ABD, Macaristan'daki Rus Nükleer Santral'e Yönelik Yaptırımları Kaldırdı
HABERRUS - ABD yönetimi, Macaristan'da Rusya devlet nükleer enerji şirketi Rosatom tarafından inşa edilecek olan Paks-2 Nükleer Santral Projesi'ne uygulanan yaptırımları kaldırma kararı aldı. Macaristan Dışişleri Bakanı Péter Szijjártó, yaptığı açıklamada, bu adımın Macaristan'ın enerji güvenliği açısından büyük önem taşıdığını vurguladı.
Yaptırımların Kaldırılması Macaristan'ı Rahatlattı
Szijjártó, ABD'nin önceki yönetiminin (Joe Biden dönemi) uyguladığı yaptırımların, Macaristan'ın uzun vadeli ve güvenilir enerji tedarikini engellemeye yönelik olduğunu belirtti. "Bu yaptırımlar, ülkemizin enerji bağımsızlığını tehdit ediyordu" ifadelerini kullanan Macar bakan, ABD'nin yeni kararının projenin devam etmesine olanak sağladığını söyledi.
Paks-2 projesi, Macaristan'ın elektrik ihtiyacının önemli bir bölümünü karşılaması ve enerji maliyetlerini düşürmesi beklenen kritik bir yatırım olarak görülüyor. Santralin inşası için gerekli ekipmanların üretimi halihazırda Rusya ve Fransa'da devam ediyor.
Rusya-Macaristan İş Birliği ve Projenin Geçmişi
Macaristan ile Rusya arasında Paks Nükleer Santrali'nin 5. ve 6. reaktörlerinin inşasına ilişkin anlaşma 2014 yılında imzalanmıştı. 12,5 milyar Euro bütçeli proje, Macaristan'ın en büyük enerji yatırımlarından biri olarak kabul ediliyor. Macar nükleer düzenleyici kurumu, Ağustos 2022'de projeye inşaat lisansı vermişti.
Ancak 2023 yılında, ABD'nin Rusya'ya yönelik yaptırımları kapsamında Gazprombank'a uygulanan kısıtlamalar, Paks-2'nin finansmanını sekteye uğratmıştı. Bu banka, Rosatom'un projeyi finanse etmesinde kilit rol oynuyordu. ABD'nin yaptırımları kaldırma kararı, Macaristan'ın Rusya ile enerji iş birliğinin devam etmesinin önünü açtı.
Enerji Güvenliği ve Avrupa'nın Nükleer Politikaları
Macaristan, enerji ihtiyacının büyük bölümünü nükleer santrallerden karşılıyor. Paks-2 projesinin tamamlanmasıyla birlikte ülkenin elektrik üretim kapasitesinin %50'den fazla artması bekleniyor. Bu durum, Macaristan'ın Rusya'ya olan enerji bağımlılığını sürdürme politikasının bir yansıması olarak değerlendiriliyor.
Öte yandan, ABD'nin yaptırımları kaldırma kararı, Batı-Rusya gerilimi ve Avrupa'nın enerji politikaları bağlamında önemli bir gelişme olarak yorumlanıyor. Macaristan Başbakanı Viktor Orbán'ın Rusya ile yakın ilişkileri, AB içinde zaman zaman tartışma konusu olsa da, ülkenin enerji stratejisi bu iş birliğini zorunlu kılıyor.
Proje Yeniden Rayına Oturuyor
ABD'nin yaptırımları kaldırmasıyla birlikte, Paks-2 Nükleer Santrali'nin inşasına bu yıl başlanması bekleniyor. Macaristan, bu projeyle enerji arz güvenliğini sağlamayı ve elektrik fiyatlarını kontrol altında tutmayı hedefliyor. Rusya ise, Avrupa'daki nükleer enerji pazarındaki etkisini sürdürmek adına bu projenin hayata geçmesini önemsiyor.
Bu gelişme, küresel enerji politikaları ve uluslararası ilişkilerdeki dengeler açısından önemli bir dönüm noktası olarak kayıtlara geçti.