Rus Kommersant gazetesi Türkiye'deki darbe girişimi gerekçesiyle emekli ve görevli komutanların tutuklanmasını geniş şekilde ele aldı. Gazete, "Türk ordusunun darbe yapacak gücü kalmadı" yorumunda bulundu. Pavel Belıh imzalı haberde ordu içindeki gizli örgütün hükümeti devirmek için bir dizi terör olayı ve provokasyon planladığı belirtildi. Kommersant, "Bu tutuklamalar Türkiye'nin siyasi İslam kimliği ile öne çıkan sivil yönetim ve ülkenin laik ilkesini savunan askerler arasında uzayıp duran mücadelenin yeni bir noktası oldu...Türkiye Başbakanı Recep Tayyip Erdoğan, darbe yapmak isteyen askerlerin geniş çaplı planlarının ortaya çıkardıklarını duyurdu. Tutuklular arasında emekli ve görevli askerler bulunuyor. Burada Genelkurmay eski Yardımcısı Ergin Saygun, Hava Kuvvetleri ve Deniz Kuvvetleri eski komutanları İbrahim Fırtına ve Özden Örnek, emekli generaller Engin Alan, Ayhan Taş, Ayhan Poyraz, ayrıca da bazı binbaşılar da var." bilgisini verdi.

Kommersant'a göre, ordudaki üst düzey komutanlar 2003 yılında ülkenin istikrarını bozmak için bir plan hazırladı. Bu plan camilerde ve başka kamusal alanlarda bombalar patlatmayı ve Ege Denizi'nde bir Türk uçağını düşürmeyi, ardından da Yunanistan'ı bu gerekçeyle suçlamayı öngörüyordu. Tüm bu eylemler de Türkiye'de kaosa yol açacak, Yunanistan'la savaş çıkarılacak ve böylece de askeri bir darbe için koşullar oluşturacaktı.

Çetin Doğan'ın açıklamaları kafa karıştırıyor

Askerler hükümeti devirmekle ilgili tüm iddiaları yalanladı. Türkiye Genelkurmay Başkanı İlker Başbuğ'a göre darbe planıyla ilgili suçlamalar "esası ve temeli olmayan" iddialar. Başbuğ, üst düzey askerlerin mahkemelerde yargılanmasını ise "belirli siyasi güçlerin" işi olduğunu iddia ediyor. Skandal olayın önemli figürlerinden sayılan Birinci Ordu eski Komutanı Çetin Doğan'ın iki farklı açıklaması Kommersant'ın dikkatini çekmiş. "Bu tür suçlamalar, ordunun moralini çökertmeyi amaçlayan kampanyanın bir parçası sayılıyor." ifadesini kullanan Doğan'ın "Bu, öncelikle cumhuriyetin temellerini korumak ve savunmak için gerekli ve önemli araç." değerlendirmesine yer vermesi gazeteye göre kafaları karıştırıyor.

Rus gazete, uzmanlara atıfta bulunarak Türkiye'de askeri bir darbenin olasılığına da değiniyor: "Son on yıllarda da ordu ülkede sürekli iktidar değiştirdi, 1960, 1971, 1980 ve 1997 yıllarında askeri darbeler gerçekleştirildi. Bazılarına göre, bu tutuklamalar her zaman ülkenin laik düzeninin garantörü sayılan askerlerin nüfuzunu sarsmak için iktidar partisinin yeni bir girişimi sayılıyor... Erdoğan'a göre tutuklananların suçuyla ilgili yargının elinde inandırıcı kanıtlar var. Başbakanlık çevresinde şunu da gizlemiyor: Konu burada belirli şahsiyetlerle ilgili değil. Hükümet ordunun sürekli devlet işinde müdahele etme uygulamasına son vermek istiyor ve hatta bunun için anayasayı değiştirmeyi düşünüyor. Ki son Anayasa 1980 askeri darbesinden sonra yazılmıştı. Ak Parti'ye göre anayasa reformu ülkeyi Avrupa Birliği'ne daha da yaklaştıracak."

Askerlerin çoğu darbe emrine itaat etmeyebilir

Gazeteye göre, son yıllarda ordunun saygınlığı önemli ölçüde gözden düştü ve eskiden olan destekten şimdi yoksun. Haberde, "Eğer subaylar darbeyi düşünseler bile, darbeyi yapacak güçleri kalmadı. Artık askerlerin saygınlığı eskisi gibi değil. Ordunun içinde de birliktelik gözlemlenmiyor: Sokağa çıkmak ve iktidarı yıkmak emrine bir çoğu itaat etmeyebilir." yorumunda bulundu.

Fuad Seferov, Moskova, Cihan