Rusya, Batı’nın yazılı yanıtına karşılık ilk hamleyi yapıyor
HABERRUS - ABD ve NATO’nun Rusya’nın güvenlik taleplerine verdiği yazılı cevabın içeriği ABD’nin isteğiyle tam olarak açıklanmasada, Rus basını şimdiden Rusya’nın taleplerinin reddedilmesiyle hamle sırasının Rusya’ya geçtiğini ve Rus makamlarının gerekli hazırlıkları yaptığını yazıyor.
Rus basınına göre, ABD Dışişleri Bakanlığı ve NATO temsilcilerinin açıklamalarından, ABD ve Avrupalı müttefiklerinin Rusya Federasyonu ile NATO'nun "açık kapı politikası" ve Doğu Avrupa'daki askeri varlığı konularını tartışmak niyetinde olmadığı sonucu çıkıyor. Öte yandan, silah kontrolü, askeri şeffaflık ve risk azaltma konularında ABD ve NATO’nun Rusya ile diyalogla hazır olduğu anlaşılıyor.
Rusya iki farklı senaryoyu Duma’ya sundu
Kommersant’a göre Rusya şimdiden iki farklı senaryo hazırladı bile.
Rusya Dışişleri Bakanlığı ve diğer yetkili departmanlar Vladimir Putin’in izleyeceği alternatif politikalar için çalışmaya başladığı, Batılı devletlere cevaben Rusya’nın uygulayacağı politikaların ilk sinyallerinin Duma’ya şimdiden sunulan iki öneriden anlaşılabileceği belirtiliyor.
Bunlardan birincisi, Putin’in iktidardaki partisi Birleşik Rusya’dan geldi.
Duma’ya sunulan tasarı ile, Ukrayna’da tek taraflı bağımsızlıklarını ilan eden Donetsk ve Lugansk Cumhuriyetlerinin bağımsızlığının tanınması ve ikinci senaryoda ise bu devletlere silah yardımında bulunulması isteniyor.
Washington, yazılı belgelerin kamuoyuna açıklanmasını istemiyor
Rusya, Aralık ayında ABD ve NATO'ya güvenlik garantilerine ilişkin iki anlaşma taslağı teslim etmesinden iki gün sonra, alışılmadık bir biçimde bu metinleri kamuya açık hale getirdi. Rus makamları, diplomatik uygulamada böyle alışılmadık bir adımı, teklifleri hakkında ortaya yanlış bilgi aktarılmasının önüne geçmek için attıklarını söyledi.
Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, 21 Ocak'ta ABD Dışişleri Bakanı Anthony Blinken ile Cenevre'de yaptığı görüşmenin ardından, Amerikan’nın yazılı vereceği cevabın da kamuoyuyla paylaşılmasını istedi.
Ancak daha sonra, Washington'un takdir yetkisi talebine atıfta bulunarak, belgeyi yayınlamayacaklarına söz verdi ama verecekleri tepkilerin belgenin içeriğini zaten ortaya çıkaracağını da sözlerine ekledi.
Ayrıca Anthony Blinken, Moskova'ya gönderilen mesajın "resmi bir müzakere belgesi" veya "teklif" olmadığını vurguladı. Ona göre, "bunlar bir dizi fikir.”
Üstelik, görünüşe göre, belgede doğrudan Rusya'nın talep ettiği "güvenlik garantilerine" atıfta bulunulmasa da, "Rus endişeleri"nden söz ediliyor.
Anthony Blinken, bunu ABD'nin Rusya'nın hatası nedeniyle tırmanan Ukrayna çevresindeki gerilimi azaltma konusundaki düşünceleri olarak konumlandırdı.
ABD Dışişleri Bakanı, cevabın birkaç unsurdan oluştuğunu söylüyor. İlk olarak, ABD ve müttefiklerinin Rusya'nın "güvenlik ve istikrarı baltalayan" eylemleriyle ilgili endişelerini sıralıyoruz. Görünüşe göre bu, Kırım ve Donbass'ın yanı sıra Moskova'nın seçimlere ve hacker saldırılarına müdahalesi, Avrupa'da kimyasal silah kullanımı ve sözleşmeli cinayetlerle ilgili suçlamalarla ilgili.
İkincisi, herhangi bir devletin hangi ittifaklara gireceğine ve güvenliğini nasıl sağlayacağına bağımsız olarak karar verme hakkına sahip olduğu ifadesi: Bu, Rusya’nın NATO'nun genişlemesini durdurma, Avrupa'daki askeri varlığını sınırlama ve Sovyet sonrası ülkelerle askeri işbirliğini sınırlama talebine bir yanıttır. Anthony Blinken, “NATO'nun kapıları açık ve açık kalmaya devam ediyor, biz bu ilkeye bağlı kaldık ve bağlı kalmaya devam ediyoruz” dedi.
Üçüncüsü, Amerika Birleşik Devletleri'nin Rusya ile "karşılıklılık açısından" anlaşmanın mümkün olduğunu düşündüğü alanların bir listesi. Silahların kontrolünden (füze sistemlerinin konuşlandırılmasının sınırlandırılması dahil), askeri faaliyetlerin şeffaflığının artırılmasından ve risklerin azaltılmasından bahsediyor. “Bizim görüşümüze göre, Rusya da dahil olmak üzere herkes için güvenlik düzeyini, kendisinin ifade ettiği bazı endişelere dayanarak gerçekten artırabileceğimiz alanları belirledik. Rusya buna ciddi şekilde hazırsa, işbirliği yapabileceğimiz ve yapmamız gereken önemli alanlar var" diyor.
Dışişleri Bakanı, Başkan Joe Biden'ın ABD'nin yanıtının hazırlanmasında kişisel olarak yer aldığını belirterek Belgenin içeriğinin de ABD'nin Avrupalı müttefikleri ve Ukrayna ile koordine edildiğini belirtti.
Anthony Blinken "Rusya, hepimiz için toplu güvenliği güçlendirme arzusuyla bu konuya ciddiyetle ve karşılıklılık ruhuyla yaklaşırsa, bu belgede üzerinde çalışılması gereken çok olumlu noktalar olduğuna şüphem yok" diyor ve ekliyor: “Top Moskova tarafında. Her türlü senaryoya hazırız.”
İkili görüşme önümüzdeki hafta Cenevre'de
Anthony Blinken, Rus mevkidaşı Sergey Lavrov ile "önümüzdeki günlerde" görüşmeyi beklediğini de sözlerine ekledi.
Kommersant’a göre ikili görüşme önümüzdeki hafta Cenevre'de gerçekleşebilir.
Aynı zamanda, Dışişleri Bakanı'nın ABD'nin Rusya'nın sorunları “ciddi bir diplomatik yolla” çözmeye hazır olduğundan emin olmadığını, ancak tam tersine, Rusya'nın yaklaşmakta olan Ukrayna “istilasının” işaretlerini gördüklerini belirtti.
Bu bağlamda, Anthony Blinken'e göre ABD ve müttefikleri, öncelikle Ukrayna'ya silah tedarikini artırdı ve artırmaya devam edecek. İkincisi, NATO üyeleri şimdiden ittifakın “doğu kanadına” ek kuvvet ve teçhizat gönderdi ve ABD gerekirse oraya hızla birkaç bin asker daha konuşlandırabilir.
Üçüncüsü, Amerika Birleşik Devletleri ve Avrupa Birliği, Rusya'dan toplu yaptırım yanıtı konusunda aktif olarak danışmanlık yapıyor. Yaptırımlar çok sert olacak ve Anthony Blinken'e göre "Başkan Putin için son derece önemli olan alanları doğrudan etkileyecek." Diğer şeylerin yanı sıra yaptırımların; ekonomi, finans, savunma ve yüksek teknoloji alanlarını kapsadığını belirtti.
Dördüncüsü, ABD, “Rusya doğal gazını bir silah olarak kullanmaya karar verirse, Avrupa'ya arzı şimdiye kadar olduğundan daha fazla keserse” küresel enerji arzındaki kesintileri önlemek için adımlar atıyor.’’
Siyasi ve sinir harbi daha yeni başladı
Global Affairs dergisinin Rusya yazı işleri müdürü Fyodor Lukyanov'a göre, "şimdiye kadar her şey bir ders kitabı gibi gidiyor.”
Uzmanın tahminine göre, "her eylemi bir karşı eylem takip edecek ve bu muhtemelen bu birkaç kez olacak."
Siyasi ve sinir harbinin daha yeni başladığını bu durumun artarak devam edeceğini söyleyen Rus uzman, karşılıklı güç gösterimin artacağını, askeri uçuşlar ve tatbikatların artacağını ve muhtemelen hassas alanlarda yeni silah sistemlerinin konuşlandırılmasında artışlar yaşanacağını belirtiyor.