5 Nükleer Güç'ten Önemli 'Silahsızlanma' Açıklaması

HABERRUS - Beş resmi nükleer güç, nükleer silahsızlanma konusundaki ilerleme eksikliklerini dünya kamuoyuna açıkladı. Cenevre’de devam eden Nükleer Silahların Yayılmasını Önleme Anlaşması’nın (NPT) Gözden Geçirilmesi Konferansı’nın hazırlık komitesinde, bu konuda çeşitli açıklamalar yapıldı:

•   Rusya: Nükleer silahlarını azaltma niyetinde olmadığını ve dünya meselelerindeki olumsuz durumu düzeltmek için ön kolektif çabalar gerektiğini belirtti.
•   ABD: Silahsızlanmayı tartışmaya hazır olduğunu, ancak Rusya ve Çin’in bunu istemediğini söyledi.
•   Çin: Nükleer silahların %90’ına sahip olan ABD ve Rusya’nın önce silahsızlandırılması gerektiğini belirtti.
•   Fransa: Konuya muğlak ifadelerle giriş yaparken, güvenlik bağlamında silahsızlanmanın zor olduğunu vurguladı.
•   İngiltere: Asgari sayıda nükleer silaha sahip olduğunu ve diğerleri nükleer silaha sahip olduğu sürece kendi nükleer caydırıcılığını sürdüreceğini belirtti.

Nükleer Silahların Yayılmasını Önleme Anlaşmasını Gözden Geçirme Konferansı

Nükleer Silahların Yayılmasını Önleme Anlaşması’nın Gözden Geçirilmesi Konferansı, 2026 yılında yapılması planlanıyor ve hazırlık komitesinin ikinci oturumu 2 Ağustos’a kadar Cenevre’de devam ediyor.

Bu konferanslarda, 190 ülkeden delegasyonlar anlaşmanın gerekliliklerinin uygulanmasına ilişkin raporlar hazırlıyor.

Rusya’nın Tutumu

Rus heyeti başkan yardımcısı Mikhail Kondratenkov, silahsızlanma girişimlerini modern askeri-politik ve stratejik bağlamla ilişkilendirmemekten şikayetçi oldu. Rusya, uluslararası güvenlik alanındaki durumdan bağımsız olarak formüle edilen nükleer silahsızlanma fikirlerinin pragmatik ve uygulanabilir olmadığını savunuyor.

ABD ve Çin’in Tutumu

ABD’nin Nükleer Silahların Yayılmasını Önleme Özel Temsilcisi Adam Scheinman, Rusya ve Çin’in silah kontrolü ve nükleer riskin azaltılması konusunda diyalog başlatma teklifini reddettiğini belirtti. Çin, en büyük nükleer potansiyele sahip olan Rusya ve ABD’nin öncelikle silahsızlandırılması gerektiğini savunuyor.

Fransa ve İngiltere’nin Tutumu

Fransız heyeti, mevcut stratejik bağlamın dikkate alınması gerektiğini belirterek, Rusya’nın eylemlerini eleştirdi. İngiltere, asgari düzeyde nükleer silaha sahip olduğunu ve bunların güvenlik için hayati bir garanti olduğunu vurguladı.

Kazakistan’ın Çağrısı

Hazırlık komitesi oturumunun başkanı Kazakistan Dışişleri Bakanı Birinci Yardımcısı Akan Rakhmetullin, NPT üyesi ülkelere yeni bir nükleer silah yarışını önlemek için mümkün olan her şeyi yapma çağrısında bulundu.

Rakhmetullin, geleceğe umut ve iyimserlikle baktığını ve dünya toplumunun NPT’nin benzersiz statüsünü destekleyebileceğine inandığını belirtti.

Bu açıklamalar, nükleer silahsızlanma konusundaki mevcut zorlukları ve dünya genelindeki stratejik ve politik gerilimleri yansıtmaktadır. Nükleer güçler arasındaki anlaşmazlıklar ve güvenlik endişeleri, silahsızlanma çabalarının önündeki en büyük engeller olarak görülmektedir.