"Sarkisyan, Hocali katliamı nedeni ile yargılanmalı"
Rus akademisyen Yuri Pompeyev, 26 Şubat 1992’te yaşanan Hocali soykırımından Rusya eski Devlet Başkanı Boris Yeltsin’in de sorumlu olduğunu belirtti. Rusya'nın 366'ıncı askeri alayının yardımıyla Ermeni silahlı birliklerinin Azerbaycan’ın Yukarı Karabağ bölgesindeki Hocali kentinde sivillere yönelik saldırısında 106'sı kadın ve 83'ü çocuk olmak üzere toplam 613 Azeri vatandaşı öldürülmüştü. Rusya'da yaşayan Azeri diasporası Ermenistan Cumhurbaşkanı Serj Sarkisyan ve diğer Ermeni yetkililerin katliam nedeni ile yargılanmaları gerektiğini belirtiyor.
Dünyanın çoğu ülkesinde Hocalı soykırımını anma etkinlikleri düzenlenirken, Rusya’da yaşayan Azeri diasporası trajik olayla ilgili Moskova’da basın toplantısı düzenledi. Rus uzman ve akademisyenlerin katılımıyla Rosbalt haber ajansında gerçekleştirilen toplantıda önce Hocalı soykırımıyla ilgili video gösterisi sunuldu. Daha sonra 1992 yılında Yukarı Karabağ’da Sovyet üst düzey askeri yetkilisi olarak görev yapan emekli general Aleksandr Voloh, St.Petersburg kentinden video aracılığıyla yaptığı konuşmada Hocalı soykırımı sorumlularının cezalandırılmasını talep etti.
Emekli general, "Bu soykırımdır! Bu Yukarı Karabağ için bağımsızlık savaşı falan değildir! Ben şahidim o trajik olaylara. Başkasının toprağını zorla alarak oradaki masum insanları öldürmek bağımsızlık savaşı değildir! Bunun adı soykırımdır! Hocalı soykırımını yapan katiller cezalandırılmadıkları sürece, Karabağ’da barış için hiç bir gelişme olamaz" dedi.
Dünya Azerbaycanlılar Kongresi Rusya Başkanı Prof. Dr. Mir Eşref Fetiyev de Sovyet yönetiminin Yukarı Karabağ’da ilk çıkan ihtilaflara göz yumduğunu belirterek, "Hocalı soykırımına adım adım hazırlanıyorlardı. Kasım 1991’de Hocalı’yı tamamen kuşattılar. Son helikopter ulaşımı Ocak 1992’de gerçekleştirildi. Ama kent Ermeni cellatlara kahramanca direniyordu. Şubat ayında ise kentten çıkmak isteyen sivil halkı vahşice katlettiler! Burada toplanmamızın ana nedeni de bugün halen iktidarda bulunan katillerin cezalandırılmasını talep etmektir. Bu isimler Cumhurbaşkanı Serj Sarkisyan, Savunma Bakanı Seyran Oganyan ve başka katillerdir" diye konuştu.
Rus akademisyen yazar Pompeyev, Hocalı soykırımından dönemin Rusya lideri Yeltsin’in de sorumlu olduğunu kaydetti. Pompeyev, "Soykırımı Ermeni katiller ve 366 Rus alayı yaptı. Bu askeri birlik Rusya’ya ait idi. Peki dönemin Rusya lideri Yeltsin neden önceden alayı bölgeden çekmedi. İsteseydi bir kararla 366 alayı başka bölgeye aktarırdı. Ama bunu yapmadılar. Orada Azeri halkını öldüren Rus askerlerin hepsi serhoş idi. Bugün onlar yaptıklarından utanıyor. Ama korktukları için konuşamıyor. Ben çoğuyla yıllar sonra görüşebildim. Hepsi suçlarını itiraf ediyor" dedi.
Rus yazar Aleksandr Fomenkov, soykırımla ilgili Sarkisyan’ı suçlayarak, "Benim doğduğum kenti Alman Naziler’den 416 nolu Azeri askeri birliği kurtardı. Ama Rusya, Ermenistan lideri ve aynı zamanda Hocalı soykırımın katili Sarkisyan’ı bağrına basıyor. Bu bana ve doğduğum kente büyük hakarettir!" diye konuştu.
Sarkisyan dünya mahkemesinde yargılanmalı
Daha sonra başta Rus-İsrail uzman yazarı Avigdor Eskin olmak üzere tüm konuşmacılar Hocalı soykırımı suçlularının dünya mahkemelerinde mutlaka yargılanması gerektiğini belirtti. Yapılan ortak açıklamada, "Sarkisyan başta olmak üzere katiller dünya mahkeme sandalyesinde yargılanmalı. Bunun için gerekli çalışmalar başlatıldı. Terörist liderler mutlaka cezasını almalı. Adalet adına bu işlemler yapılacak" denildi.
Fuad Seferov, Moskova, Cihan