Zelensky'den Ukrayna'nın AB üyeliğine Karşı Çıkan Macaristan'a Tehdit
HABERRUS - Ukrayna ordusu, Rusya'dan Avrupa'ya giden Drujba petrol hattına ardı ardına saldırılar düzenledi. Ağır hasar alan boru hattında petrol akışı durduruldu.
Ukrayna Devlet Başkanı Volodymyr Zelenski, Macaristan'ın Ukrayna'nın AB üyeliğine yönelik vetosunun kaldırılması ihtimali ile "Dostluk" (Druzhba) petrol boru hattına düzenlenen saldırılar arasında bir bağlantı olup olmadığı sorusuna, "Dostluk boru hattının varlığı Macaristan'ın tutumuna bağlı" yanıtını verdi.
Zelenski, Kiev'de Kanada Başbakanı Mark Carney ile düzenlediği ortak basın toplantısında yaptığı bu açıklamayla, enerji altyapısına yönelik saldırıların diplomatik bir baskı aracı olarak yorumlanabileceği sinyalini verdi.
Boru Hattının Önemi ve Yaşanan Kesintiler
Ukrayna üzerinden geçen "Dostluk" boru hattının güney kolu, Rusya'dan Macaristan ve Slovakya'ya petrol taşınmasını sağlıyor. Boru hattının Polonya ve Almanya'ya uzanan kuzey kolu ise AB yaptırımları nedeniyle durdurulmuş durumda; bu hatta şu anda Kazakistan petrolü taşınıyor.
Macaristan Dışişleri Bakanı Péter Szijjártó, geçtiğimiz haftalarda Ukrayna tarafından düzenlendiğini iddia ettiği bir trafo merkezi saldırısı gerekçesiyle boru hattındaki petrol akışının geçici olarak durdurulduğunu açıklamıştı.
Slovakya da benzer bir açıklama yapmış, Szijjártó bu saldırıların Macaristan ve Slovakya'yı beş gün boyunca petrolden mahrum bıraktığını vurgulamıştı. Akış bir süre sonra yeniden başlamış olsa da, 22 Ağustos'ta yeni saldırı iddiaları nedeniyle akış tekrar kesintiye uğradı.
Macaristan'ın Veto Gerekçeleri ve Trump'ın Tepkisi
Macaristan Başbakanı Viktor Orbán, Ukrayna'nın "net sınırları", "işleyen bir ekonomisi" ve "gerçek bir egemenliği" olmadığını öne sürerek AB üyeliğine karşı çıkıyor. Orbán, Ukrayna'nın AB'ye kabul edilmesinin "sonsuz bir savaşa" yol açabileceğini iddia ediyor ve onun yerine Ukrayna'nın AB ile Rusya arasında bir "tampon devlet" rolü üstlenmesini öneriyor. Nisan-Haziran aylarında yapılan bir referandumda Macar halkının %95'inin Ukrayna'nın AB üyeliğine karşı oy kullandığını belirten Orbán, bu sonucu vetosuna dayanak gösteriyor. Enerji saldırıları, ABD eski Başkanı Donald Trump'ın da dikkatini çekti. Macaristan Başbakanı'ndan gelen bilgilendirmenin ardından Trump'ın "çok sinirlendiği" bildirildi. Trump'ın, 18 Ağustos'ta Zelenski ve Avrupalı liderlerle Beyaz Saray zirvesinin ardından Orbán'ı arayarak Macaristan'ın vetosunun nedenlerini tartıştığı da basına yansıyan bilgiler arasında.
Diplomatik Gerilim ve Enerji Bağımlılığı Eleştirisi
Ukrayna Dışişleri Bakanı Andrii Sibiha, Macaristan'ı, 2022'de savaş başlamasına rağmen "Rus enerji kaynaklarına olan bağımlılığını sürdürmek için elinden geleni yapmakla" suçladı.
Sibiha, Macar yetkililere, "şikayet ve tehditlerini Moskova'daki dostlarına iletebileceklerini" söyleyerek sert bir dil kullandı. Zelenski'nin "dostluk" kelimesiyle yaptığı kinayeli vurgu ("Ukrayna ve Macaristan arasındaki dostluğu her zaman destekledik, şimdi 'Dostluk' boru hattının varlığı Macaristan'ın tutumuna bağlı"), enerji altyapısının savaş ve diplomatik pazarlık sürecinde nasıl bir koz olarak kullanılabileceğini gösterdi.
Bu durum, Ukrayna'nın AB üyelik sürecindeki en büyük engellerden biri olan Macar vetosunun kaldırılması için enerji güvenliği argümanının da müzakere masasına yatırıldığını işaret ediyor.