Putin-Obama zirvesi beklentileri karşılamadı
Birleşmiş Milletler 70. Genel Kurul toplantısına katılan Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, ABD Başkanı Barack Obama ile Kasım 2014'ten bu yana ilk kez yüz yüze görüştü.
Tarihi zirvede Ukrayna krizi, yaptırımlar, Suriye sorunu, IŞİD terör örgütü ile mücadele ve ikili ilişkiler ele alındı. İki lider de gerek BM Genel Kurul konuşmalarında gerekse ikili görüşme ve basın açıklamalarında tansiyonun yükselmesini önlemek için çaba sarf etti. Putin ve Obama'nın 1 saat 40 dakikayı bulan görüşmeleri kendi pozisyonlarını yüz yüze anlatma adına anlamlı bulunurken, diyalog sürecinin dışişleri bakanları ve çalışma grupları düzeyinde devam ettirilmesinde mutabakat sağlandı. Rusya'nın etkili siyaset bilimcilerinden Fyodor Lukyanov, Rusya ve ABD'nin Suriye'ye yönelik politikalarında herhangi bir değişim beklemediğini, tarafların birbirlerinin adımlarını takip ettiğini söyledi. Putin-Obama zirvesini takip eden Gazeta.ru'dan Natalya Galimova'ya göre de ilerleme sağlanamadı. Galimova, Putin'in ABD ile ilişkilerin kötü olduğunu söylemekle yetindiğini, ancak düzelme umudu ile ilgili herhangi bir ifade kullanmadığına dikkat çekti. En büyük endişe ise Rusya'nın da hava operasyonlarına başlaması durumunda ABD öncülüğündeki koalisyon güçleriyle karşı karşıya gelme riski.
Rusya, hava operasyonlarına katılabilir
Rus liderin basın toplantısında Suriye'de hava operasyonlarına katılabileceklerini açıklaması bölgede dengelerin değişebileceğinin işareti olarak yorumlandı. ABD öncülüğünde bölgede koalisyon güçlerinin düzenlediği operasyonları eleştiren Putin, Suriye'de uluslararası hukukun ihlal edildiğini söyledi ve IŞİD terör örgütüne karşı etkin bir mücadele yapılmadığı eleştirisi getirdi. Putin'e göre terör örgütleri ile etkin mücadele eden Suriye ordusu ve Kürt milis gruplarının desteklenmesi gerekiyor. IŞİD terör örgütü ABD'nin bölgeye müdahale etmesi için olduğu kadar Rusya için de bir araca dönüştü. Putin bölgede 2 bin kadar Rusya vatandaşının IŞİD cephesinde savaştığını, bunlarla mücadele için Esed'e destek vermekten başka çarelerinin olmadığını söyledi. Batılı ülkeleri terör örgütlerini finanse etmek ve flört etmekle suçlayan Rus lider, yakın ve uzak gelecekte bunun çok büyük tehditler oluşturabileceği uyarısında bulundu.
Geçiş döneminde Esed'e yeşil ışık
ABD Başkanı Obama ise BM Genel Kurulu'nda yaptığı konuşmada Suriye lideri Beşşar Esed için “üzerlerine varil bombaları atarak masum çocukları öldüren bir tiran” ifadesini kullandı. Rusya'nın Esed'in alternatifinin daha kötü olacağı yönündeki değerlendirmelerini yeterli bulmayan Obama, her şeye rağmen Rusya ve İran'la işbirliğine hazır olduğunu açıklaması dikkat çekti. ABD Dışişleri Bakanı John Kerry'nin geçiş hükümetinde Esed'in varlığına yeşil ışık yakması, Türkiye dahil bir kısım Avrupa ülkelerinden de benzer işaretlerin gelmesine neden oldu.