İstanbul'da Tarihi Müzakere: Rusya ve Ukrayna Masaya Dönüyor

HABERRUS - Üç yıllık aradan sonra Rusya ve Ukrayna temsilcileri, 15 Mayıs'ta İstanbul'da yeniden bir araya gelmeye hazırlanıyor.

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in önerisiyle başlayan bu diplomatik süreç, ABD Başkanı Donald Trump'ın desteği ve Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski'nin koşullu onayıyla şekilleniyor.

Ancak ateşkes konusundaki temel anlaşmazlık, görüşmelerin başlamasını riske atan en önemli engel olarak öne çıkıyor.

Tarafların Uzlaşmaz Pozisyonları

Putin, ateşkesin ancak müzakereler sonucunda sağlanabileceğini savunurken, Zelenski ve Batılı müttefikleri önce ateşkes şartını koşuyor. Ukrayna lideri, 11 Mayıs'ta yaptığı açıklamada "12 Mayıs'tan itibaren tam ve güvenilir bir ateşkes beklediklerini" vurguladı. Almanya Şansölyesi Friedrich Merz ve Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron da bu pozisyonu desteklerken, Trump'ın ateşkes ön koşuluna vurgu yapmaması dikkat çekti.

ABD'nin Gizli Planı

NBC News'in iddialarına göre, ABD özel temsilcisi Steve Whitcoff'un Putin'e sunacağı 22 maddelik teklifler listesinde:

30 günlük ateşkes düzenlemesi,

Ukrayna'nın NATO üyeliğine ABD desteğinin askıya alınması,

30 km'lik askerden arındırılmış bölge oluşturulması (her iki tarafın 15 km çekilmesi) yer alıyor.

Ancak Zelenski, özellikle askerden arındırılmış bölge fikrini "Herson gibi kritik şehirlerin kaybına yol açacağı" gerekçesiyle reddetti.

Türkiye'nin Kritik Rolü:

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Putin'le yaptığı telefon görüşmesinde "kapsamlı ateşkesin müzakereler için gerekli ortamı sağlayacağını" vurguladı.

Türkiye'nin 2022'deki tahıl koridoru ve mahkum değişimlerindeki başarılı arabuluculuğu, bu yeni süreçte de beklentileri artırıyor.

Uzmanlar Ne Diyor?

Carnegie Europe'dan Marie Dumoulin: "Putin, askeri kazanımlarını diplomasi masasında meşrulaştırmayı hedefliyor." derken, Atlantic Council'tan John Herbst "Trump'ın NATO üyeliği tavizi, Ukrayna'nın güvenlik endişelerini artırıyor." ifadelerini kullandı.

Diplomatik kaynaklar, tarafların gerçek niyetlerinin bu süreçte netleşeceğini belirtirken, 2022'de başarısızlıkla sonuçlanan İstanbul görüşmelerinin bu kez farklı bir sonuç doğurup doğurmayacağı merakla bekleniyor.

Özellikle ABD'nin Ukrayna'ya yönelik yeni silah sevkiyatı kararının, müzakereler öncesinde Kiev'in pazarlık gücünü artırma amacı taşıdığı ifade ediliyor.