Rusya, Ay ve Mars Misyonları İçin Tarihi Biyon Uydusunu Uzaya Gönderdi
HABERRUS - Rusya Federal Uzay Ajansı (Roscosmos), insanlığın uzay keşfinde kritik bir adım atarak Baykonur Uzay Üssü'nden Soyuz-2.1b roketiyle Biyon-M No 2 biyolojik uydusunu yörüngeye fırlattı.
Uzay aracı, 75 fare ve 1500 meyve sineğinden oluşan "biyolojik mürettebatıyla" bilim tarihinin en kapsamlı deneylerinden birini gerçekleştirecek.
Derin Uzayın Biyolojik Etkileri Araştırılacak
Misyonun temel amacı, Ay ve Mars görevlerinde astronotların karşılaşacağı derin uzay koşullarının canlı organizmalar üzerindeki etkilerini incelemek. Bilim insanları, ağırlıksızlık ortamı, Uluslararası Uzay İstasyonu'ndakinden 10 kat daha yüksek radyasyon seviyeleri ve keskin çevresel değişimlerin biyolojik süreçlere etkilerini araştıracak. Bu veriler, gelecekteki insanlı derin uzay görevlerinde astronot sağlığını korumak için kullanılacak.
800 Km'lik Yörüngede Eşsiz Radyasyon Ortamı
Biyon-M No 2, 800 km irtifaya ve 70° eğime sahip alışılmadık bir yörüngeye yerleştirildi. Bu yükseklik, uzay aracının Dünya'nın manyetik alanının koruyucu etkisinden kısmen kurtularak gerçek derin uzay radyasyonuna maruz kalmasını sağlıyor. Uydunun bir ayda alacağı radyasyon dozu, bir insanın Dünya'da 3 yılda alacağı doza eşdeğer.
25 Kamera ile Kesintisiz Gözlem
Uzay aracı, deneylerin ilerleyişini izlemek için 25 adet görünür ve kızılötesi spektrum kameralarıyla donatıldı. Sürekli telemetri sistemi, hayvanların davranışlarını ve fizyolojik tepkilerini gerçek zamanlı olarak Dünya'ya aktaracak. Bu kapsamlı izleme sistemi, geçmiş misyonlardaki teknik aksaklıkların tekrarlanmaması için özel olarak tasarlandı.
Nesiller Boyu Genetik Araştırma
Meyve sinekleri (Drosophila melanogaster) üzerinde yapılacak deneyler, uzay radyasyonunun genetik mutasyonlar üzerindeki etkisini inceleyecek. Sineklerin kısa yaşam döngüsü sayesinde, uzay koşullarında dört nesil boyunca genetik değişimler izlenebilecek. Bu çalışma, uzun süreli uzay görevlerinde olası genetik riskleri anlamak açısından büyük önem taşıyor.
Panspermia Hipotezi Test Edilecek
"Meteorit-2" adlı deneyde, bilim insanları panspermia hipotezini (yaşamın gezegenler arası taşınması) test edecek. Isı kalkanına yerleştirilen bazalt kayalarının içine yerleştirilen mikroorganizmalar, atmosfere giriş benzeri koşullara maruz bırakılacak. Bu deney, yaşam formlarının gezegenler arası seyahate dayanıp dayanamayacağını gösterecek.
Rusya'nın Uzay Biyolojisindeki Liderlik Rolü
Rusya, otonom biyolojik uydu misyonları yürüten tek ülke olma özelliğini koruyor. Biyon programı ilk olarak 1973'te başlatılmış ve o tarihten bu yana sıçanlar, kaplumbağalar, mantarlar ve böceklerle çok sayıda başarılı deney gerçekleştirilmişti. Program, Sovyetler Birliği döneminden bu yana insanlı uzay uçuşlarının biyolojik temelini oluşturuyor.
Kozmonotların Geleceği İçin Kritik Veriler
30 gün sürmesi planlanan misyondan elde edilecek sonuçlar, Oleg Kononenko gibi kozmonotların uzun süreli uzay görevlerinde karşılaşacakları riskleri azaltacak. Özellikle kardiyovasküler sistem, kas atrofisi ve kemik yoğunluğu kaybı üzerine elde edilecek veriler, derin uzay radyasyonuna karşı koruma yöntemleri geliştirilmesine yardımcı olacak.
Uydunun iniş kapsülünün, deney sonuçlarıyla birlikte önümüzdeki haftalarda Kazakistan'a iniş yapması planlanıyor. Bu tarihi misyon, insanlığın Mars yolculuğundaki en önemli biyolojik araştırmalardan biri olarak kayıtlara geçecek.