Putin'e gösterilen ilgi Obama'ya gösterilmedi

İki gündür Kahire’de bulunan Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah El-Sisi ile yaptığı ortak basın toplantısında, maliyeti 10 milyar doları bulan nükleer enerji santrali kuracaklarını açıkladı.

Başkent Kahire’deki Kubbe Sarayı'nda bugün gerçekleşen ikili görüşmelerin ardından basın karşısına çıkan iki ülke lideri yapılan anlaşmaları sıraladı. İlk açıklamayı yapan Mısır Devlet Başkanı Sisi, birçok alanda ortak kararlar aldıklarını duyurdu. Sisi, bunlardan en dikkat çekeninin, maliyeti 10 milyar dolar olduğu belirtilen ülkeye kurulacak ilk nükleer enerji santrali olduğunu dile getirdi. Daba kentine kurulmasına karar verilen bu santralin 2800 megavat gücünde olacağı belirtildi.

Sisi, 2014’te Soçi’de ön görüşmesi yapılan yaklaşık 3 milyar değerindeki askeri anlaşmada da mutabakat kaldıklarını belirtti. Sisi ayrıca, Rusya’nın Mısır’da bir de serbest bölge kuracağını ifade etti. Yemen ve Suriye sorunlarına da değinen Sisi, bu bölgede istikrarın sağlanması için tüm taraflarla masaya oturulması gerektiğini vurguladı. Mısır Devlet Başkanı, Filistin barışı için Kudüs’ün başkent olması şartıyla İsrail’le görüşmelerin yeniden başlaması gerektiğini bildirdi.

Devlet Başkanı Putin ise 10 yıl aradan sonra Mısır’da olmaktan gurur duyduğunu belirterek, Mısır’ın atom enerjisi ve uzay araştırmaları alanında kullanmak üzere Rus Uzay Üssü’nü ortak kullanma kararı aldıklarını açıkladı. Putin, petrol ve petro kimya ürünlerinin ortak üretimi ve rafine edilmiş hazır gazı, 5 yıllık yeni bir anlaşma yaparak Mısır’a vermeye devam edeceklerini bildirdi. Putin, Sisi’yi ikinci kez ülkesine davet ettiğini de duyurdu. İki lider, turizm, eğitim, otomobil yedek parça ve ulaşım araçları üretimi hususunda yeni anlaşmalara imza attı.

Öte yandan, yapılan bu anlaşmalarla nükleer santral inşaatını Rusatom şirketinin yapacağı ve bundan sonra Rus şirketlerinin Mısır’da yatırım yapması ve inşaat sektöründe faaliyet göstermesi de karara bağlanmış oldu.

Ülkenin önde gelen analistleri, Kahire yönetiminin ABD Devlet Başkanı Barak Obama’ya göstermediği ilgiyi Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’e gösterdiğini belirttiler. İlk kez bir devlet başkanının havada Mısır Silahlı Kuvvetleri'ne ait iki uçağıyla karşılandığı, bunun Obama’ya yapılmadığı aktarıldı.

Bugün ikili görüşmelerin yapılacağı Kubbe Sarayı'nda 21 pare top atışı yapılmış ve Putin atlı birliklerle karşılanmıştı. Mısır Devlet Başkanı Sisi'nin, Rus mevkidaşını karşılamak için havaalanına gitmesi dikkat çekmişti. Mısır’ın, Rusya’yı arkasına aldığını savunan bölge uzmanları ise Türkiye ile yapılması planlanan anlaşmaların birçoğunun bu ülkeyle imzalanmasını, bölgenin ABD ekseninden Rusya eksenine kayması olarak görüyor. Uzmanlar, Kahire’nin, askeri müdahaleyi açıktan desteklemediği için Obama’ya kızgın olduğunu, Moskova ile ittifak kurarak öç aldığı yorumunu yapıyor.

Rusya, Temmuz 2013’te ordunun, Mısır’ın demokratik yollarla seçilmiş ilk Cumhurbaşkanı Muhammed Mursi’ye karşı gerçekleştirdiği müdahaleyi ilk destekleyen ülkeler arasında olmuştu. Müdahaleyi gerçekleştiren Abdulfettah El-Sisi, geçen yıl Ağustos ayında Rusya'ya yaptığı ziyarette Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile bir araya gelmişti.

Öte yandan Rusya, 1970 yılında Cemal Abdül Nasır’ın ölümüne kadar Kahire'yle çok yakın ilişkiler kurmuştu. Nasır'ın ölümünün ardından iş başına gelen yeni Cumhurbaşkanı Enver Sedat ve daha sonra 30 yıl ülkeyi yöneten Hüsnü Mübarek’in ABD yanlısı politikalar izlemesi Rusya için bir kayıp olarak gözüküyordu. Rusya ile yeni bir döneme giren Mısır'ın, her yıl 1,5 milyar askeri yardım yapan ABD'den nasıl bir tepki alacağı ise merak konusu.