Rusya’da Gıdalarda Yasaklı Katkı Maddelerinin Kullanımı Artıyor

HABERRUS - Rusya’da kilo artırmak için ürünlerde yasaklanmış bir katkı maddesi olan mikrobiyal transglutaminaz (mTG) kullanımının daha sık hale geldiği tespit edildi. Rosselkhoznadzor ve Rospotrebnadzor’un uyarılarına göre, 2023 yılında bu tür 25 vaka rapor edilirken, 2024’ün ilk yarısında bu sayı 28’e yükseldi. Yasaklı katkı maddesinin sağlık üzerindeki etkisi tam olarak araştırılmamış olduğundan, kamu aktivistleri Başsavcılıktan bu katkı maddesinin satıştan çekilmesini talep ediyor.

Mikrobiyal Transglutaminaz Nedir?

Mikrobiyal transglutaminaz, bazı mikroorganizmalar tarafından üretilen ve protein moleküllerinin yapısını değiştiren bir enzimdir. Bu enzim, kas dokusu parçalarını birleştirerek jambona benzer monolitik bir ürün elde edilmesini sağlar ve “et tutkalı” olarak bilinir. Bu katkı maddesi, et ve süt ürünleri üretiminde ürün hacmini artırmak ve maliyetleri düşürmek için kullanılır. Ancak, Rusya ve EAEU topraklarında bu katkı maddesinin kullanımı 1 Ocak 2020’den itibaren yasaktır.

Kullanım Alanları ve Tehlikeler

Mikrobiyal transglutaminaz, peynir, yoğurt, süzme peynir ve et ürünlerinde nem tutma ve proteinleri bağlama özellikleri nedeniyle kullanılıyor. Rospotrebnadzor verilerine göre, 2023 yılında süt ürünleri, et, kümes hayvanları işlenmiş ürünler ve bebek maması ürünlerinde tespit edilmiştir. Bu katkı maddesi, özellikle sosis ve süzme peynir üretiminde kullanılmaktadır.

OPI (Kamu Tüketici Girişimi), bu katkı maddesinin yasak olmasına rağmen Rusya’da serbestçe satıldığını tespit etmiş ve Başsavcılığa el konulması ve satışın durdurulması talebiyle başvurmuştur. Moratoryum nedeniyle düzenleyici otoritelerin bu katkı maddesinin dolaşımını engelleme yeteneği sınırlı kalmıştır, bu da yasaklı enzimin piyasada yaygın olarak bulunmasına yol açmıştır.

Sağlık Üzerindeki Etkileri

Devlet Duma Sağlığı Koruma Komitesi, mikrobiyal transglutaminazın serbestçe satılmasından ve kullanılmasından endişe duymaktadır. Bu katkı maddesinin kansere neden olabileceği ve gıda alerjisi, sindirim hastalıkları veya gluten duyarlılığı olan kişiler için tehlikeli olabileceği belirtilmektedir. Ayrıca, bu katkı maddesinin kullanıldığı işlenmiş gıdalar, yüksek miktarda kırmızı ve işlenmiş et tüketiminin kolon kanseri ve kardiyovasküler hastalık riskini artırdığı çalışmalarda belirtilmiştir.

Mevcut Durum ve Talepler

Rusya’da mikrobiyal transglutaminazın kullanımı ve satışı konusundaki denetimlerin artırılması ve bu katkı maddesinin dolaşımdan çekilmesi talepleri gündemdedir. Devlet Duma ve kamu aktivistleri, Rospotrebnadzor başkanı Anna Popova’dan harekete geçmesini ve bu katkı maddesinin kullanımının önlenmesini istemektedir.