NATO’nun geleceği, Trump politikaları ve Rusya - ANALİZ

Müttefikler arasındaki görüş ayrılıkları NATO’yu Rusya politikasını yeniden belirlemeye zorluyor. Emekli Alman ve Amerikalı büyükelçiler çatışma tehlikesinin savuşturulması uyarısında bulunuyorlar.

Alman Deutsche Welle’nin Türkçe sayfasında yer alan analizde Darko Janjevic NATO’nun geleceğini, ABD Başkanı Donald Trump’ın politikalarını ve Rusya’nın NATO’ya karşı yaklaşımını değerlendirdi.

On yıllardır Kuzey Atlantik İttifakı NATO’yu reformlarla yenileme planları yapılıyor. Ancak ABD Başkanı Donald Trump’ın ittifakın güvenlik politikasındaki rolüyle ilgili çelişkili tutumu Avrupa’nın uzun zamandır taşıdığı değişim beklentilerini boşa çıkaracağa benziyor. Trump bir yandan NATO’nun ‘demode’ olduğunu söylerken diğer yandan da müttefiklerinden savunma harcamalarını arttırmalarını istiyor ve izolasyoncu dış politika izleyeceklerinin sinyallerini veriyor.

Soğuk Savaş ve sonrasının yol açtığı sonuçlar konulu birçok kitap yazan ABD’nin eski Moskova büyükelçilerinden Jack Matlock, NATO’nun eskidiğini söylüyor. Deutsche Welle’nin sorularını yanıtlayan Matlock ‘NATO’nun, Sovyetler Birliği’nin Batı Avrupa’ya saldırmaması için kurulduğunu’, hatırlattı. Rusya Batı Avrupa ülkeleriyle karşı karşıya gelip, hâkimiyeti altına alamazdı. Ancak Matlock Başkan Trump’tan farklı olarak, savunma harcamalarının arttırılmasının yanlış yönde atılmış bir adım olacağını söylüyor.

Jack Matlock anlaşmazlıkların göstermelik savaşlarla halledileceğini sanmanın hayal olduğu görüşünde. Mattlock 1987 – 1991 yılları arasındaki büyükelçilik görevi sırasında Başkan Ronald Reagan’ın Sovyetler Birliği ile Batı arasındaki gerginlikleri azaltma girişiminde önemli rol üstlenmişti.

Emekli büyükelçi NATO ile Rusya arasındaki askeri güç çekişmesini Birinci Dünya Savaşı öncesinde büyük devletler arasında cereyan eden jeopolitik çekişmelere benzetiyor ve soruyor: “Liderler neden tarihten ders almıyorlar?”

1949 yılında kurulan NATO’nun ilk Genel Sekreteri Hastings Ismay ittifakın ‘Rusya’yı dışarıda, ABD’yi içerde, Almanya’yı ise altta tutmak amacıyla kurulduğunu’ söylemişti. Sovyetler Birliği tarihe karıştı. ABD ittifaktaki rolünü sorguluyor. Almanya ise Avrupa Birliği’nin tartışmasız lideri ve küresel diplomasinin büyük aktörlerinden biri oldu.

1990’lı yılların sonlarında Almanya’nın NATO Büyükelçisi olan Joachim Bitterlich Almanya’nın güvenlikle ilgili konuları başkalarına bırakmaktan memnun olduğunu söylüyor. Bitterlich dışişleri bakanlığındaki görevi sırasında Alman dış politikasının en önemli otoritelerinden biri sayılmaktaydı ve Başbakan Helmut Kohl’un en yakın danışmanları arasındaydı.

Bitterlich, Deutsche Welle’ye verdiği mülakatta, ABD’nin değişmeye başlamasından sonra Avrupalı müttefiklerin daha fazla savunma yükünü omuzlanmak zorunda kalacaklarını belirtti ve Trump’ın ‘NATO demodedir’ şeklindeki sözlerinin, ‘NATO ıslah edilmelidir’ anlamına geldiğini söyledi.

Yazının tamamını okumak için buraya tıklayınız.