İsrail, Esed sonrası ismi Putin’e bırakmış

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in 25-26 Haziran’da gerçekleştirdiği Ortadoğu ziyaretinde, İsrail’li yetkililerin İran karşıtı olması şartıyla Suriye’de yeni liderin belirlenmesini Moskova’ya bıraktıkları iddia edildi. Beşşar Esed sonrası ismi Moskova’ya bırakan İsrail’in ikinci şartı, Suriye politikalarında değişiklik.

Komsomolskaya Pravda gazetesi, Rus liderle, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ve Dışişleri Bakanı Avigdor Lieberman’la yaptığı görüşmenin kayıtlarını ele geçirdiğini iddia etti. İsrail Dışişleri Bakanlığına yakın kaynaklardan İbranice olarak ele geçirilen belgeleri gözden geçirme imkanı bulduklarını ifade eden gazete, İsrail’in Suriye’de Beşşar Esed rejiminin yıkılmasından endişe ettiği yönündeki kaygıların da doğru olmadığını açıkladı. Gazeteye göre İsrail, Suriye’de Irak ya da Somali benzeri bir parçalanma hedefliyor.

Gazeteye göre İsrail, Suriye’de ayaklananları kontrol ediyor ve artmasından endişe etmiyor. Genel kanaatin aksine Esed rejimine karşı olan İsrail, Suriye’nin düşman gruplar oluşturarak Somalileştirilmesi ya da Irak gibi bölünmesine istekli.

İddialara göre Netanyahu, Rus lidere Suriye politikalarını değiştirmeleri karşılığında, Esed sonrası isme karar vermelerini önermiş. Tek talepleri ise İran karşıtı olması.

Görüşmede Netanyahu, Putin’e, “Siz Esed’in halefini belirleyebilirsiniz. Biz de bunu destekleriz” dedi. “Ancak bir şartla, seçtiğiniz aday, İran’la ilişkileri kesecek” değerlendirmesine karşılık Putin, “Beşer sonrası için sizin bir adayınız var mı?” sorusunu yöneltti. “Hayır” cevabını veren Netanyahu, “Biz bunu düşünür ve sizi bilgilendiririz” ifadesini kullandı.

İsrail’in Suriye için Irak ya da Somali tarzı bir model öngördüğünü iddia eden gazete, Suriye’nin büyük bölümünün muhalif grupların kontrolünde olduğunu da Putin’e iletmiş.

Gazete G-20 zirvesinde Putin ve ABD Başkanı Barack Obama arasındaki görüşmelere de yer verdi. Gazeteye göre Putin görüşmede Obama’ya Esed konsunda ısrarcı olmadıklarını, Esed’in Moskova’dan daha çok Paris’e gittiğine değinmiş. Obama da, Suriye’nin İsrail’in baş düşmanı olduğu, Esed’in Tahran’la sıkı ilişki kurduğu, Hamas’a destek verdiği ve sivil halka ateş açtığı gerekçelerini sıralamış.

İddialara göre Putin de Suriye’de akan kandan Esed kadar Suudi Arabistan ve Katar’ın da sorumlu olduğunu, İsrail’in Suriye’yi tıpkı Irak ve Somali’ye dönüştürmek istediğini belirtmiş.