ABD'nin Kafkasya Hamlesi: Zengezur'da "Trump Rotası" Anlaşması Yakın
HABERRUS - Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan ve Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, 8 Ağustos'ta Washington'da ABD Başkanı Donald Trump ile bir araya gelerek çerçeve barış anlaşmasını imzalayacak.
Reuters ajansının ABD'li yetkililere dayandırdığı habere göre, anlaşmanın en çarpıcı maddesi, ABD'ye Güney Kafkasya'da stratejik bir transit koridorun uzun vadeli geliştirme haklarının verilmesi olacak.
"Trump Route for International Peace and Prosperity" (TRIPP - Uluslararası Barış ve Refah için Trump Rotası) adı verilecek bu güzergah, Ermenistan'ın güneyindeki Sünik bölgesinden (Azerbaycan'ın Zengezur olarak adlandırdığı bölge) geçecek.
Bölgesel Bağlantılar ve Ekonomik Potansiyel
Anlaşma ile Azerbaycan'ın ana topraklarını Nahçıvan Özerk Cumhuriyeti'ne bağlayacak ulaşım koridorunun inşası öngörülüyor. Şu anda Nahçıvan'a ulaşım yalnızca hava yolu veya İran üzerinden dolaylı kara yoluyla sağlanabiliyor.
ABD'nin bu koridoru Ermenistan yasalarına uygun şekilde geliştireceği, ardından altyapıyı inşa etmek ve işletmek üzere bir konsorsiyuma devredeceği belirtiliyor. Yetkililer, bu hamlenin "bölgenin potansiyelini ortaya çıkaracağını ve yeni askeri çatışmaları önleyeceğini" vurguluyor.
Diplomaside Yeni Dönem: Minsk Grubu'nun Sonu Mu?
Barış sürecinin bir diğer önemli ayağı, 1992'den bu yana Fransa, Rusya ve ABD'nin eş başkanlığında faaliyet gösteren Minsk Grubu'nun dağıtılması olacak. Tarafların Beyaz Saray'da bu yöndeki taleplerini resmileştirecekleri bildiriliyor. ABD'li yetkililer, Ermenistan-Azerbaycan barışının aynı zamanda Azerbaycan'ın İsrail ile Arap ülkeleri arasındaki ilişkileri normalleştiren "İbrahim Anlaşmaları"na katılımının önünü açabileceğini ifade ediyor.
Trump'ın "Barış Elçisi" İmajı ve Bölgesel Etkiler
Bu zirve, Trump'ın ikinci başkanlık döneminde kendisini "küresel barış elçisi" olarak konumlandırma çabalarının bir parçası olarak görülüyor.
Trump, geçen haziranda "birkaç kısa ay içinde" Hindistan-Pakistan, Hindistan-İran ve Kongo-Ruanda arasında barışa aracılık ettiğini iddia etmişti.
Anlaşmanın imzalanacağı gün, aynı zamanda Trump'ın Rusya-Ukrayna çatışması için belirlediği sürenin de dolacağına dikkat çekiliyor.
Anlaşmanın Temel Taahhütleri
17 maddelik anlaşma metninde tarafların birbirinin toprak bütünlüğünü tanıyacağı, sınırların belirlenmesi ve işaretlenmesi sürecini başlatacağı, üçüncü ülkelerin askeri güçlerini sınır bölgelerinde konuşlandırmayacağı ve uluslararası mahkemelerdeki karşılıklı iddiaları geri çekeceği belirtiliyor.
Tarafların anlaşma öncesindeki ihtilaflara ilişkin yeni dava açmama taahhüdü de metinde yer alıyor.
Mart ayında tamamlandığı duyurulan anlaşmanın, bölgedeki gerilimleri azaltarak ekonomik işbirliğine zemin hazırlaması bekleniyor.