o yoldaşlar, korkunuzu tamamen mi kaybettiniz? Yeni 1000 rublelik banknotta hilalli bir minare ve haçsız bir Ortodoks kilisesinin kubbesini tasvir ediyorsunuz. Ateşle oynamayın" dedi.
Ostrovsky, yaşananların tasarımcılar açısından bir provokasyon veya hata olarak değerlendirilebileceğini öne sürdü.
“Anlamayan varsa burası, kiliseye ait olmadığı için artık haçı olmayan, saray kilisesinin tarihi binasıdır. Ama aslında banknotta hâlâ haçsız bir kilise binası görülüyor” diyerek eleştirilerini sürdürdü.
Moskova Patrikhanesi, Rus Ortodoks Kilisesi'nin haçsız Ortodoks kiliselerinin görsellerinin "reddedilmesine neden olduğunu" kaydetti.
RIA Novosti'ye konuşan bir kaynak, "Yeni 1000 rublelik banknotta haçlı bir tapınak resminin bulunmaması tuhaf" dedi.
Moskova Patrikhanesi'nin kilise ile toplum ve medya arasındaki ilişkilerden sorumlu sinodal dairesi başkanı Vladimir Legoyda, banknotlar için görsel seçimine "daha dikkatli yaklaşılması gerektiğini" söyledi.
Saray kilise binasında neden haç yok?
Tatar Halkı ve Tataristan Cumhuriyeti Devlet Tarihi Müzesi'nin bulunduğu binanın önde gelen uzmanı Liliya Khairutdinova, yüz yılı aşkın süredir üzerinde kubbede haç bulunmadığını açıkladı.
“Bu kilise ilk başta vali ailesinin saray kilisesi olarak inşa edilmiş. 19. yüzyıl boyunca işlevini sürdürmüş, Sovyet iktidarına gelindiğinde burada bir depo, sonra bir arşiv, bir kantin varmış ve 2006 yılında da müzeye çevrilerek müze olarak açılmış. Sovyet iktidarının gelişinden sonra binanın artık bir kilise olarak işlev görmediğini belirterek o yüzden binanın üzerinde 'haç yok' diye açıkladı.
Kilisenin bu baskısının ardından Merkez Bankası söz konusu yeni tasarım paraların basımını durdurdu.