Ekonomistler Arasında Görüş Ayrılığı: "Teknik Resesyon" Tartışmaları Alevlendi

HABERRUS - Rus ekonomisinin üçüncü çeyrek büyüme verileri, ekonomideki yavaşlama eğilimini teyit ederken, analistler arasında ekonominin gerçekte içinde bulunduğu duruma ilişkin tartışmaları da alevlendirdi.

Rosstat'ın açıkladığı ön verilere göre, Rusya ekonomisi Temmuz-Eylül döneminde bir önceki yılın aynı çeyreğine göre %0,6 büyüdü.

Büyüme Hızla Yavaşlıyor

Üçüncü çeyrekteki %0,6'lık büyüme, ekonominin yavaşlama temposunu net bir şekilde ortaya koydu. Büyüme hızı, yılın ilk çeyreğinde %1,4, ikinci çeyreğinde ise %1,1 seviyesindeydi. Mevcut rakam, Merkez Bankası'nın %0,4'lük tahmininin biraz üzerinde gerçekleşirken, Ekonomi Bakanlığı'nın beklentisiyle örtüştü. Resmi kurumlar, 2025 yılı sonu büyüme beklentisini %0,5 ile %1 aralığına indirmiş durumda.

Ekonomistler Arasında Görüş Ayrılığı: "Sıfırın Eşiğinde"

Büyümenin niteliği ve üç aylık bazdaki performansı konusunda analistler farklı görüşlere sahip:

Bazı analistler mevsimsel etkilerden arındırılmış halde "zayıf ama pozitif" bir büyümeye işaret ediyor.

"Astra UA"dan Dmitriy Polevoy'a göre, mevsimsellikten arındırılmış çeyreklik büyüme %0,15 seviyesinde ve bu "neredeyse bir duraklama" anlamına geliyor.

VEB Enstitüsü ise daha karamsar bir tablo çizerek, 2025'in tüm çeyreklerinde mevsimsel etkilerden arındırılmış GSYİH'nın sıfır veya negatif bölgede olduğunu, üçüncü çeyreğin sıfırlandığını öne sürüyor.

Büyümenin Dayanağı Tüketim, Ancak Dayanıklı Değil

Büyümenin yapısı, iç talebe olan bağımlılığı gözler önüne seriyor. Üçüncü çeyrekte, lokanta ve kafeler (%8,9), perakende ticaret (%2,1) ve inşaat (%1,2) gibi tüketim odaklı sektörler büyümeye destek oldu.

Ancak, imalat sanayisindeki durum endişe verici. İmalat sanayisinin 24 alt dalından 17'sinde fiziki üretim düşüş yaşanırken, sadece 5 dalda %1'in üzerinde artış görüldü.

Savunma sanayii ile bağlantılı sektörlerde bile soğuma emareleri belirdiği not ediliyor.

Tartışma: Teknik Resesyon ve Stagasyon

Bu ortamda, ekonominin "stagasyon" veya "teknik resesyon" içinde olup olmadığı sorusu yeniden gündeme geldi. Yıl sonu için hala pozitif bir büyüme öngörülse de, bazı analistler ekonominin yıl başından bu yana teknik resesyonda olabileceğini, diğerleri ise durumu "stagasyon" olarak nitelendiriyor.

Büyümenin temel dayanağı olan tüketimin ise reel ücretlerdeki yavaşlama ve istihdamın azalması nedeniyle sürdürülebilirliği şüpheyle karşılanıyor.

Rus ekonomisi, tüketime dayalı, zayıf bir büyüme patikasında ilerliyor.

Sanayi ve yatırım gibi sektörlerin beklenen toparlanmayı gösterememesi, ekonominin yeni bir büyüme döngüsüne girmesi önündeki engeller olarak görülüyor.

Önümüzdeki dönemde, ekonominin içinde bulunduğu bu "gri bölgeye" ilişkin tartışmaların yoğunlaşması bekleniyor.