Zelensky “Zafer Planı” Açıkladı; NATO Üyeliği Israrı ve Kremlin'in Tepkisi
HABERRUS - Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelensky, Ukrayna parlamentosu Verkhovna Rada’da sunduğu yeni “zafer planı” ile uluslararası dikkatleri üzerine çekti.
Planın en dikkat çekici unsuru, çatışmanın sonuna kadar Ukrayna’nın NATO’ya davet edilmesi önerisi oldu.
Beş ana madde ve üç gizli eklemeden oluşan bu plan, Batı’nın desteğiyle askeri çatışmaların 2025’te sona ereceği öngörüsüne dayanıyor.
Zelensky ayrıca planı İngiltere, Almanya, İtalya ve Fransa'nın liderlerine de sundu.
Avrupa Konseyi Başkanı Charles Michel'in daveti üzerine 17-18 Ekim'de yapılacak AB zirvesine katılacak ve burada Ukrayna stratejisi hakkında da konuşacak.
Kremlin ise Zelensky’nin planını, ABD’nin Ukrayna üzerinden yürüttüğü bir savaş stratejisi olarak değerlendiriyor.
Planın Beş Maddesi
Zelensky’nin sunduğu plan, Ukrayna’nın güvenliğini güçlendirmeyi ve Rusya ile devam eden çatışmayı sonlandırmayı amaçlıyor. Beş ana madde şöyle sıralanıyor:
1. NATO’ya Davet: Ukrayna’nın askeri çatışma bitmeden NATO’ya davet edilmesi gerektiği savunuluyor. Bu adım, Ukrayna’nın güvenlik mimarisinde nasıl bir yer tutacağını netleştirecek bir “kararlılık göstergesi” olarak lanse ediliyor.
2. Rusya’ya Karşı Askeri Operasyonlar: Batı’nın uzun menzilli silahlarının Ukrayna tarafından Rusya topraklarında kullanılmasına dair kısıtlamaların kaldırılması talep ediliyor.
3. Stratejik Caydırıcılık Paketi: Ukrayna’da nükleer olmayan bir caydırıcılık paketi oluşturulması ve kapsamlı bir güvenlik ağının devreye sokulması planlanıyor.
4. Ekonomik İşbirliği: Ukrayna’nın doğal kaynaklarını (uranyum, titanyum, lityum gibi) koruma amacıyla Avrupa Birliği ve ABD ile yeni ekonomik anlaşmalar yapılması öngörülüyor.
5. NATO’nun Savunma Güçlendirilmesi: Ukrayna Silahlı Kuvvetlerinin NATO’nun Avrupa’daki güvenlik altyapısında etkin bir rol oynaması planlanıyor.
Zelensky’ye göre bu beş maddenin ilk dört maddesi çatışma sırasında, son madde ise çatışma sonrasında uygulanacak.
Zelensky'ye göre planda Kiev'in ortaklarına devrettiği ve kamuoyuna açıklanmayacak üç gizli ekleme daha yer alıyor.
Ukrayna Devlet Başkanı, eğer destek verirse, çatışmaların en geç gelecek yıl sona ermesini bekliyor.
Zelensky’den Batı’ya Üç Aylık Süre
Associated Press’e (AP) göre Zelensky, planın Batılı müttefikler tarafından üç ay içinde kabul edilmesini istiyor. Ancak, bu süre baskısı Batı’da endişe yaratıyor.
Bazı Batılı liderler, bu zaman çizelgesinin dar olmasından rahatsızlık duyuyor ve planın başarıya ulaşması için daha fazla zamana ihtiyaç duyulduğunu belirtiyorlar.
Kremlin ise bu planın, ABD’nin Ukrayna’da çatışmayı devam ettirme stratejisinin bir parçası olduğunu savunuyor. Kremlin Sözcüsü Dmitry Peskov, bu planı “geçici” ve “örtülü bir savaş stratejisi” olarak nitelendiriyor.
Batı’dan Gelen Tepkiler ve Destek
Zelensky, “zafer planını” ilk olarak Ağustos 2024’te ABD’ye yaptığı ziyarette tanıttı. Plan, ABD Başkanı Joe Biden ve Avrupa liderleriyle paylaşıldı. Ancak, Batı’dan gelen destek şu ana kadar sınırlı kaldı. Özellikle, bazı ülkeler Ukrayna’nın NATO’ya katılımını hızlandırma konusundaki çekincelerini dile getiriyor.
The Wall Street Journal, Batılı yetkililerin bu planı “yeni bir çözüm sunmayan” bir strateji olarak değerlendirdiğini yazıyor.
Kremlin’in Tepkisi ve Moskova’nın Talepleri
Kremlin sözcüsü Dmitry Peskov gazetecilerle yaptığı görüşmede Zelensky'nin barış planını "geçici" ve ''oyalama'' olarak nitelendirdi. Rusya cumhurbaşkanının basın sözcüsü, "Büyük olasılıkla bu, Zelensky'nin kamufle ettiği ve barış planı olarak adlandırdığı Amerikalıların son Ukraynalıya kadar bizimle savaşma planının aynısı" dedi.
Kremlin, Zelensky’nin önerilerini ciddiye almadığını açıkça ifade ediyor. Moskova, Ukrayna’nın NATO’ya katılma planlarını resmi olarak reddetmesi ve Ukrayna ordusunun Donetsk, Lugansk, Kherson ve Zaporozhye bölgelerinden çekilmesi gerektiğini savunuyor.
Vladimir Putin, bu bölgelerin Rusya’nın bir parçası olarak tanınmasını da şart koşuyor. Zelensky ise bu talepleri bir “ültimatom” olarak nitelendiriyor ve kabul edilemez buluyor.
Zelensky’nin “zafer planı”, Ukrayna’nın NATO’ya davet edilmesi ve Rusya karşısında Batı’nın daha kararlı bir duruş sergilemesi gibi iddialı hedefler taşıyor.
Ancak, Kremlin ve Batılı müttefikler arasında yaşanan gerilimler, bu planın kabul edilmesini zorlaştırıyor.
Batı’nın desteği ile askeri çatışmaların sona ermesi hedeflenirken, Moskova’nın talepleri ve Ukrayna’nın NATO üyeliği konusu, uluslararası arenada en büyük tartışma konularından biri olmaya devam edecek gibi görünüyor.