Putin Rusya’nın Atatürk’ü olabilir

The Moscow Times yazarlarından Aleksey Bayer, 19. yüzyılın ‘hasta adamı’ Osmanlı İmparatorluğu’ndan Türkiye Cumhuriyeti’ne geçişi sağlayan Mustafa Kemal Atatürk’ü Rusya için örnek gösterdi. Rusya’nın son yüzyılda Bolşevik devrimi, İkinci dünya savaşı, Afganistan savaşı ile büyük yıkımlar yaşadığını kaydeden yazar, ülkenin mevcut durumdan çıkış için yetkin bir lidere ihtiyacı olduğunu söyledi. Rusya Başbakanı Vladimir Putin’in hala güçlü bir lider olduğunu ifade eden yazar, “Putin, Rusya’nın Atatürk’ü olabilir.” değerlendirmesinde bulundu.

Rusya’nın içine bulunduğu sorunları anlatan yazar, “Rusya’da doğum oranları hayli düşük. Benzer durum İtalya ve İspanya’da da var. Ancak onlarda yaşam süresi Rusya’nın çok üzerinde. Rusya’nın nüfusu bu nedenle hızla düşüyor. Şehir çevreleri terk edilmiş hayalet kasabaları andırıyor.” ifadelerini kullandı.

En büyük sorunlardan birinin de rüşvet olduğunu kaydeden yazar, batıda en çok rüşvetin olduğu ülkede bile bürokratların devlet için çalıştığını söyledi. Bayer, “Rusya’da devlet bürokratlar için varmış gibi algılanıyor. Duma’da çıkarılan bir çok kanun da rüşvetin kolaylaştırılmasını sağlıyor.” tespitinde bulundu.

Tarihte yaşanan acıları, Birinci Dünya Savaşı, Sivil Savaş, İkinci Dünya Savaşı ve Sovyetler Birliği’nin acımasız lideri Stalin’in öldürdüğü 10 milyonları hatırlatan Bayer, “Halkın sosyal yapısı bozuldu. En parlak ve zeki olan insanlar yok edildi. 1979 yılında Afganistan savaşı başladığında devlet en geniş topraklara ulaşmıştı.” bilgisini verdi.

Petrol gelirleri oligark ve devlet görevlilerine gitti

Sovyet imparatorluğunun bir anda yıkılmaya başladığını ifade eden yazar şu cümleleri kullandı: “Önce Doğu Avrupa’yı, sonra diğerlerini kaybettik. Rusya’nın süper gücü ve uluslar arası etki kapasitesi yok oldu. Şimdi, Çin’den gelen göçmenler Doğu Sibirya’ya yerleşiyor. Rusya ürettiği zenginlikleri israf etti. Rekor petrol fiyatları sonrası elde edilen gelirler de oligarklar ve devlet görevlilerini zengin etti. Ortalama halk için bu sadece yüksek enflasyon anlamına geliyor. Ordu, polis, sağlık sistemi, eğitim ve sosyal hizmetler her geçen gün daha da kötüleşiyor.”

Birinci Çar Nicholas’ın Osmanlı İmparatorluğu’nu 19. yüzyılın hasta adamı olarak tanımladığını hatırlatan Baymen, “Savaşlar tüm Avrupa’yı baştan başa kavurmuştu. Türkiye liberal ve reformcu Mustafa Kemal Atatürk sayesinde ulusal bir yok oluştan kurtuldu.” tespitinde bulundu.

Putin’in henüz Atatürk kadar bir modernleşme öncüsü olamadığı yorumunda bulunan yazar, “Putin birden iktidara geldi. Eski sloviki yoldaşları ile birlikte hareket etmek zorunda kaldı. Onun döneminde gerileme hızlandı. Ancak, o hala Rusya’nın Atatürk’ü olabilir. Putin hala Rusya’nın en güçlü adamı. Kendisine hem saygı duyuluyor, hem de korkuluyor. Hafif sıklet Medvedev Putin’in korumasında olmasına rağmen, yetersiz bürokratları görevden almaya başladı. Putin bunu planladı, ya da kazara oluyor. Ancak Rusya’da mevcut ikili yapının ulusal bir canlanma getirme ihtimali hala var.” yorumunu yaptı.

Faruk Akkan, Moskova, Cihan