Sovyet lideri Kruşçev, kızdığı kişiye “Türk” derdi

Sovyetler Birliği eski liderlerinden (1953-1964) Nikita Kruşçev, çok kızdığı kişilere “Türk” (Turok) diye dediği ortaya çıktı. Rusça’da “Türk” veya “Türk müsün nesin?” ifadeleri anlamakta güçlük çeken kişiler için kullanılırken, bugün de halen geçerliliğini yitirmeyen bir hakaret ifadesi olarak biliniyor.

Rus İtogi dergisine özel konuşan Kruşçev’in ABD’de yaşayan oğlu Sergey Kruşçev babasıyla ilgili özel anıları paylaştı. Babasının sade birisi olduğunu, gözü parada, pulda olmadığını belirten oğul Kruşçev, bir sonraki Başkan Leonid Brejnev’in pırlantalara ilgi duyduğunu iddia etti. Kruşçev, babasının öldükten sonra Kızıl Meydan yerine Novodeviçye mezarlığında toprağa verilmesinden de sitem etti.

Babasının küfürü sevmediğini de kaydeden oğul Kruşçev, SSCB liderinin kızdığında “Türk”  dediğini de ifade etti. Kruşçev, “Öncü ressamların (modern) resim sergisi başlamıştı. Yaklaşık 50 ressam modernizmi protesto etmek amacıyla yukarıya mektub gönderdi. Kruşçev’i Manej sergi salonuna götürdüler. Kendisinin zamanı yoktu, ama Mihail Suslov (Komünist partisi ideologu) Kruşev’i oraya gitmeye ikna etti. Orada hiçbir skandal falan olmadı. Kruşçev küfür etmedi. Genelde kendisi, “Türk” ve “Haylaz” dışında ağır ifade kullanmazdı.” dedi.

Rusya’da “Türk” veya “Türk müsün nesin?” sözü halen günümüzde de kullanılırken, uzmanlar bunun tarihi kökünü Rus-Türk savaşlarına bağlıyor. Cihan’a konuşan Moskova Devlet Diller Üniversitesi Türk Dili ve Kültür Merkezi Başkanı Prof. Dr. Tevfik Melikov, Kruşçev’in aslında Sovyetlerin renkli liderlerinden biri olduğunu anlatarak, “Kruşçev sade bir ailede, işçi ailesinde doğmuştu. Çarlık Rusyası’nda o dönemler ve önceki dönemler “Türk” sözünü “kafası basmayan, anlamakta zorlanan” insanlar için kullanılıyordu. SSCB yıllarında da bu böyle idi. Ve günümüzde de zaman zaman buna rastlıyoruz. Hatta 1951 yılında Türk şairi Nazım Hikmet, Moskova’ya geldiğinde kendisine özel araba ve şoför ayrılmıştı. Birgün arabayı polis durduruyor. Şoför polisin yanına gidiyor ve epeyce tartışıyor. Arabaya geri gelen sinirli şoföre Nazım, “Ne oldu Vanya?” merakla sorunca Rus şoför, “Turok!” (Türk) patlıyor. Tabii daha sonra şoför şaire olayı anlatarak özür diliyor.” diye konuştu.

Fuad Seferov, Moskova, Cihan