Ukrayna Saldırıları Rusya’daki Petrol Rafinerilerine Hammadde Tedariki %2,5 Azalttı

HABERRUS - Rusya’daki petrol rafinerilerine (NПЗ) yapılan hammadde sevkiyatları, 2024 yılı itibarıyla bir önceki yıla göre %2,5 azalarak 271,4 milyon tona geriledi.

“Kommersant” gazetesinin Rusya Enerji Bakanlığı verilerine dayandırdığı habere göre, petrol işleme miktarı %3,1 düşüşle 266,5 milyon tona, benzin üretimi ise %6,4 azalarak 41,1 milyon tona indi.

Uzmanlara göre, 2025 yılında da üretim rakamları büyük ölçüde rafinerilerdeki plansız bakım ve onarım çalışmalarına bağlı olacak. 2024 yılında, büyük petrol şirketlerinden bağımsız tedarikçiler, rafinerilere sevkiyatlarını %21,8 artırarak 27,4 milyon tona çıkardı. Öte yandan, “Gazprom Neft” %2,2 düşüşle 34,7 milyon ton, LUKOIL %8,6 azalışla 41,5 milyon ton, “Rosneft” ise %7 düşüşle 68,5 milyon ton petrol sevkiyatı gerçekleştirdi.

Petrol işleme hacimlerindeki bu düşüş, genel olarak Rusya’nın ham petrol üretimindeki azalmayla paralellik gösteriyor. Başbakan Yardımcısı Aleksandr Novak’a göre, 2024 yılında Rusya’nın petrol ve kondensat üretimi %2,75 azalarak 516 milyon tona geriledi.

Üretimi Etkileyen Faktörler

Uzmanlar, petrol rafinerilerindeki üretim düşüşünün en önemli nedenlerinden birinin, fabrikalarda gerçekleşen beklenmedik bakım çalışmaları ve saldırılar olduğunu belirtiyor. 2024’ün başlarında LUKOIL’in Nijegorod rafinerisinde katalitik kraking ünitesinin arızalanması, Volgograd rafinerisinde üretimin durması ve “Rosneft”in Kuybişev rafinerisinin geçici olarak kapatılması bu durumu etkileyen olaylardan bazıları oldu. Ayrıca, Tüapse rafinerisi, Moskova’daki “Gazprom Neft” rafinerisi ve Sızran rafinerisinde de çeşitli operasyonel sıkıntılar yaşandı.

Bunun yanı sıra, 2024 yılında aylarca süren benzin ihracat yasağı da üretim rakamlarını olumsuz etkiledi. Hükümet, Mart 2024’ten yıl sonuna kadar yürürlükte olan ihracat yasağını bazı üreticiler için Kasım ayında kaldırdı ve bu üreticilere Şubat 2025 sonuna kadar ihracat izni verildi.

2025 İçin Beklentiler

NEFT Research danışmanlık firmasından uzman Aleksandr Kotov’a göre, 2025 yılında petrol üretimi ve yakıt sevkiyatında yaşanacak gelişmeler, rafinerilerdeki beklenmedik duruşlara ve demiryolu taşımacılığındaki sorunlara bağlı olacak. 2024 yılında vagon sıkıntısı nedeniyle rafinerilerde üretilen petrol ürünleri zamanında taşınamamıştı.

Kotov, 2025’te en büyük başarının, 2023 seviyelerine ulaşmak olacağını belirtiyor. Böylece hem petrol ürünleri ihracatının artırılması hem de iç piyasada yakıt arzında sıkıntı yaşanmaması sağlanabilir. Ancak, yeni yüksek oktanlı benzin üretim tesislerinin devreye girmemesi nedeniyle, 2024’te yaşanan arz sıkıntılarının tamamen çözülemeyeceği ifade ediliyor.