Davutoğlu: Füze kalkanı ne Rusya ne de İran’a yönelik
Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu, NATO füze kalkanının Rusya ve İran’a yönelik olmadığını belirtti. Moskova’ya yaptığı ziyarette İnterfaks ajansı dış politika muhabiri Andrey Baranovski’ye özel konuşan Davutoğlu, Rus-Türk ilişkileri, ayrıca Ankara’nın Suriye ve İran’la ilgili tutumlarına da açıklık getirdi.
Rus meslektaşı Sergey Lavrov’la gerçekleştirdiği Ortak Stratejik Planlama Grubu toplantısına değinen Dışişleri Bakanı, “Bundan sonraki kısım ise zirvedir. Tabii bu, Rusya’daki seçimlerden sonra olacak. Seçimden sonra önümüzdeki aylarda Rus partnerlerimizin uygun bir tarih teklif edeceğini bekleyeceğiz. Toplantı Türkiye’de yapılacak” bilgisini verdi.
Halkıyla ihtilaf halinde bulunan hiçbir devlet lideri iktidarda kalamaz
Rus muhabirin “Suriye lideri Beşşar Esed’ın iktidarda kalabileceğine” ilişkin sorusu üzerine Davutoğlu, “Onun iktidarda kalıp kalmayacağına bizden ziyade Suriye halkı karar verecek. Fakat şimdi Suriye halkına bu hususta karar verme hakkı tanınmıyor. Bugün şiddet durdurulmalı, kentlerde sivil halka ordunun yaptığı saldırılara artık son verilmeli. Bizim tutumumuz şu: Tam güvenlik ve reformlar gerekli. Fakat ne yazık ki, Suriye yönetimi reformların yapılması ve sivil halk için güvenliğin sağlanmasına ilişkin bizim tavsiyelerimizi, Arap Birliği ve Rusya dahil tüm uluslararası kamuoyunun tavsiyelerini dikkate almadı. Dolayısıyla şimdiki krizden Suriye rejimi sorumluluk taşımakta” cevabını verdi.
Muhabirin, “Suriye’de kriz sona ererse ve Esed iktidarda kalırsa Türkiye ile Suriye arasındaki ilişkiler düzelir mi?” sorusunu Davutoğlu, “Halkıyla ihtilaf halinde bulunan hiçbir devlet lideri iktidarda kalamaz. Bahsettiğiniz senaryo mümkün değil. Liderler, rejimler ve yönetimler ancak halk tarafından destekleniyorsa ayakta kalabilir. Kendi halkıyla mücadele etmek ve aynı zamanda iktidarda kalmak imkansız… Biz Suriye yönetiminin sivil halka karşı orduyu kullanmasına ve onların öldürülmesine son vermesi gerektiğini söylüyoruz. Ayrıca Suriye muhalefetinin taleplerini barış yolu ve barış yöntemleriyle ifade etmesini her zaman tavsiye ettik. Ama Suriye rejimi kendi halkına barışçıl gösteriler yapma izni vermiyor” şeklinde cevapladı.
Esed’in cezalandırılması yönündeki çağrılara da değinen Dışişleri Bakanı, “Belirttiğim gibi, bu tür konuların geleceğini Suriye halkı kararlaştırmalı. Biz onların adına karar veremeyiz” dedi.
Davutoğlu, Suriye muhalefetinin Türkiye’de buluşmasının normal olduğunu ifade ederek, “Türkiye demokratik bir ülkedir. Türkiye’de kim isterse toplanabilir. Suriye muhalefeti Türkiye’de buluşuyor. Ve biz Suriye rejiminin temsilcilerinin onlarla Türkiye’de buluşması fikrini destekliyoruz. Biz herhangi bir ülkede hiçbir silahlı grubu hiçbir zaman desteklemedik. Kaçan göçmenler de Türkiye’ye gelebilir ve onlar geliyor da: Ülkemizde artık Suriye’den gelen 9 bin 500 göçmen var” dedi.
İran’ı tehdit olarak görmüyoruz
İran’la ilgili son gelişmeleri değerlendiren Davutoğlu, “İran’la ilişkilerimiz çok iyidir ve biz Tahran ile “5 artı 1” formatındaki görüşmelerin başlatılması için çok çaba harcıyoruz. Türkiye bu konunun barışçı çözümünü bulmak için çabalarını sürdürecek. Tabii, BM Güvenlik Konseyinin kararları hukuken zorunludur, fakat tek taraflı diğer yaptırımlar zorunlu değildir ve Türkiye ile İran arasındaki ekonomik ilişkiler uluslararası hukuk çerçevesinde sürdürülecek” şeklinde konuştu.
Rus muhabirin, “Türkiye NATO üyesidir. İttifak ise Avrupa’da kurulmakta olan füze kalkanının esas hedefinin İran olduğunu saklamıyor. Türkiye bu tutuma yeşil ışık yakıyor mu?” sorusuna Dışişleri Bakanı, “NATO saklamıyor derken neyi kast ediyorsunuz? NATO’nun hiçbir belgesinde füze kalkanının herhangi bir somut ülkeye karşı kurulduğundan bahsedilmiyor… Ben NATO’nun herhangi bir temsilcisinin kurulmakta olan füze kalkanının hedef olarak bir ülkeye işaret ettiğine dair hiçbir resmi açıklamasını görmedim… Biz de Türkiye için böyle tehdidi görmüyoruz. Biz Türkiye için komşularımızdan kaynaklanan hiç bir tehdidi görmüyoruz” yanıtını verdi. Bunun üzerine muhabir, “Avrupa’nın diğer ülkeleri için ne dersiniz?” sorusunu yöneltince Dışişleri Bakanı Davutoğlu, “Bu konuda karar verecek olan biz değiliz, fakat biz kendimiz için bir tehdit görmüyoruz. NATO ne İran’a ne de Rusya’ya karşı, hiçbir ülkeye karşı değildir” dedi.