Tarihi Buluşma: Şi, Putin ve Kim, 2. Dünya Savaşı’nın Yıl Dönümünde Yanana Yürüdü
HABERRUS - Çin’in başkenti Pekin’de, Japonya’nın teslim olmasıyla sona eren İkinci Dünya Savaşı’nın 80. yıl dönümü dolayısıyla Tiananmen Meydanı’nda görkemli bir askeri geçit töreni düzenlendi.
Törende, Çin Devlet Başkanı Şi Cinping’in yanı sıra Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Kuzey Kore lideri Kim Jong-un, Belarus Cumhurbaşkanı Aleksandr Lukaşenko, Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan, Kazakistan Cumhurbaşkanı Kasım-Jomart Tokayev ve İran Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkian dahil olmak üzere 20’den fazla yabancı lider yer aldı.
Törenin Detayları ve Askeri Gösteri
Tören, Çin’in askeri gücünü sergilemesi açısından büyük bir öneme sahipti. Yüzlerce hava aracı, savaş uçakları, bombardıman uçakları ve hipersonik hızlara ulaşabilen füzeler tanıtılırken, Çin’in yeni geliştirdiği FH-97 adlı görünmez saldırı dronu da ilk kez sergilendi. Bu gösteri, Çin’in teknolojik ve askeri kabiliyetlerini dünyaya bir kez daha gösterme fırsatı sundu.
Putin’in Çin Ziyareti ve İkili Görüşmeler
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, dört günlük Çin ziyareti kapsamında 31 Ağustos’ta Pekin’e gelmişti. Ziyaret sırasında Şanghay İşbirliği Örgütü (ŞİÖ) Zirvesi’ne katılan Putin, Çin lideri Şi Cinping ile bir araya gelerek ikili ilişkilerin yanı sıra uluslararası ve bölgesel konuları ele aldı. İki lider, enerji, teknoloji ve güvenlik alanlarında iş birliklerini derinleştirme konusunda mutabakata vardı.
Trump’ın Çin’e Yönelik Mesajı
ABD Başkanı Donald Trump, Pekin’de düzenlenen askeri geçit töreni vesilesiyle Çin Devlet Başkanı Şi Cinping’e hitaben bir açıklama yaptı. Trump, Truth Social hesabından yaptığı paylaşımda, İkinci Dünya Savaşı sırasında Amerika Birleşik Devletleri’nin Çin’e verdiği desteğin hatırlanıp hatırlanmayacağını sordu. Trump, "ABD, Çin’in düşman işgalcilerden kurtulmasına yardımcı oldu. Birçok Amerikalı, Çin’in zaferi ve şerefi için hayatını kaybetti. Umarım hak ettikleri şekilde anılır ve hatırlanırlar" ifadelerini kullandı.
Trump, Çin halkına "muhteşem ve unutulmaz bir bayram" dileyerek, törene katılan Rusya ve Kuzey Kore liderlerine de ironik bir dille değindi. "Siz Amerika Birleşik Devletleri’ne karşı komplo kurarken Vladimir Putin ve Kim Jong-un’a en sıcak dileklerimi iletin" diyen Trump, bu sözleriyle neyi kastettiğini açıklamadı. Ancak, bu ifadeler, Trump’ın Çin, Rusya ve Kuzey Kore arasındaki yakınlaşmaya dair eleştirel tutumunu yansıtıyor.
Trump: Çin ve Rusya’dan Kaygı Duymuyor
Trump, tören öncesinde radyo sunucusu Scott Jennings’e verdiği röportajda, Çin ve Rusya’nın ABD’ye karşı bir "eksen" oluşturmasından endişe duyup duymadığı sorusuna yanıt verdi. "Hiç endişelenmiyorum" diyen Trump, ABD’nin dünyanın en güçlü silahlı kuvvetlerine sahip olduğunu ve Çin ile Rusya’nın ABD’ye karşı silahlı güç kullanmayacağını belirtti. Trump, böyle bir girişimin bu ülkeler için "yapabilecekleri en kötü şey" olacağını vurguladı.
Şi Cinping ve Putin’in Mesajları: Barış Çağrısı ve Yeni Dünya Düzeni
Askeri geçit töreninde konuşma yapan Şi Cinping, Çin’in İkinci Dünya Savaşı’ndaki rolünü övdü ve günümüzde insanlığın "barış ile savaş, diyalog ile çatışma arasında yeniden seçim yapmak zorunda" olduğunu belirtti. Şi, Çin’in tarihi boyunca barış yanlısı bir politika izlediğini ve uluslararası iş birliklerine önem verdiğini vurguladı.
Putin’in Yeni Dünya Düzeni Vurgusu
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ise daha önce yaptığı açıklamalarda, yeni dünya düzeninde "hegemonya" olamayacağını belirtmişti. Putin, Rusya’nın Batı uygarlığını düşman olarak görmediğini, ancak Batı’nın tek kutuplu dünya anlayışına karşı çıktığını ifade etmişti. Putin, uluslararası ilişkilerin eşitlik ve karşılıklı saygı temelinde yürütülmesi gerektiğini savundu.
Törenin Uluslararası Boyutu ve Siyasi Mesajlar
Pekin’deki askeri geçit töreni, sadece İkinci Dünya Savaşı’nın yıl dönümünü anmakla kalmadı, aynı zamanda Çin’in küresel askeri gücünü sergilemesi ve uluslararası ilişkilerdeki konumunu pekiştirmesi açısından da büyük bir öneme sahipti. Törende bir araya gelen liderler, bölgesel ve küresel politikalar konusunda ortak mesajlar verdi.
Pekin’deki askeri geçit töreni, İkinci Dünya Savaşı’nın sona ermesinin 80. yıl dönümünü anmakla birlikte, günümüzdeki uluslararası ilişkilerin ve askeri dengelerin de bir yansıması oldu.
Liderlerin tören sırasında verdikleri mesajlar, küresel politikadaki mevcut gerilimleri ve iş birliklerini yansıtarak, gelecekteki diplomatik ilişkilerin seyrini belirleyebilecek önemli ipuçları sundu.