Roma Zirvesi'nde Ukrayna'ya Hangi Sözler Verildi?

HABERRUS - İtalya'nın başkenti Roma'da düzenlenen Ukrayna'nın Yeniden İnşası Konferansı (URC) sona erdi. İki gün süren toplantıda Avrupa Birliği (AB) ve ABD, Ukrayna'ya askeri ve finansal destek sözlerini yineledi.

Ancak Rusya ile Ukrayna arasındaki üçüncü tur barış görüşmelerinin ne zaman yapılacağı belirsizliğini koruyor.

Finansal Destek Paketleri Açıklandı

Konferansta öne çıkan gelişmelerden biri, Ukrayna'nın yeniden inşası için oluşturulan yeni fonlar oldu. İtalya, Almanya, Fransa ve Avrupa Yatırım Bankası, başlangıçta 220 milyon avro bütçeli bir fon kurdu. Bu fonun 2026 yılına kadar 500 milyon avroya çıkarılması hedefleniyor.

AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen ise Ukrayna'ya yönelik 2,4 milyar avroluk yeni bir finansman paketi sundu. Bu paketin 1,8 milyar avrosu kredi garantisi, geri kalan 580 milyon avrosu ise hibe şeklinde olacak. AB, bu kaynakla 10 milyar avroya yakın yatırım çekmeyi umuyor.

Ayrıca, Hollanda Dışişleri Bakanı Caspar Veldkamp, Ukrayna'nın yeniden inşası için 300 milyon avro taahhüt etti. Bu miktarın 30 milyon avrosu, Ukrayna ile ortak projeleri destekleyen "Ukrayna Ortaklık Fonu" kapsamında kullanılacak.

Askeri Yardım ve "İsteyenler Koalisyonu" Toplantısı

Konferansın en dikkat çeken yanı, askeri yardım taahhütleri oldu. 10 Temmuz'da, 30 ülkenin katılımıyla "İsteyenler Koalisyonu" adlı grup toplandı. Bu inisiyatif, Donald Trump'ın ABD başkanlığına dönmesi sonrası İngiltere ve Fransa tarafından oluşturulmuştu. Toplantıya ilk kez ABD'li yetkililer de katıldı: Başkanın Ukrayna Özel Temsilcisi Keith Kellogg ve Senatörler Lindsey Graham ile Richard Blumenthal.

Toplantı sırasında, Trump yönetiminin yakında Ukrayna'ya yeni bir askeri yardım paketi onaylayacağı öğrenildi. Reuters'ın haberine göre, bu paketin 300 milyon dolar civarında olması ve içinde Patriot hava savunma sistemleri ile orta menzilli füzelerin bulunması bekleniyor.

Ancak kaynağın ABD mi yoksa NATO ülkeleri mi olacağı net değil. Trump, NBC'ye verdiği röportajda, "ABD'nin silahları NATO'ya verdiğini, NATO'nun da bunları Ukrayna'ya ulaştırdığını" söyleyerek Avrupalı müttefiklerin mali yükü paylaşmasını istedi.

Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski ise daha önce, ABD'den 50 milyar dolarlık silah satın almak istediklerini açıklamıştı. Ancak Trump yönetimi şimdiye kadar yeni bir askeri yardım paketini onaylamadı. 2024'te Joe Biden'ın imzaladığı 3,86 milyar dolarlık paket kapsamında yardımlar devam ediyor. Fakat bu yardımlar Mart ve Temmuz'da iki kez geçici olarak durduruldu.

Almanya'dan Patriot Sözü, Rusya'dan Sert Tepki

Almanya Şansölyesi Friedrich Merz, Roma'daki konuşmasında Ukrayna'ya iki Patriot hava savunma sistemi sağlama sözü verdi. Merz, "Bu konuyu Trump ile görüştüm ve bu sistemlerin gönderilmesini istedim" dedi. Ayrıca, Almanya ve Ukrayna arasında savunma sanayii iş birliğinin genişletileceğini duyurdu.

Rusya ise Merz'in açıklamalarına sert tepki gösterdi. Kremlin Sözcüsü Dmitri Peskov, Merz'i "Rusya'ya karşı kışkırtıcılığın savunucusu" olarak nitelendirdi ve bu tutumun Moskova'nın gelecek adımlarını etkileyeceğini belirtti.

Barış Görüşmelerinde Son Durum

Rusya ve Ukrayna arasında 16 Mayıs ve 2 Haziran'da İstanbul'da iki tur görüşme yapılmış, 1.000'er esir değişimi gerçekleşmişti. Ancak üçüncü tur görüşmelerin tarihi belirsizliğini koruyor. Peskov, "Ukrayna tarafının tarih önermesini bekliyoruz" derken, Zelenski ise "Tüm esir değişimleri tamamlanmadan yeni tur olmayacak" dedi.

Ukrayna Devlet Başkanı, "Ciddi bir sonuç için Putin ve Trump'ın da dahil olduğu bir zirve gerekiyor" ifadelerini kullandı. ABD tarafında ise Trump, "Rusya'dan memnun değilim, henüz bir ilerleme yok" açıklamasını yaptı ve 14 Temmuz'da "önemli bir duyuru" yapacağını söyledi.

Avrupa'dan Askeri Misyon Planı

Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ve İngiltere Başbakanı Keir Starmer, Ukrayna'ya gönderilecek bir "barış gücü" fikrini masaya yatırdı. Macron, Fransa-İngiltere ortaklığında 50.000 askerden oluşan bir birliğin oluşturulabileceğini söyledi. Starmer ise "İsteyenler Koalisyonu"nun kalıcı bir karargah kuracağını, önce Paris'te, sonra Londra'da ve en nihayetinde Kiev'de ofisler açılacağını duyurdu.

Bu gücün temel amacı, Ukrayna'nın hava savunmasını güçlendirmek ve Karadeniz'de güvenliği sağlamak olarak belirlendi. Ancak ABD'nin bu plana ne ölçüde destek vereceği henüz net değil.

Sonuç: "40 Milyar Avroluk Askeri Yardım Taahhüdü"

Konferansın ardından yayınlanan ortak bildiride, "Ukrayna'ya bu yıl en az 40 milyar avro askeri ve mali destek sağlanacak" denildi.

Bu, NATO ülkelerinin 2024'teki taahhüdüne denk geliyor. Ayrıca, Trump'ın barış çabalarına destek ifade edilirken, Rusya-Ukrayna savaşı devam ettiği sürece askeri yardımların süreceği vurgulandı.

Roma Zirvesi, Batı'nın Ukrayna'ya desteğinin devam edeceğinin bir göstergesi oldu.

Ancak barış görüşmelerindeki belirsizlik ve ABD'nin tutumundaki dalgalanmalar, sürecin nasıl ilerleyeceği konusunda soru işaretleri bırakıyor.