Tiraspol, AB’den Gaz İthalatında Yardımı Reddetti
HABERRUS - Transdinyester yetkilileri, Kişinev’in Avrupa Birliği’nden gaz alımı konusunda sunduğu yardımı reddederek, Rusya’dan yeniden gaz tedarikinin başlamasını beklediklerini açıkladı.
Bu açıklama, MoldovaGaz geçici başkanı Vadim Çeban tarafından Pro TV kanalına yapıldı.
Çeban, Gazprom’un 1 Ocak itibarıyla Moldova’ya gaz tedarikini, borçlarını gerekçe göstererek durdurduğunu hatırlattı.
“Başka Çare Yok”
Çeban, Tiraspol’un yardımı reddetme nedenini, Gazprom’un gaz tedarikine yeniden başlayacağına dair beklentileri olarak açıkladı:
“Onlar (Tiraspol yetkilileri), Gazprom’un doğal gaz tedarikini yeniden başlatmasını beklediklerini belirtiyor ve bizim Gazprom ile müzakerelere devam etmemizi öneriyorlar. Ancak anlamaları gereken şu ki, Gazprom tedarikleri yeniden başlatmazsa tek çıkış yolu borsa üzerinden gaz satın almaktır. Ve bu gazın bedelini ödemek gerekecek. Başka bir çözüm yok,” dedi.
Çeban ayrıca, Moldova’nın Tiraspol merkezli şirket “TiraspolTransGaz” ile müzakerelere devam edeceğini söyledi.
Kişinev’den Alternatif Teklif
Moldova Enerji Bakanlığı Devlet Sekreteri Konstantin Borosan, Facebook hesabından yaptığı açıklamada (Meta, Rusya’da aşırılıkçı olarak tanınıyor ve yasaklanmıştır), Rusya’nın gaz tedarikini kesmesinin ardından Tiraspol’un ciddi sorunlarla karşı karşıya kaldığını ifade etti.
Borosan, Kişinev’in Aralık ayında Transdinyester için Avrupa’dan gaz alımını kendi hesabına gerçekleştirme teklifi sunduğunu, ancak bunun reddedildiğini belirtti.
Rusya Gaz Tedarikini Durdurdu
1 Ocak itibarıyla Rusya, Ukrayna üzerinden gaz transitini sonlandırdı. Bu durum, Transdinyester’de de gaz tedarikinin kesilmesine yol açtı. Bölge, Ukrayna üzerinden gerçekleştirilen gaz transitinin bir parçasıydı.
2021 yılında Gazprom ve MoldovaGaz, gaz tedariki için beş yıllık bir sözleşme imzalamıştı. Ancak bu sözleşmede fiyat hesaplama formülü borsa fiyatlarına dayanıyordu ve bu durum aylık olarak değişen gaz fiyatlarına ve Moldova’nın borçlanmasına neden oldu. Gazprom, Moldova’nın borcunu 709 milyon dolar olarak değerlendirmişti.
Moldova hükümeti, borcun denetlenmesi ve ödenmesi konusunda anlaşmaya vardı.
Gaz tedariki öncelikle Transdinyester’de iç tüketim için ve Moldova GRES üzerinden elektrik üretimi amacıyla kullanıldı. Kişinev, rezervlerini devreye sokmak ve spot piyasadan Energocom aracılığıyla gaz satın almak zorunda kaldı.
Gazprom ve Moldova Arasındaki Anlaşmazlık
Gazprom, Moldova’nın borçları ödemeyi reddetmesini gerekçe göstererek tedariki durdurdu. Moldova Başbakanı Dorin Recean, Gazprom’a borcun olmadığını ve ödeme planlarının bulunmadığını açıkladı.
Moldova Başkan Yardımcısı ve Yeniden Entegrasyon Bürosu Başkanı Oleg Serebryan ise gaz tedarikinin kesilmesini “basit bir kriz değil, gerçek bir insani felaket” olarak nitelendirdi.
Transdinyester’in tanınmayan başkanı Vadim Krasnoselsky, Kişinev’i “Gazprom’a olan borcunu TiraspolTransGaz’a yüklemeye çalışmakla” suçladı.