HABERRUS - Rus havacılık tarihinde iz bırakan isimlerden biri olan Yuri İvaşeçkin, 90 yaşında hayatını kaybetti.

İvaşeçkin, 1970’li yıllarda ünlü saldırı uçağı Su-25’in geliştirilmesinde liderlik etmiş, 2000’li yıllarda ise Sukhoi Superjet 100 (SSJ-100) uçak projesi üzerinde çalışmıştı.

Birleşmiş Uçak Üretim Kurumu (OAK), İvaşeçkin’in vefatını doğrulayarak, "Kurumumuzun en değerli çalışanlarından biri olan Yuri Viktoroviç İvaşeçkin, harika bir insan, üstün nitelikli bir uzman ve rehberimiz olan İvaşeçkin, ani bir şekilde hayatını kaybetti. Onun anısını kalplerimizde yaşatacağız" açıklamasında bulundu.

İvaşeçkin’in ölüm nedeni ise açıklanmadı.

Yuri İvaşeçkin’in Hayatı ve Kariyeri

Yuri İvaşeçkin, 1933 yılında Novoşibirsk’te doğdu. Çocukluk ve gençlik yıllarını Altay bölgesinde geçiren İvaşeçkin, daha sonra Moskova Havacılık Enstitüsü’nden (MAI) mezun oldu. Kariyerine, Paraşüt ve Hava İndirme Teçhizatları Bilimsel Araştırma Enstitüsü’nde (NİEİ PDS) başladı ve burada T-4 paraşütünü geliştirdi.

Pavel Osipoviç Suhoy’un Tasarım Bürosu’nda Çalışmaları

İvaşeçkin, Ocak 1961’de Pavel Osipoviç Suhoy’un Deneysel Tasarım Bürosu’na (OKB-1) geçti. Burada Su-9, Su-15, Su-24 ve T-4 uçaklarının geliştirilmesine katkıda bulundu.

Mart 1968’den itibaren, T-8 saldırı uçağı (daha sonra Su-25 olarak adlandırıldı) projesi üzerinde gayri resmî olarak liderlik etti.

1974 yılının sonunda ise bu projenin resmi sorumlusu oldu. Tass ajansının aktardığına göre, İvaşeçkin’in liderliğinde, uçak için kavram geliştirmeden prototiplerin üretilmesi ve test edilmesine kadar tüm temel aşamalar tamamlandı.

Su-25’in Geliştirilmesi ve Liderliği

İvaşeçkin, 1980-1983 yılları arasında Su-25’in baş tasarımcısı olarak görev yaptı.

Bu uçak, Sovyetler Birliği’nin kara birliklerine hava desteği sağlamak üzere tasarlanmış bir saldırı uçağıydı.

Su-25, 1970’li yıllarda geliştirilmiş ve Sovyetler Birliği’nin dağılmasına kadar üretimi sürdürülmüştü.

Rusya’da ise 2009 yılında modernize edilmiş versiyonlarının üretimine yeniden başlandı.

SSJ-100 Projesi ve Sonraki Kariyeri

İvaşeçkin, 1985 yılının Kasım ayında Mikoyan Tasarım Bürosu’nda çalışmaya başladı. 2000’li yılların başında ise tekrar Suhoy’un Tasarım Bürosu’na döndü ve SSJ-100 uçak projesi üzerinde çalışmaya başladı.

2001-2007 yılları arasında, SSJ-100 için aerodinamik tasarımın geliştirilmesi ve yapısal güçlendirme çalışmalarını yönetti. 2007-2013 yılları arasında ise "Sivil Suhoy Uçakları" şirketinde başkan danışmanı olarak görev yaptı.

Ödülleri ve Başarıları

Yuri İvaşeçkin, Sovyetler Birliği Devlet Ödülü sahibiydi. Ayrıca, Emek Kızıl Bayrak Nişanı ve "Şeref Nişanı" ile ödüllendirilmişti. Ayrıca, P.O. Suhoy Ödülü’nün II. derecesine layık görülmüştü.

Su-25 ("Karga"): Kara Birliklerine Hava Desteği

Su-25, Sovyetler Birliği’nin kara birliklerine hava desteği sağlamak üzere tasarlanmış bir saldırı uçağıdır. 1970’li yıllarda geliştirilen uçak, Sovyetler Birliği’nin dağılmasına kadar üretildi. Rusya’da ise 2009 yılında modernize edilmiş versiyonlarının üretimine yeniden başlandı. Su-25, yerleşik VPU-17A top sistemi ile donatılmış olup, 30 mm’lik çift namlulu GŞ-30-2 uçak topuna sahiptir. Ayrıca, çeşitli kalibrelerde hava bombaları ve ek silah sistemlerini taşıyabilmektedir. Uçağın 10 adet silah ve yük asma noktası bulunmaktadır. Tek kişilik mürettebatı olan Su-25’in maksimum hızı saatte 950 km, pratik menzili ise yaklaşık 600 km’dir. 2023 yılında Rostec, Su-25’in yeni silah sistemleriyle modernize edilmesi planlarını açıklamıştı.

Sukhoi Superjet 100 (SSJ-100): Modern Bölgesel Yolcu Uçağı

SSJ-100 projesi, 2000’li yılların başında, Sovyetler Birliği’nin dağılmasından sonra Rusya’da sıfırdan geliştirilen ilk modern seri üretim yolcu uçağı oldu. "Suhoy" adı, projenin geliştiricisi olan "Sivil Suhoy Uçakları" şirketinden gelmektedir (şirket daha sonra "Bölgesel Uçaklar" olarak yeniden adlandırılmış ve Yakovlev şirketinin bir şubesi olarak faaliyet göstermeye başlamıştır). SSJ-100, ilk uçuşunu 2008 yılında gerçekleştirdi ve 2011 yılında ticari hizmetlere başladı.

--

Yuri İvaşeçkin, Rus havacılık tarihinde önemli bir yere sahip olan bir mühendis ve tasarımcıydı.

Su-25 saldırı uçağı ve SSJ-100 yolcu uçağı gibi önemli projelerin geliştirilmesindeki liderliği, onun havacılık alanındaki mirasını güçlü bir şekilde ortaya koymaktadır.

İvaşeçkin’in çalışmaları, Sovyet ve Rus havacılık endüstrisinin gelişimine büyük katkı sağlamıştır. Onun vefatı, havacılık dünyası için büyük bir kayıptır.